Hava kirliliğiyle kanser arasındaki bağlantı tespit edildi

Bilim insanları, hava kirliliğinin akciğer kanserine nasıl yol açtığını ortaya çıkardı.

Bulgular, araba dumanlarında bulunan ince partiküllerin akciğer hücrelerindeki uykuda olan mutasyonları nasıl "uyandırdığını" ve onları kanserli bir duruma getirdiğini ortaya koyuyor.

Çalışma, neden bu kadar çok sigara içmeyen kişinin akciğer kanserine yakalandığını açıklamaya yardımcı oluyor ve kirliliğin insan sağlığı üzerindeki zararlı etkisi hakkında bir "uyandırma çağrısı" niteliği taşıyor.

Cumartesi günü Paris'te düzenlenen Avrupa Tıbbi Onkoloji Derneği konferansında bulguları sunan Francis Crick Enstitüsü'nden Prof Charles Swanton, "Hava kirliliğinden kaynaklanan akciğer kanseri riski sigara içmekten daha düşüktür, ancak hepimizin soluduğu şey üzerinde hiçbir kontrolümüz yok" dedi.

Sigara içmek akciğer kanserinin en büyük nedeni olmaya devam ediyor ancak dış ortam hava kirliliği İngiltere’de yaklaşık her 10 vakadan birine neden olmakta. Ülkede her yıl hiç sigara içmemiş 6.000 kişi akciğer kanserinden hayatını kaybediyor.

Küresel olarak, 2019 yılında yaklaşık 300.000 akciğer kanseri ölüm nedeni olarak, hava kirliliğinde bulunan ve PM2.5 olarak bilinen ince partikül madde olarak tespit edildi.

Son çalışma, PM2.5 partiküllerine maruz kaldıklarında uykuda mutasyon taşıyan hücrelerin kansere dönüşebildiğini gösteren bir dizi titiz deneyle bu mekanizmayı ortaya çıkarıyor.

Profesör Swanton'ın ekibi laboratuvar çalışmalarında, akciğer kanseriyle bağlantılı EGFR adlı bir gende mutasyon taşıyacak şekilde tasarlanmış farelerin kirletici partiküllere maruz kaldıklarında kansere yakalanma olasılıklarının çok daha yüksek olduğunu gösterdi. Ayrıca bu riske, PM2.5 maruziyetine karşı vücudun bağışıklık tepkisinin bir parçası olarak salınan interlökin-1 beta (IL1B) adlı bir proteinin aracılık ettiğini ortaya koydular. Farelere bu proteini bloke edecek ilaçlar verildiğinde, kirleticilere karşı daha az savunmasız hale geldiler.

Çalışma, Novartis tarafından üretilen bir kalp hastalığı ilacının klinik çalışmasında, IL1B inhibitörü olan ilacı kullanan kişilerin akciğer kanseri görme oranında belirgin bir azalma olduğuna dair önceki tesadüfi bir bulguyu açıklıyor. Swanton, bunun yeni bir kanser önleyici ilaç dalgasının önünü açabileceğini söyledi.

Ekip ayrıca hasta biyopsileri sırasında alınan sağlıklı akciğer dokusu örneklerini de analiz etti ve EGFR mutasyonunun normal akciğer örneklerinin beşte birinde bulunduğunu tespit etti. Bu da hepimizin hücrelerinde kansere dönüşme potansiyeli olan uyuyan mutasyonlar taşıdığını ve hava kirliliğine kronik olarak maruz kalmanın bunun gerçekleşme olasılığını artırdığını gösteriyor. Bulgular üzerine konuşan Swanton, "Bu, kirliliğin insan sağlığı üzerindeki etkisi konusunda bir uyandırma çağrısıdır" dedi. "İklim sağlığını görmezden gelemezsiniz. İnsan sağlığını ele almak istiyorsanız, önce iklim sağlığını ele almalısınız" dedi.