İran’da isyan 11’nci gününde: 146 kentte binlerce gözaltı

İran ve Doğu Kürdistan’da demokrasi ve özgürlük talebiyle iktidar karşıtı protesto eylemleri 11’inci gününde devam ederken, adli erk göstericileri tehdit etti.

Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’nin devlet gülerine yönelik “ülkenin güvenliğine, barışına ve halka zarar veren herkese karşı sert” olması yönündeki talimatı ardından bu kez Mizan Online'ın haberine göre, yargı erki başkanı Gulamhüseyin Muhseni Eceyi, "isyanları" kışkırtanlara karşı "herhangi bir hoşgörü olmadan hareket etme gerekliliğine” vurgu yaparak tehdit etti.

Protesto eylemleri 13 Eylül’de Kürt genç kadın Jine Emini’nin Tahran’da Ahlak Polislerince gözaltına alınarak maruz kaldığı işkenceler sonucu 16 Eylül’de hayatını kaybetmesiyle birlikte başladı.

Doğu Kürdistan’da başlayan protestolar hızla büyüdü. Muhalif kaynaklara göre 25 Eylül gecesi Tahran’ın en az 10 noktasında protesto eylemleri gerçekleşti. Eylemlerde iktidar ve dini lider Hamaney karşıtı sloganlar atıldı. Ülkenin kuzeybatısındaki Tebriz’de de protesto eylemlerinin yapıldığına dair sanal ağlarda görüntüler paylaşıldı. Bazı görüntülerde devlet güçlerinin eylemcilere doğru ateş açtığı görülüyor.

Kuzeydeki Mazandaran eyaletinde bulunan Babol Noşirvani Teknoloji Üniversitesi önünde İslam Cumhuriyeti’nin kurucusu Ayetullah Humeyni’nin bir portresinin parçalandığı görüntülere yansıdı.

Sanal ağlarda yayınlanan görüntüler Doğu Kürdistan’ın birçok kenti ve Belucistan’da da protesto eylemlerinin devam ettiğini gösteriyor. Belucistan’daki bir görüntüde Kürtlerle dayanışma yönünde sloganların atıldığı duyuluyor.

146 KENTTE 8 BİN GÖZALTI, 180 ÖLÜ İDDİASI

2019’da yakıt fiyatlarının arttırılması ardından yaşanan protestolardan bu yana en önemli tepki hareketi olarak dikkat çeken eylemler onlarca kente yayıldı.

Muhalif kaynaklar protesto eylemlerinin 31 eyalette en az 146 kente yayıldığını belirtiyor.

İranlı muhalif grup Halkın Mücahitleri’ne yakın kaynaklar 146 kentte en az 8 bin kişinin gözaltına alındığını ve hayatını kaybedenlerin sayısının 180’i aştığını belirtiyor. Aynı kaynak, gösteriler sırasında öldürülenlerin isim listesini de yayınladı.

Resmi açıklamaya göre ise 10 günde 41 kişi hayatını kaybetti. Bunların kaçının eylemci olduğu açıklanmadı.

Oslo merkezli İran İnsan Hakları Örgütü (IHH), en az 57 eylemcinin hayatını kaybettiğini belirtti.

Devlet yetkilileri de sadece bir eyalette 700’den fazla kişinin gözaltına alındığını duyurmuştu.

ABD merkezli Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ) 17 gazetecinin gözaltına alındığını belirtti.