Hukuk ırkçılığı görmezden geliyor

İHD Eşbaşkanı Eren Keskin, yaşanan ırkçı saldırıların hakim ve savcılar tarafında TCK Madde 122’den dahi ele alınmadığını ifade ederken, adli sayılan vakaların saldırıları körüklediğine dikkat çekiyor.

Afyon’da saldırıya uğrayan 7 Kürt işçi, Ankara’da saldırıya uğrayan Kürt aileden 4 kişi yaralanırken son olarak Konya’da, 60 kişilik bir grubun saldırısına uğrayan yine Kürt bir aileden Hakim Dal katledildi.

ANF’ye konuşan İnsan Hakları Derneği Eşbaşkanı Eren Keskin, yapılan saldırıları politik olarak nitelediklerini ifade ederken İHD Irkçılığa ve Ayrımcılığa Karşı komisyonu olarak bütün ırkçı saldırıları dikkatle takip ettiklerini söylüyor. Keskin son dönemde özellikle Kürtlere yönelik saldırılarda yoğunlaşma olduğuna da dikkate çekiyor: “Şiddetin politik olduğunu çok iyi biliyoruz gerek kadına yönelik gerekse de genel olanın. Devlet aşırı sert, ötekileştirici ve ırkçı bir dil kullanılması bu saldırıları artırıyor. Bu saldırılarda ikinci önemli nokta ise ırkçılık cezasız kalıyor bu coğrafyada.” 

AKP VE MHP’NİN DİLİNİN SOKAĞA YANSIMASI

Keskin, cezasızlığın sebebinin mahkeme süreçlerinde savcı ya da hakimlerin bu saldırıları ırkçılık temelinde ele almamasından kaynaklı olduğunu dile getiriyor. Savcı ya da hakimlerin saldırıları adli yaralama ya da öldürme vakası olarak ele alması, ırkçı saikin hukuk tarafından bir nevi üzerini örtüyor. Dahası ırkçılık olarak ele alınmadığı sürece destek buluyor bu tür saldırılar. Eren Keskin tam da bu nedenle hem Deniz Poyraz’ın öldürülmesini hem de son üç günde yaşananları MHP ve AKP’nin saldırgan dilinin sokağa yansıması olarak okuyor.

MADDE 122 KAPSAMINA BİLE ALINMIYOR

Davaları ısrarla takip ettiklerini dile getiren Keskin “Bizler bunu takip ediyoruz, ailelere ulaşıyoruz ama insanları korkutuyorlar. Arkadaşlarımız Konya, Afyon ve Ankara’da saldırıya uğrayanlarla görüştü. Saldırıya uğrayanların hepsi ‘biz Kürt olduğumuz için saldırdılar’ diyor; ama örneğin Afyon’daki son saldırıda avukat arkadaşımızın aktardığına göre savcı, burada ırkçı bir saldırı olduğunu görmezden gelerek yaklaşıyor meseleye” diyor. Keskin’in dikkat çektiği bir başka önemli nokta ise ırkçılığın Türk Ceza Kanunu’nda tam anlamıyla bir düzenlemede yer almaması. Buna en yakın madde TCK 122’deki ayrımcılık suçu. Ama Keskin’in kaydettiğine göre yaşanan olaylarda bu madde açısından da kimse sorgulanmıyor ya da davalar bu yönde açılmıyor.

ÇAKAN DAVASINDA ZANLILAR DEĞİL, PAYLAŞIM YAPAN SORUŞTURULDU

Eren Keskin’in bu tür saldırıların ayrımcılık suçundan ceza almıyor demesine bir örnek geçtiğimiz yıl yaşandı. 1 Mayıs 2020’de Ankara Etimesgut’da Kürtçe müzik dinlediği gerekçesiyle öldürülen Ağrı Patnoslu Barış Çakan (20) olayında olduğu gibi. Çakan’ı öldüren zanlılar kasten öldürme ve cinayetten müebbet isteğiyle yargılanırken hem savcılık hem de devletin üst düzey kadroları bu olayın “ayrımcılık” vakası olduğunu yalanlandı. Dava bu şekilde ele alınmazken Ankara Batı Cumhuriyet Başsavcılığı, cinayetle ilgili sanal medya üzerinden “yanlış, yanıltıcı, halkı kin ve düşmanlığa sevk edebilecek propaganda” amaçlı paylaşımlarla ilgili soruşturma başlattı. Yani suç değil, suçun niteliğini belirten kişiler halkı kin ve düşmanlığa sevk etmekten soruşturuldu.

SAKARYA’DAKİ TÜM IRKÇI SALDIRILAR ADLİ VAKA OLARAK DEĞERLENDİRİLDİ

Yine geçtiğimiz yıl Mardin’in Mazıdağı ilçesinden Sakarya’ya giden Kürt işçiler, 4 Eylül 2020’de işveren ve köylülerin ırkçı saldırısına maruz kaldı. Saldırıya ilişkin başlatılan soruşturmada Halkı kin ve düşmanlığa sevk etme suçuna ise takipsizlik kararı verildi.

Yine Sakarya Hendek’te 16 Aralık 2018'de sokakta Kürtçe konuşan baba Kadir Sakçı ile Burhan Sakçı’nın (16) önlerini kesen ve “Kürt müsünüz?” sorusuna “evet” yanıtı aldıktan sonra 43 yaşındaki Kadir Sakçı’yı döverek öldüren Hikmet Usta’ya da bu kapsamda ceza verilmedi. Usta’ya ‘cinayet’ sebebiyle müebbet, ağır yaralamadan dolayı 15 yıl, silah bulundurma suçundan ise 1 yıl 6 ay hapis cezası verildi. Onun kaçmasına yardımcı olan Recep Eş’e ise 5 ay hapis cezası verildi.

Yine 2019’da Sakarya’ya mevsimlik işçi olarak giden ve Kürtçe selamlaştıkları için bir grubun silahlı saldırısında yaralanıp 51 gün yaşam mücadelesini kaybeden 19 yaşındaki Şirin Tosun’un öldürülmesine ilişkin davada da sadece cinayet soruşturması yürütüldü. Saldırganların 2’si tutuklandı, 4’ü serbest bırakıldı. Yargılama hala devam ediyor.

İHD RAPORUNA GÖRE 10 YILDA 280 IRKÇI SALDIRI
İnsan Hakları Derneği’nin 2020’de yayınladığı ‘Türkiye’de Nefret Suçları ve Son Zamanlarda Yaşanan Irkçı Saldırılar Özel Raporu’na göre son 10 yılda 280 ırk kaynaklı saldırı gerçekleşti. Bu saldırılarda 15 kişi yaşamını yitirirken, bin 97 kişi de yaralandı. Irkçı saldırılar en çok 2013, 2014 ve 2015 yıllarında meydana geldi. 2013’te 53, 2014’te 45 ve 2015’te de 75 ırkçı saldırı yaşandı. 2020 yılında ise 14 ırkçı saldırı gerçekleşti, bu saldırılarda 7 kişi yaşamını yitirdi. Yaşamını yitiren 7 kişiden 3’ü Suriyeli çocuktu. 2021’in ilk 7 ayında ise saldırı sayısı arttı.

HEDEFTE KÜRTLER VE SURİYELİLER

İHD’nin adı geçen rapordaki sadece 2020’de yaşanan 14 saldırı saldırının hedefinde Kürtler ve Suriyeliler vardı. Sadece geçen yıl özellikle salgın sonrası normalleşme sürecine geçilmesiyle ırkçı saldırılar da başladı.
 

  • Okumak ve para kazanmak umuduyla Türkiye’ye gelen 19 yaşındaki Afgan Hafizullah, 30 Mayıs 2020 tarihinde kâğıt topladığı sırada İstanbul’un Ataşehir ilçesinde bıçaklanarak öldürüldü.
  • 31 Mayıs 2020 tarihinde Ankara’nın Etimesgut ilçesi Alsancak mahallesinde akşam saat 22.30’da Ağrı Patnoslu Barış Çakan (20) Kürtçe müzik dinlediği için kalbinden bıçaklanarak öldürüldü. Ailesinden alınan bilgilere göre gece arkadaşlarıyla parkta oturmak için evden çıkan Çakan, Kürtçe müzik dinlediği için üç kişilik bir grubun saldırısına uğradı.
     
  • 7 Haziran 2020 tarihinde Taha B., Hatay'ın Reyhanlı ilçesine bağlı Uzunkavak mahallesinde komşuları olan Suriyeli mülteci Yusuf ailesine silahla saldırdı. Saldırıda yaralanan 2 yaşındaki Halid Yusuf, 9 Haziran 2020 tarihinde öldü, Yusuf'un dedesi Muhammed Yusuf da saldırıda ağır yaralandı.
     
  • Mehmet Nuri Deniz, 12 Haziran 2020 tarihinde sosyal yardım desteği alabilmek için İstanbul’da gittiği Şişli Kaymakamlığı’nda görevlilerce darp edildiğini, Kürt olduğu için ırkçı ve ayrımcı söylemlerle karşılaştığını iddia etti.
     
  • Giresun’da geri dönüşüm işinde çalışan Osman İnan’ın, Selahattin Demirtaş’ın fotoğrafını paylaştığı için 14 Haziran 2020 tarihinde 50-60 kişilik bir grubun saldırısına uğradığı öğrenildi. Olay sonrasında 21 Kürt işçi jandarma tarafından güvenlikleri sağlanamayacağı gerekçesiyle bir otobüse bindirilerek Giresun’dan memleketleri Urfa’ya gönderildiler.
  • Bursa’nın Gürsu ilçesinde 15 Temmuz 2020 tarihinde kurulan pazarda çalışan Suriye vatandaşı Hamza Acan (17), Suriyeli bir kadına sözlü saldırıda bulunan ve pazarda çalışan bir grubu uyardığı için çıkan tartışma sırasında başına taşla vurulması sonucu yaralandı. Hastaneye kaldırılan Hamza Acan’ın beyin kanaması nedeniyle yaşamını yitirdiği öğrenildi.
  • Yozgat’ın Çekerek ilçesine bağlı Bazlamaç ve Kayalar köylerinde orman işçisi olarak çalışan Kürt işçiler 21 Temmuz 2020 tarihinde saldırıya uğradı. Saldırının ardından işlerini bırakarak Yozgat’ı terk etmek zorunda kalan işçiler, memleketleri Mardin’in Derik ilçesine dönmek zorunda kaldılar. İşçilere Malatya’ya kadar jandarmanın eşlik ettiği öğrenildi.
     
  • 30 Temmuz 2020 tarihinde basında yer alan haberlere göre, 26 Temmuz 2020 tarihinde Hatay’ın Kırıkhan ilçesinde Yabancı Öğretim Sınavı’na hazırlık için gittikleri kurstan çıkan Suriye vatandaşı 5 öğrencinin “Ya bu ülkeden gideceksiniz ya da sizi öldüreceğiz” diyen ırkçı bir grubun saldırısına uğradı. Saldırı sonucu 2 kişinin E. H. (17) ve Muvaffad İbrahim’in ağır yaralandığı öğrenildi.
     
  • 1 Ağustos 2020 tarihinde basında yer alan haberlere göre, İstanbul’un Küçükçekmece ilçesinde Muhammed Saeed (19) isimli Suriye vatandaşı bir mültecinin 26 Temmuz 2020 tarihinde ırkçı bir grubun saldırısına uğradığı öğrenildi.
     
  • İstanbul’un Zeytinburnu ilçesinde Suriye vatandaşı 6 kişiye, kimliği öğrenilemeyen bir kişinin 17 Ağustos 2020 tarihinde ilk önce sözlü saldırıda bulunduğu, daha sonra ateş ettiği öğrenildi. Açılan ateş sonucu Abdulkadir Davud (21) isimli bir Suriye vatandaşının öldüğü öğrenildi.
     
  • 4 Eylül 2020 tarihinde basında yer alan haberlere göre, Sakarya’nın Kocaali ilçesinde mevsimlik tarım işçisi olarak çalışan ve aralarında kadınlarla çocukların da olduğu 16 Kürt işçi işverenin ve köylülerin ırkçı saldırısına maruz kaldı.
     
  • Afyon’un Dinar ilçesinde çalışan inşaat işçilerinin 13 Eylül 2020 tarihinde Ömer A. isimli bir kişinin silahlı saldırısına uğradıkları öğrenildi. Saldırıda Özkan Tokay isimli işçinin öldüğü, 2 işçinin (Fırat T. ve Emrah Ö.) ise yaralandığı bildirildi.
     
  • 14 Eylül 2020 tarihinde basında yer alan haberlere göre, Edirne’de 54. Mekanize Piyade Tugay Komutanlığı’nda zorunlu askerlik yapan Çetin Doğan isimli kişi 15 Ağustos 2020 tarihinde bir grup askerin ırkçı saldırısına maruz kaldı. Çetin Doğan’ın saldırı sonucunda alın ve burun kemiklerinin kırıldığı, kaburgasında çatlak ve bacaklarında morluklar oluştu.
     
  • 14 Eylül 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, Samsun’da yaşayan Suriye vatandaşı Eymenh Hammami (16) isimli bir çocuğun, ırkçı saldırı sonucunda öldüğü öğrenildi.