Adalet Divanı: AB’nin PKK yasağı argümanları yetersiz

Avrupa Adalet Divanı, AB’nin 2014-2017 yılları arasında PKK’yi ‘terör örgütleri listesine’ almasına dair kararlarının yeterli argümana dayanmadığına hükmederken, Kürt Halk Önderi Öcalan’ın 2013’teki tarihi barış çağrısına yer verilmesi dikkat çekti.

Avrupa Birliği (AB) üye ülkelerinin 6 ayda bir toplandığı AB Konseyi tarafından her 6 ayda bir yenilenen ‘Terör Örgütleri Listesi’ne PKK’nin alınmasına karşı açılan davada, yasağa gerekçe olarak ileri sürülen argümanların yeterli olmadığına hükmedildi. Davada, AB Konseyi, AB Komisyonu ve Büyük Britanya’nın avukatları ile yasağın kaldırılmasını isteyen PKK adına avukatlar hazır bulundu.

10 Şubat 2014 tarihli listeden sonra 2017 yılına kadar her 6 ayda bir yenilenen diğer listelere karşı açılan davaya bakan Adalet Divanı Genel Mahkemesi, ileri sürülen argümanların doğru bir şekilde incelenmediğine dikkat çekti.

AB Konseyi’nin bu 4 yıl boyunca alınmış kararlarına karşı yapılan itirazlara bakılan davada Adalet Divanı’na bağlı Genel Mahkeme, kararların yanlış olduğuna hükmetti. AB ülkelerinin altı ayda bir toplandığı AB Konseyi’nin aldığı kararda öne sürülen argümanlar arasında Türkiye’de mahkemelerce alınan kararlar bulunuyordu.

TÜRKİYE VE DİĞER ÜLKELERİN PKK KARŞITI YARGI KARARLARI YETERİNCE İNCELENMEDİ!

Mahkeme, Türkiye’deki mahkemelerde PKK’ye atfedilen saldırılara ilişkin kararların savunma hakkına saygı gösterilerek ve içtihata uygun olarak alınıp alınmadığından emin değil. Mahkeme kararında, AB Konseyi’nin üçüncü bir ülkenin yargısının aldığı kararları kendisine temel almadan önce tüm bu hukuki detayları incelemesi gerektiği vurgulanıyor. Mahkeme bu tavrı yine Amerikan makamlarınca alınan benzeri kararlar için de geçerli olduğunu belirtiyor.

PKK’NİN ORTADOĞU’DAKİ YENİ ROLÜNE VURGU

Mahkeme, yasağa gerekçe gösterilen bir dizi olay ve eylem sıralandığını ancak bu tür argümanların AB tarafından yeterli bir hukuki süzgeçten geçirilmediğine işaret etti.  PKK’nin Ortadoğu’daki yeni durumunun göz önüne alınmadığına dikkat çekilen kararda, atfedilen suçlamaların yasak için yeterli argüman oluşturmadığına hükmediyor.

ÖCALAN’IN BARIŞ ÇAĞRISINA DİKKAT ÇEKİLDİ

AB ve Britanya hükümetinin PKK yasaklarının 2001 ve 2002 yıllarına kadar geriye gittiği belirtilen kararda, her ne kadar PKK’nin listelerden çıkartılması istenmese de, aradan geçen süredeki ‘güncel gelişmelerin’ dikkate alınması gerektiğine dair PKK avukatlarının taleplerinin altı çizildi.

2014’deki yasağı yenileme kararı ile ilk yasak kararı arasında 10 yılı aşkın bir sürenin varlığına değinen yargıçlar, özellikle PKK’nin 2009’dan sonraki ateşkes ilanları ile Türk devleti arasında yapılan barış görüşmelerine yer verdiler. Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’ın 21 Mart 2013’teki tarihi Newroz açıklamasına yer verilen kararda, Öcalan’ın açıklamasının dönemin AB Dış İlişkiler Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton ile Genişlemeden sorumlu komiseri Stefan Füle tarafından yapılan ortak bir açıklamayla desteklendiği hatırlatıldı.

AB Konseyi’nin PKK yasağına dair Britanya gibi en az bir ülkenin ulusal düzeyde aldığı kararı dayanak gösterdiği belirtilen Adalet Divanı kararında, tüm bu dayanakların daha güncel olay ve olgularla güçlendirilmesi gereğine işaret edildi. Kararda, eski argümanların PKK’nin ‘terörist eylem düzenleme riski’ olduğu yönündeki iddiaya yeterli olamayacağı vurgulanıyor.

FRANSA’DAKİ KARAR OLDUKÇA BELİRSİZ!

Yasak kararına örnek gösterilen Fransa’nın Ahmet Kaya Kürt Kültür Merkezi hakkındaki bir kararını ele alan mahkeme yargıçları, dernek ile PKK arasında bağ kurulmasını ve bunun PKK yasağına gerekçe gösterilmesinin yanlış olduğunun altını çizdi. Adalet Divanı kararında, daha önce AKKKM’nin Fransız mahkemelerince ‘PKK’nin legal vitrini’ gibi tanımlansa da, en üst yargı organı olan Devlet Konseyi’nin ise PKK ve AKKKM’nin ‘iki ayrı oluşum’ olduğuna hükmettiği yönündeki kararı hatırlatıldı.

YASAK KARARLARI GÜNCEL OLAYLARA DAYANMALI

Yine 2001’den sonra PKK’ye veya bağlantılı gruplara atfedilen 69 kadar saldırının yasaklara gerekçe gösterildiğini hatırlatan Adalet Divanı yargıçları, tüm bu ithafların AB üyesi ülkelerden birinin yetkili yargı makamlarınca onanmadığına dikkat çekiyor. Yani tüm bu saldırılar aslında sadece Türk yetkilileri ile mahkemelerince yapılan veya alınan kararlara dayanıyordu. Mahkeme, daha önce Tamil Elam Kurtuluş Kaplanları (LTTE) hakkında alınan bir kararı örnek göstererek, AB’nin bu tür ‘terörist saldırı’ iddialarının doğruluğunu ispatlaması gerektiğine de hükmetti.

Adalet Divanı’nın kararında Britanya’nın daha önce PKK yasağının kaldırılmasına ilişkin bir başvuruyu reddettiği, ancak bu redde gerekçe gösterilen saldırıların da gerçekten PKK tarafından yapıldığına dair itirazlar örnek gösterildi.

Aynı şekilde ABD’nin PKK’ye yönelik yasak ve mal varlıklarının dondurulması kararına yapılan itirazlara atıfta bulunan Adalet Divanı yargıçları, PKK’ye ilişkin bu ülkedeki suçlamaların da yeterli incelenmediğini ifade ediyor.

Adalet Divanı, PKK’nin yasaklar listesine alınmasını öngören 2014-2017 arasındaki AB Konseyi kararlarının iptal edilmesi gerektiğini vurguladı. Ancak PKK’nin 2001 yılında AB tarafından alınan bir karar sonrasında 2002’den itibaren alındığı ‘terör örgütleri listesinden’ tümüyle çıkartılmasına ilişkin talep ise reddedildi.