İsveç'te DAİŞ başta olmak üzere şiddet yanlısı akımların özel okulları finansman ve eleman kaynağı olarak kullandığı uzun süreden beri medya ve politikacıların gündeminde.

Eğitim sisteminde 1990'lı yıllarda uygulamaya konulan neo-liberal özelleştirme politikalarından aşırı dinci örgütlenmeler azami ölçüde yararlandı, İsveç'in değişik yerleşim birimlerinde onlarca özel okul kurdu.

Okullar DAİŞ vb. çeteler için finansman amacıyla kullanıldığı gibi Suriye ve Irak'ta DAİŞ saflarında cinayetler işleyen ve katliam yapanlar öğretmen ve okul görevlileri olarak bu okullarda çalıştırıldı. Okul Müfettişliği, bu okulların bir kısmında sadece Selefi inancı doğrultusunda eğitim yapıldığını, kız ve erkek öğrencilerin ayrı sınıflarda eğitim gördüğünü belirlemişti.

Göteborg ilinde kurulu Safir Okulu'nun Müdürü Abdel-Nasser El Nadi, DAİŞ'e eleman kazandırmakla suçlanmış ve Göteborg'dan DAİŞ'e yoğun katılımlarda rolü olduğu belirtilmişti.Okul Müfettişliği, geçtiğimiz yılın Aralık ayında okulun ruhsatını iptal etmişti. 2019 yılının Mayıs ayında da polis, El Nadi'yi DAİŞ'le ilişkisi olduğu suçlamasıyla sınır dışı etmek için gözaltına almıştı.

ÖZEL OKULLAR İÇİN 'DEMOKRASİ ŞARTI'

Säpo, okulların DAİŞ ve benzeri aşırı dinci gruplar tarafından istismar edilmesinin engellenmesi için politikacılardan yasalarda değişiklik yapmasını istemişti. Sosyal Demokrat İşçi Partisi ve Çevre Partisi Yeşiller'in oluşturduğu azınlık hükümeti, bu yılın Ocak ayında özel okul işletmek için ”demokrasi şartı” aranmasını öngören komisyon raporunu kabul etmişti.

Hükümet partileri ile Merkez Partisi ve Liberal Parti'nin üzerinde uzlaştığı ”Demokrasi Şartı”na göre, 2023 yılı ortalarından itibaren dini okulların açılması veya çalışmalarını genişletmelerine izin verilmeyecek. Ancak aynı komisyon raporunda hukuki olarak özel okulların yasaklanmasının tartışmalı olduğu da belirtilmişti. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin ebeveynlere dini inançlarına uygun olarak çocukların eğitimlerini yapma olanağı verdiğine dikkat çekmişti.

Ayrıca, özel okulların yasaklanmasının Avrupa Sözleşmesi'nde yer alan ticaret yapma hakkını ihlal anlamına geleceğine de vurgu yapılmıştı.

Okul Kurumunun 2019 yılı raporuna göre 9 bin 400 öğrenci dini nitelikli ilk okulda eğitim gördü. Bu rakam İsveç'te eğitim gören ilkokul öğrencilerinin yüzde 1'ine tekabül ediyor. Dini okulların çoğunluğu Hıristiyan, onlarcası ise Müslüman ve Yahudi inançları doğrultusunda eğitim veriyor.

'ÇOĞU ŞİDDET YANLILARI TARAFINDAN YÖNETİLİYOR'

Säpo, geçtiğimiz günlerde özel dini okulların çoğunun aşırı şiddet yanlıları tarafından yönetildiğini açıkladı. İsveç Radyosu'na açıklamalar yapan İsveç Güvenlik Polisi Operasyon Şefi Johan Olsson, aşırı düşünceler taşıyan takip ettikleri pek çok kişinin özel okul açtığını ve bu okullarda yüzlerce çocuğun eğitim gördüğünü söyledi. Şiddet yanlısı grupların özel okul açmalarının engellenmesi için yasalarda değişiklik yapılmasını istedi.

Özel okul kurmanın ve işletmenin değişik nedenleri olduğunu söyleyen Olsson, ”Bu aşırılar için hem çalışmalarını finanse etmelerinin bir biçimi hem de eleman kazanma ve radikalleştirme için koşullar yaratmanın bir biçimi” dedi.

Şiddet yanlısı aşırı gruplar ve anti-demokratik örgütlerin okul açma ve işletmelerine izin verilmemesi gerektiğini söyleyen Olsson, ”Halkın vergileri demokratik değer yargıları olmayan okullara gitmemeli” şeklinde konuştu.