ABD’de azil süreci nasıl işliyor?

ABD’de Başkan Trump’ın görevi devrine bir hafta kala Temsilciler Meclisi, Başkan Yardımcısı Mike Pence'in Başkan Trump'tan görevi devralması için anayasal yetkilerini kullanmasını talep eden tasarıyı oyladı.

20 Ocak’ta görevi devretmesi gereken Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Donald Trump, 6 Ocak’ta Kongre’ye yönelik düzenlenen saldırıları kışkırtması nedeniyle görevden alınma süreciyle (Impeachment) karşı karşıya bulunuyor.

Demokratların çoğunlukta olduğu Temsilciler Meclisi’nde yapılan oylamada,  205 oya karşı 223 oyla tasarı onaylandı.

Başkan Yardımcısı ise 25’inci maddeyi uygulamayı reddediyor. Pense, ''Bu tür bir eylemin ülkemizin yararına olacağına ya da Anayasamız'a uygun olduğuna inanmıyorum'' derken 25'inci maddenin işletilmesinin kötü bir emsal teşkil edeceğini savundu.

NASIL İŞLEYECEK?

Azil sürecinin her ne kadar 20 Ocak’a kadar tamamlanması kolay olmasa da, bu sürecin sonucunda Trump’ın bir daha aday olamaması söz konusu olacak.

Süreç Temsilciler Meclisi’ndeki oylama ile başladı. Bu oylamada 2018 seçimlerinde seçilen parlamenterlerin çoğunlukta olduğu Meclis’ten Trump’ın görevden alınması sonucunun çıkmasına kesin gözüyle bakılıyordu.

Senato’da ise 5 Ocak’ta Georgia eyaletinde yapılan seçimlerle Demokratlar yüzde 50 sandalyeye ulaştı. Ancak son seçimlerde seçilen senatörler 20 Ocak’ta görev başı yapacak ve bundan dolayı Cumhuriyetçiler halen çoğunlukta.

Senato’da ise üçte iki çoğunluğun sağlanabilmesi için en az 17 Cumhuriyetçi senatörün azil yönünde oy kullanması gerekiyor. Şimdiye kadar Senato’daki Cumhuriyetçilerin lideri Mitch McConnell ve senatörlerden Lisa Murkowski’nin yanı sıra en az 3 Cumhuriyetçi senatörün azil yönünde oy kullanacağı biliniyor.

Trump’ın azli yönünde Kongre’den karar çıkması halinde dahi bu kararın Başkan Yardımcısı Mike Pence tarafından yürürlüğe konması gerekecek.

İSTİFA EN ÖNEMLİ ÇÖZÜM

Trump’ın taraftarlarının 6 Ocak’ta büyük yankı uyandıran Kongre binasına baskınından sonra azledilmesine alternatif olarak istifa etmesi de bir çözüm olarak sunuluyor. Demokratların yanı sıra Cumhuriyetçi senatör Lisa Murkowski de bunu istemişti. Murkowski, oldukça karmaşık olan azil süreci yerine Trump’ın istifa ederek süreci kolaylaştırması gerektiğini vurgulamıştı.

Bu ise 1974’de Watergate skandalı nedeniyle hakkında azil süreci başlatılan dönemin ABD Başkanı Richard Nixon tarafından seçilen yöntem olmuştu.

İKİNCİ KEZ OLUYOR

Donald Trump daha önce de görevini kötüye kullandığı için Demokratlar tarafından azil süreci başlatılmıştı. 2019 aralık ayında başlatılan azil süreci, Trump’ın Ukrayna ile en büyük rakibi olarak gördüğü Joe Biden’ın oğlu Hunter Biden’ın iş ilişkilerini paylaşması için pazarlık yaptığı gerekçesiyle başlatılmıştı. Demokratların Temsilciler Meclisi’ndeki kararına rağmen Senato’daki Cumhuriyetçilerin karşı çıkmasıyla bu süreç Şubat 2020’de başarısızlıkla sonuçlanmıştı.

DAHA ÖNCE ÜÇ KEZ BAŞLATILDI

Trump’tan önce azil sürecinin başlatıldığı 3 başkan vardı ve her üç azil süreci de sonuçsuz kalmıştı. 1868’de dönemin başkanı Andrew Johnson’un üst düzey görevlileri atamadaki usulsüzlükler nedeniyle hakkında başlatılan azil süreci, Senato’da kabul görmemişti. 1998’de ise Bill Clinton hakkında başlatılan süreç ise yine Senato’da reddedilmişti.

1974’de ise Richard Nixon, sürecin sonuçlanmasından önce istifa etmeyi yeğlemişti.