ABD, Rusya ve Avrupa hattında gerilim tırmanıyor

ABD Başkanı Donald Trump, bir savaş halinde Fransa’ya destek konusunda şüphe bırakırken, Macron Putin’e ‘revizyonist bir emperyalist’ dedi. Brüksel’deki zirvede ise Avrupa savunmasının güçlendirileceği duyuruldu.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron perşembe günü yaptığı açıklamada Rus mevkidaşı Vladimir Putin'i “revizyonist bir emperyalist” olmakla suçladı ve onu Napolyon ile kıyaslayarak “tarihi bir yanlış okuma” yaptığını söyledi.

‘RUSYA UZUN VADELİ VAROLUŞSAL BİR TEHDİT’

Macron,  “Napolyon fetihlere öncülük etti. Bugün Avrupa'da gördüğüm tek emperyal güç Rusya'dır” dedi. 

Brüksel'de perşembe günü yapılan Avrupa zirvesinin sonunda basına açıklamada bulunan Macron, Putin için “O, tarihi ve halkların kimliğini yeniden gözden geçiren bir emperyalisttir” dedi. Fransa Cumhurbaşkanı ayrıca Rusya'nın Avrupa için “uzun vadeli varoluşsal bir tehdit” oluşturduğunu söyledi.

Macron, Moskova'nın Donald Trump'ın ABD'si ile görüşmelerinin bir parçası olarak Ukrayna'da ateşkes istemesi halinde bunun “kalıcı barış” için değil, “savaşa daha iyi devam etmek için” olacağını savundu. 

RUSYA’NIN ‘NAPOLYON’ TEPKİSİ

Macron, çarşamba günü de Avrupa için Fransa’nın nükleer cephaneliğinden bir kalkan oluşturulmasını önermişti. Rusya, Emmanuel Macron'un Avrupa'yı Fransız nükleer şemsiyesiyle koruma konusunda görüşmeler yapmaya hazır olduğu yönündeki açıklamasını “tehdit” olarak nitelendirdi. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin perşembe günü, Emmanuel Macron'u hedef aldığı anlaşılan bir çıkışla “hala Napolyon dönemine geri dönmek isteyen ve nasıl sona erdiğini unutan insanlar var” diyerek üzüntüsünü dile getirdi.

AVRUPA SAVUNMASI GÜÇLENDİRİLECEK

Öte yandan Washington'un Kiev'le Suudi Arabistan'da yeni bir toplantı yapacağını duyurduğu sırada, ABD'nin çekilmesine tepki vermeye kararlı olan Avrupalı liderler perşembe günü kıtanın savunma kabiliyetlerini güçlendirme arzularını açıkladılar. Avrupa Konseyi Başkanı Antonio Costa, “Güçlü ve daha egemen bir Avrupa savunmasına doğru kararlı bir şekilde ilerliyoruz” dedi.

Brüksel'de olağanüstü bir zirvede bir araya gelen 27 AB Üyesi Devlet, Avrupa Komisyonu'nun yaklaşık 800 milyar euroyu harekete geçirmeyi amaçlayan “Avrupa'yı Yeniden Yapılandırma” planına yeşil ışık yaktı. AB devletleri “savunma harcamalarının önemli ölçüde arttırılması gerektiğinin” altını çizdi. Komisyon'u bu fikirleri hızla somut önerilere dönüştürmeye çağıran Üye Devletler, 150 milyar euronun kredi olarak kullandırılması önerisini öncelikli olarak inceleme sözü verdiler.

Diğer fikirler arasında Üye Devletlerin, prensipte gayri safi yurtiçi hasılalarının (GSYH) %3'ü ile sınırlı olan kamu açığı hesaplarını dikkate alınmaksızın askeri harcamalarını önemli ölçüde arttırabilmeleri de yer alıyor.

TRUMP’TAN NATO TEPKİSİ: ÖDEME YAPMAZLARSA ONLARI SAVUNMAYACAĞIM

Perşembe günü ABD Başkanı Donald Trump, ABD'nin NATO'ya olan bağlılığını sorgulayarak, ABD'nin kendi görüşüne göre kendi savunmaları için yeterince harcama yapmayan ülkeleri kurtarmaya gelmemesi gerektiğini söyledi. ABD Başkanı Beyaz Saray'da gazetecilere yaptığı açıklamada “Eğer ödeme yapmazlarsa onları savunmayacağım” dedi. Trump, Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü'ne üye ülkelerin “daha fazla ödeme yapması gerektiğini” vurguladı. 

ABD Başkanı, “ABD'nin bir sorunu olsa ve Fransa'yı ya da adını vermeyeceğim diğer ülkeleri arayıp 'bir sorunumuz var' desek, sizce gelip bize yardım ederler mi, yapmaları gerektiği gibi? Emin değilim...” şeklinde konuştu.

Perşembe akşamı Brüksel'deki zirvenin oturum aralarında bir soru üzerine Emmanuel Macron, Fransa'nın Amerikalıların “sadık” ve “vefalı” bir müttefiki olduğunu yineledi. Macron, “Biz her zaman birbirimizin yanında olduk. Avrupalılar Afganistan için oradaydı. Biz sadık ve vefalı müttefikleriz ve bundan şüphe duyan herkes modern tarihe bakmalıdır!” dedi. 

MOSKOVA, NATO BARIŞ GÜCÜ ASKERLERİNİ İSTEMİYOR

Bu gerilimin ortasında Rusya, Ukrayna'ya olası bir Avrupa barış gücü birliği konuşlandırılmasını bir kez daha kesin bir dille reddetti. Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, “Açıkça düşmanca bir hedefle yürütülen bir tartışma üzerinde hiçbir uzlaşma mümkün görmüyoruz” dedi.

Lavrov’a göre Moskova, “bu birliklerin Ukrayna topraklarındaki varlığını, NATO'nun Ukrayna'daki potansiyel varlığına baktığı gibi görecektir”. 

Diğer bir ifadeyle, bu birliklerin bayrağı ne olursa olsun, “bunlar her zaman NATO birlikleri olarak” görülecek.

Ateşkesi izlemek üzere Ukrayna'ya asker gönderme olasılığı İngiltere Başbakanı Keir Starmer ve Emmanuel Macron tarafından gündeme getirilmiş, diğer ülkeler de lojistik destek vermeyi düşünmüştü. Rusya'nın reddi, AB-27'nin Brüksel'de olağanüstü bir zirve için toplandığı sırada geldi. Londra da çarşamba günü yaptığı açıklamada Ukrayna'da barışı koruma çalışmalarına katılmaya “ilgi duyan” yaklaşık yirmi ülkeyle görüşmelerde bulunduğunu bildirmişti.