Afganistan barışı tehlikede!

Afganistan’da ABD ile Taliban arasında imzalanan tarihi anlaşma ardından, Amerikan ordusu Talibanlara hava saldırısı düzenlerken, Talibanlar da en az 20 Afgan asker ve polisini öldürdü.

Talibanlar, 22 Şubat’ta başlayan ve dokuz gün süren kısmi ateşkesi 1 Mart günü sona erdirdiklerini ve operasyonlarına yeniden başladıklarını duyurmuştu. Talibanlar ayrıca, ABD ve ittifaklarına yönelik eylem yapmayacaklarını bildirmişti.

ABD Başkanı Donald Trump da, Salı günü yaptığı açıklamada Talibanların müzakerecisi Abdul Gani Baradar ile “çok iyi bir görüşme” gerçekleştirdiğini söyledikten sonra, Talibanların “şiddete son vermek istediği” izlenimi edindiğini söylemişti.

Sahada ise Talibanlar, hükümeti hedef alarak zorlamaya devam ediyor. Salı’yı Çarşamba’ya bağlayan gece Talibanların saldırıları sonucu en az 20 Afgan asker ve polis öldü.

Afganistan İçişleri Bakanlığı, Salı günü de yaptığı bir açıklamada Talibanların 34 eyaletin 16’ında Afgan güvenlik güçlerine yönelik 33 saldırı gerçekleştirdiğini bildirmişti.

BİR GÜNDE 43 SALDIRI

ABD’nin Afganistan’daki güçlerinin sözcüsü albay Sonny Leggett, sadece 3 Mart günü Talibanların ülkenin güneyindeki Helmand bölgesinde Afgan güçlerinin kontrol noktalarına yönelik 43 saldırı gerçekleştirdiğini belirtti.

Sözcü, ABD’nin de Çarşamba günü Helmand’ın Nehri Saraj bölgesinde Afgan güçlerine aktif bir şekilde saldıran Talibanlara yönelik bir hava saldırısı gerçekleştirdiğini bildirdi. Sözcü, “Savunma amaçlı bir saldırıydı” dedi.

Sözcü, “Barışa angaje olmuş durumdayız, ama Afgan ortaklarımızı da savunma sorumluluğumuz var” diyerek hava saldırısını gerekçelendirdi.

Amerikalı sözcü ayrıca Talibanların uluslararası topluma “saldırıları arttırmak değil, şiddeti azaltacağı sözünü verdiğini” ifade etti.

29 MART’TAKİ TARİHİ ANLAŞMA

ABD ile yapılan müzakereler sonucunda 22 Şubat günü kısmi bir ateşkes yapılmıştı. Sürecin sonunda 29 Şubat günü Katar’ın Doha kentinde ABD ile Talibanlar bir anlaşmaya imza atmıştı. Talibanların güvenlik garantileri vermesi karşılında ABD ve ittifakları da 14 ay içerisinde ülkedeki güçlerini tamamen çekmeyi taahhüt etti. ABD ayrıca güçlerini çekmeyi, Talibanların Afgan hükümeti ile müzakereleri başlatma koşuluna dayandırdı. Afgan hükümeti ile Talibanlar arasındaki müzakerelerin 10 Mart’ta başlaması gerekiyor.

HÜKÜMET TUTUKLU TAKASINI REDDEDİYOR

Güvenlik durumunun yanısıra başka engeller de var. Cumhurbaşkanı Eşref Gani, BD ile Taliban arasındaki anlaşmada yer alan tutuklu takasını reddediyor. Hükümet imzacılar arasında yer almıyordu. Anlaşma maddesi, Talibanların elindeki bin asker ve polise karşılık Afgan hükümetinin de 5 bin kişiyi serbest bırakmasını öngörüyor. Bu adımın 10 Mart’ta Afganlar arası müzakerelerin başlamasından önce atılması gerekiyor. Teorik olarak bu görüşmelerin Norveç’in başkenti Oslo’da başlaması öngörülüyor.

TALİBANLAR İÇİN TUTUKLU TAKASI BİR ÖNKOŞUL

Talibanlar ise tutuklu takası tedbirini Afganlar arası tüm görüşmelerin ön koşulu haline getirdi. Baradar, Trump’dan da “hiç kimsenin anlaşmanın maddelerini ihlal eden tedbirler almasına izin vermemesini” istedi.

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg de “içinde hayal kırıklıkları olan uzun zorlu bir yolu beklemek gerektiğini” ifade etti. Stoltenberg, “Hayal kırıklıklarına kendimizi hazırlamalıyız” dedi.