Arjantin’in pes etmeyenleri: Kolay kurtulamayacaklar

Arjantin’de bulunan Kurdistan'la Dayanışma Kadın Komitesi'nin kurucularından Nathalia Benavides, “Mücadelemiz, kolektif hafızaya kazınmıştır. Bizden o kadar kolay kurtulamayacaklar” dedi.

İnsan hakları aktivisti ve Kurdistan'la Dayanışma Kadın Komitesi'nin kurucularından Nathalia Benavides, çok fazla hata yaptıklarını ve çok parçalı olduklarını belirterek, “Ancak çıkış yolunun kolektif olduğuna, asla bireysel olmadığına inanıyoruz. Sözlerimizi gasp etmeye çalışabilirler, ancak özgürlük ve isyan mücadelesi amansız bir şekilde bizim tarafımızda kalacaktır” diye konuştu.

Arjantin’de sağcı Javier Milei, 19 Kasım'da yapılan seçimlerin ardından cumhurbaşkanı seçildi. Arjantin’de 1930 ve 1983 yılları arasında 6 darbe yaşandı. Bunlardan sonuncusu, 1976-1983, tarihinin en kanlı olanıydı. Ülke olarak 200 yıllık varlığında ilk kez 40 yıllık kesintisiz biçimsel demokrasiye sahipti, ancak bu siyasi, sosyal ve ekonomik şiddet tarihinin zararları ve sonuçları bugün yeni bir makyajla ama yeniden formüle etme zahmetine bile katlanmadıkları fikirlerle tekrar ortaya çıkıyor. Dünyanın gözü bir anda kendisine çevrildi; aşırı sağcı Javier Milei neler getirdi, neler götürecek Arjantin’den? Arjantin’de bulunan Kurdistan'la Dayanışma Kadın Komitesi'nin kurucularından Nathalia Benavides, ANF’nin sorularını yanıtladı. 50 yaşındaki Nathalia Benavides, La Plata Ulusal Üniversitesi'nden mezun oldu. 1993'ten beri devlet çalışanı. İnsan hakları aktivisti. Sendika delegesi (1993-2003), Kurdistan'la Dayanışma Kadın Komitesi'nin kurucularından (2016), Abya Yala Feministleri (FAY) üyesi. Kardeşi Horacio Benavides, 1976'da askeri diktatörlük tarafından öldürüldü. Peronist Üniversite Gençliği (JUP) ve Montoneros'un bir militanıydı ve 22 yaşındaydı. Diğer kardeşi Marcelo Benavides, 17 yaşındayken diktatörlüğün ortak operasyon güçleri tarafından kaçırıldı ve işkence gördü. Sonra serbest bırakıldı. Nathalia Benavides’in ailesi ve kendisi devlet terörünün kurbanı oldu.

Arjantin'i politik olarak nasıl tanımlıyorsunuz?

Zor bir yanıt olamayacak benim için; şizofren bir ülke olarak, medya manipülasyonuna karşı son derece savunmasız ve bireysel, kolektif hayal kırıklıkları için bir kanal, nefret söylemine karşı geçirgen… Demokratik sistemin, vaatlerine rağmen barınma veya insana yakışır iş gibi hayati ihtiyaçları çözmediği bir ülke.

Arjantin’de gençler 16 yaşından itibaren, yoksul gençler olduklarını, gelecekleri olmadığını ve en iyi durumda aşırı iş güvencesizliğine mahkum olduklarını hesaba katmadan oy kullanabilir.

Arjantin, kendi dinamiklerinin ötesinde, ABD'nin tüm Latin Amerika için tanımladığı ulus ötesi politikalardan muaf olmamış bir ülkedir. Biz, kuruluşundan bu yana sahip olduğu özellikler nedeniyle, farklı göç dalgaları ve bu fikri pekiştiren "resmi" ve kurumsal bir söylem nedeniyle, kendisini neredeyse yalnızca "İspanyolların ve İtalyanların torunları" olarak kabul eden, hatta büyük bir çoğunluğu orijinal halkların varlığını ve her şeyden önce bir tür aidiyeti inkar eden sömürgeleştirilmiş, Avrupalılaşmış bir toplumuz.

Javier Milei’e oy verenler gibi vermeyenler de var. Kim bunlar?

Bir sonraki hükümet, oyların yüzde 55'i ve ona oy veren 14 milyon insanla, geri kalan yüzde 44'ün talepleriyle yaşamak ve onları karşılamak zorunda kalacak. Özgürlüğü "piyasa özgürlüğü" olarak görmeyen, bu iktidara karşı çıkan ama bir kısmı da bu sisteme karşı çıkan 11 milyon 500 bin kişi. Bu hükümetin karşısına çıkacak olanların büyük bir çoğunluğu, farklı bir ülke, farklı bir dünya inşa etmek için verdiğimiz mücadelelerin her birinin kızları ve oğullarıdır.

Bizler Cordobazo'nun, 70'lerin askeri diktatörlüğe karşı mücadelelerinin kızları ve oğullarıyız, 90'larda Özgür Kamu Eğitiminin özelleştirilmesini, kitlesel işten çıkarma dalgalarını, demiryollarının devredilmesini, emeğin esnekleştirilmesini savunanlara direnenleriz. Bizler, gerçek bir çalışma talep ederek yolları kapatmak için dışarı çıkan grev gözcülerinin kızları ve oğullarıyız. Hükümetlerin her kemer sıkma önlemine ve işgal edilmiş haklarımızı elimizden almaya yönelik her girişime karşı sokaklara dökülen bizleriz. Hepimiz, son 20 yıldır ördüğümüz destek ve dayanışma ağlarıyız. Bütün bunlar kolektif mücadelelerin hafızasına kazınmıştır. Milyonlarcamız var. Bizden o kadar kolay kurtulamayacaklar.

Kendisini özgürlükçü ve anarko kapitalist olarak tanımlayan Milei, bireysel özgürlüğü merkeze alan bir siyaset felsefesini rekabete dayalı bir serbest piyasayı savunur. Bu Arjantin tarihi açısından ne anlama geliyor?

Milei'nin siyaset felsefesi yeni bir şey değil. Bunlar aynı kelimelerle bile tekrarlanan eski neo liberal ve ultra liberal politikalardır. Yeni görünen öneriler dışında, sadece çılgınca oldukları ve daha önce hiç kimse onları telaffuz etmeye cesaret edemediği için. Sadece her şeyi yozlaştıran kapitalist bir sistemin ilerlemesiyle ahlaki olarak bozulmuş bir toplumda ayakta kalabilecek öneriler. Bütün bunlar, "neoliberal öznelliğin, bireyciliğin şiddetlenmesinin, devlet karşıtı bir vizyonun genişlemesine" katkıda bulundu ki bu bir topluluk inşasının güçlendirilmesine değil, tam tersine bireyin kendi içine çekilmesine ve otoriter söylemlerin büyümesine dayanıyor.

Ekonomi, kuşkusuz, milyonlarca insanın hayatını birçok yönden kötüleştiren ve yoksullaştıran ciddi bir sorundur. Gazeteci ve popüler eğitimci Claudia Korol'un belirttiği gibi artık işe veya eğitime erişim umudu olmayan bir genç kesim var. Zaten savaş olarak ilan ettikleri şeyin kurbanlarına yeni sosyal gruplar katılacak. Aynı zamanda, Silahlı Kuvvetleri, soykırımcı orduyu, polisi ve diğer baskıcı güçleri cesaretlendiren inkarcılık, mahallelerde gençlere karşı şiddet kullanımının ağırlaşması, toplumsal protestoların kriminalize edilmesi vb. anlamına gelecektir. Yoksul kesimlerden gelen Milei, seçmenlerinin kendilerine karşı bu programa desteklerini sürdürüp sürdürmeyeceklerini göreceğiz.

Açık olan şu ki, Kirchnerizm döneminde popüler sektörlerin yaşam kalitesindeki ve satın alma gücündeki iyileşme, temel olarak tüketim mallarına ve daha geniş sosyal içermeyi amaçlayan farklı refah programları hedeflendi, ancak bu yapısal iyileştirmelere dönüşmedi. Yoksullar yoksul olmaya devam etti. Örneğin, ipotek kredileri yoluyla ev sahipliğine erişim, neredeyse yalnızca kayıtlı işgücü piyasasına dahil edilmenin bir sonucu olarak ücret geliri gösterebilen orta sınıflara yönelikti.

Destekçilerinin önemli bir kısmı seçimlerdeki zaferine yüksek bir katılım oranına sahip. Bu, Arjantin halkının önceliklerinin değiştiği anlamına geliyor. Bunu nasıl değerlendiriyorsunuz?

Dikkate alınması gereken önemli veriler vardır. Anketörlerin büyük çoğunluğunun kabul ettiği, Milei'nin seçmenleri ağırlıklı olarak genç, yüzde 56'sı 30 yaşın altında ve çoğunlukla erkek, ancak yüzde 35'i kadın. Bununla birlikte, bu fikir feminizme karşı çıkanlar tarafından oldukça sorgulansa da, Milei'ye oy veren erkekleri tanımlayan hegemonik erkeklik kalıplarını analiz etmek olacaktır. Hegemonik kadınlığı da eklemek isterim. Carlos Jiménez tarafından tanımlanan davranışı yeniden üretenler sadece erkekler değildir.

Oylar neredeyse tüm sosyal ve mesleki sınıflara eşit olarak dağıtıldı ve seçmenlerin yüzde 70'i orta öğretimi tamamladı. Milei'ye oy verenler tanımlanmış bir sosyal sınıfa ait değiller, üst orta sınıf gençlerden kayıt dışı işçilere ve ülkenin en savunmasız bölgelerindeki popüler barlardan insanlara kadar ona oy veriyorlar. Bu, zaferinden sorumlu olanların yalnızca en güvencesiz sektörlerden gelen ve sınırlı örgün eğitime sahip veya hiç olmayan gençler olduğunu reddediyor. Kesin olan şu ki, bu gençler bir demokraside doğdular. Çoğu, bizi 2001'deki büyük krize götüren nedenler hakkında pek bir şey yaşamadı ya da bilmiyordu.

İki partili bir siyasi değişim dinamiğinin ötesinde, son yıllarda, özellikle 1985'teki tarihi "Jui cio a las Juntas"ı gerçekleştirdikten sonra, herhangi bir siyasi partiyle ilgisi olmayan bir bayrak olarak "Bir Daha Asla"yı (askeri hükümetler ve Devlet Terörü) kuran ve binlerce ve binlerce insanı harekete geçiren ve harekete geçirmeye devam eden temel demokratik fikir birlikleri inşa edildi. 1985 yılından bu yana her 24 Mart'ta İnsan Hakları Örgütleri'nin inisiyatifiyle gerçekleştirilen kitlesel seferberlikler ve bu yöndeki tüm çalışmalar bu taahhüdün kanıtıdır. Ancak bu, çapraz tarihsel mücadeleleri kendine mal edebilen ve onlara parti damgasını basabilen Kirchnerizmin (2003) gelişiyle değişti. Bu örgütlerin birçoğu bile, insan hakları örgütleri arasında uzlaşmaz bir kopuşa neden olan farklı Kirchner hükümetlerine desteklerini açıkça ilan etti. Bu, toplumun büyük bir kesiminin, hakların savunulması ve genişletilmesi ile insan haklarının savunulmasına yönelik herhangi bir politikayı tek bir partiyle ilişkilendirmesine katkıda bulundu. 2003'ten bugüne iktidar partisi, 2015-2019 seçimlerini kazanan sağcı bir ittifakın (Değişim için Birlikte) tek bir kesintisiyle.

Seçim öncesinde Milei, kürtaj karşıtlığı, iklim değişikliğini inkar etme, ekonomi dışında komünizmi desteklemekle suçladığı Arjantinli Papa Francis'i de eleştirme gibi dikkat çekici açıklamalarda bulunmuştu. Ülkenin en tartışmalı siyasi figürlerinden biri haline geldi. "Kral", "Aslan", "Deli" gibi takma adlar var. Arjantin'in yeni başkanı kadınlar için nasıl bir tehdit oluşturuyor?

Bu soru bir öncekiyle bağlantılı. Feminist Hareket'in tarihsel talepleri 2015'ten itibaren siyaset sahnesine kitlesel olarak patladığından beri, 2018'de gerçekleştirilemese de 2 milyon insanın sokaklara dökülmesine yol açan Yasal Kürtaj Yasası ile maksimum seferberlik ve eklemlenme zirvesine ulaştı. Dünya çapında "Yeşil Dalga" olarak bilinen bir dönüm noktası.

Yıllarca, binlerce genç, kendilerini bu iddiayla özdeşleştirmek için bileklerine, boyunlarına veya sırt çantalarına bağlı yeşil bir eşarp (birleşik nişan) taktı. Yasa nihayet 2020'de Alberto Fernández hükümeti sırasında onaylandı. Kirchnercilik, bir kez daha, 40 yıl önce başlayan ve hiçbir zaman herhangi bir siyasi partiyle ilişkilendirilmemiş bir mücadeleyi sahiplendi. Bu "ödeneklerin" sonucu, sadece ekonomik konularda değil, aynı zamanda büyük ölçüde başarısız olan bir hükümetin genel bıkkınlığı karşısında, toplumun büyük bir kesiminin (yüzde 53) bu fetihleri reddetmekle kalmayıp, artık onları önemli bile görmemesidir.

Paradoksal ve acımasız bir şekilde, esas olarak bu neo faşist gücün, 10 Aralık'tan itibaren yönetecek olan bu aşırı sağın kadınları, Kürtaj Yasası'nda (Hamileliğin Gönüllü Olarak Kesilmesi - IVE), Eşit Evlilik Yasası'nda veya okullarda zorunlu CSE'de (Kapsamlı Cinsel Eğitim) tüketilmemiş olan cinsiyetler arası eşit haklar açısından tüm kazanımları geri almak için mücadele ediyor. Örnek olarak, yakın zamanda seçilen ulusal milletvekillerinden biri, kamp danışmanı, cosplayer ve Javier Milei'nin eski ortağı Lilia Lemoine, "babalıktan vazgeçme" projesini açıklayan tüm televizyon kanallarını dolaştı: "Kadının babaya haber vermek için 15 günü vardır ve çocuğa bakıp bakmayacağına karar verebilir" çünkü "bir erkeğin 18 yaşına kadar bir çocuğa bakmak zorunda olması ona adil gelmiyor.”

Projesini savunurken şunları ekledi: "Kadınlar çocuklarını öldürebilme (SIC) ve anne olmaktan vazgeçme ayrıcalığına sahip olduklarına göre, o zaman neden erkekler istemedikleri bir çocuğu desteklemek zorundalar?" Pek çok kadının doğru olmadığı halde doğum kontrol hapı aldıklarını söyleyerek erkekleri aldattığını belirterek- milletvekiline göre- ya da "onlardan faydalanarak hamile kalmak için prezervatif deliyor.”

Hiç kimse, kesinlikle Milei'ye oy veren hiç kimse, Lemoine'nin kim olduğunu bilmediklerini ya da Başkan Yardımcısı'nın son askeri diktatörlüğün politikalarına karşı aktif olarak militanlık yaptığını, bir soykırım olduğunu inkar ettiğini ve insanlığa karşı suç işleyen ordunun serbest bırakılması çağrısında bulunduğunu söyleyemez. Henüz cevaplayamadığımız soru, seçmenlerinin neden adaylarının pozisyonlarını ve kampanya vaatlerini dinlemeye veya basitçe reddetmeye karar verdikleridir. Ne pahasına olursa olsun "değişim" ihtiyacı adına çok tehlikeli bir hareket.

Her şeyden önce Milei, daha göreve gelmeden önce, siyasetin bir "yabancısı" olmadığını, ekonominin en gerici ve yoğunlaşmış sektörleriyle ve ulusal ve uluslararası politikayla yakından ilişkili olduğunu açıkça ortaya koydu.