BM İnsan Hakları Konseyi İsrail’e silah satışını durdurmaya çağırdı

BM İnsan Hakları Konseyi, Filistinlilere karşı "soykırım" korkularına dikkat çeken bir kararla İsrail'e yapılan tüm silah satışlarının durdurulmasını talep etti.

7 Ekim’de başlayan Gazze Şeridi’ndeki savaştan bu yana BM İnsan Hakları Konseyi ilk kez pozisyon aldı. 

Konseyin 47 üyesinden 28'i karar tasarısı lehinde oy kullanırken, aralarında ABD ve Almanya'nın da bulunduğu altı ülke aleyhte oy kullandı. 

Aralarında Fransa, Hindistan ve Japonya'nın da bulunduğu on üç ülke ise çekimser kaldı.

Metnin tonu İsrail'e karşı çok sert olsa da Konsey'in kararlarını uygulamak için bağlayıcı bir araca sahip değil. 

İsrail'in konseydeki büyükelçisi Meirav Shahar "Evet oyu Hamas'a verilmiş bir oydur" iddiasında bulundu. 

Filistin temsilcisi İbrahim Muhammed Hreyşi, "Hepiniz uyanmalı ve dünya televizyonlarında canlı yayınlanan ve binlerce masum Filistinlinin ölümüne neden olan bu soykırıma son vermelisiniz" dedi.

Çekimser kalan Fransa’nın elçisi Jérôme Bonnafont soykırıma yapılan atfın "bu Konsey kararı gibi geniş kapsamlı bir metne, bu konuda yetkili bir yargı mercii tarafından onaylanmadan dahil edilmeyeceğini" savundu.

Perşembe günü mümkün olduğunca çok sayıda üyeyi ikna etmek amacıyla metinde değişiklikler yapıldı. Soykırım kavramına yapılan atıf, metnin çeşitli bölümlerinden çıkarıldı.

Bununla birlikte metin,  "olası savaş suçları ve insanlığa karşı işlenen suçlar da dahil olmak üzere ciddi insan hakları ihlalleri ve uluslararası insancıl hukukun ağır ihlallerine ilişkin raporlardan duyduğu derin endişeyi” ifade ederken, "Uluslararası Adalet Divanı'nın inandırıcı bir soykırım riski bulunduğuna dair tespitine" atıfta bulunmaya devam ediyor.

Konsey’in kabul ettiği belgede İsrail'in Doğu Kudüs de dâhil olmak üzere 1967'den beri işgal altında tuttuğu Filistin topraklarındaki "işgaline son vermesi" talep ediliyor. Ayrıca İsrail'den "Gazze Şeridi üzerindeki ablukasını ve diğer tüm toplu cezalandırma biçimlerini derhal kaldırmasını" talep ediliyor.

Kararda, "uluslararası insancıl hukukun daha fazla ihlal edilmesini ve insan haklarının ihlal ve suiistimal edilmesini önlemek amacıyla tüm Devletlere İsrail'e silah, mühimmat ve diğer askeri teçhizat satışı, transferi ve teslimatını durdurma" çağrısı yapılıyor. 

Kararda "İsrail'in Gazze'de nüfusun yoğun olduğu bölgelerde geniş alan patlayıcı silahlar kullanması" ve "uluslararası suçlara katkıda bulunabilecek askeri karar alma süreçlerine yardımcı olmak için" yapay zeka kullanması kınanıyor.

Geçtiğimiz hafta New York'taki BM Güvenlik Konseyi de İsrail'in en yakın müttefiki Washington'un çekimser kalması sayesinde ateşkes çağrısında bulunan bir kararı kabul etmişti. Ancak şu ana kadar bunun sahada hiçbir etkisi olmadı.

İnsan Hakları Konseyi’nin karar metninde Hamas'ın adı geçmiyor ancak İsrail'in sivil bölgelerine roket atılması kınanıyor.

Hamas Sağlık Bakanlığı'na göre İsrail'in Gazze'de yürüttüğü askeri operasyon da çoğu sivil 33 binden fazla kişinin ölümüne neden oldu.