Asya Kalkınma Bankası (ADB) tarafından geçtiğimiz günlerde yayınlanan ekonomik öngörülere göre, Covid-19 sağlık krizi nedeniyle yaşanacak ekonomik kriz beklenenden de ağır olabilir. ADB’ye göre, ekonomik kriz karantina önlemlerinin yanı sıra getirilen seyahat sınırlamaları dolayısıyla sert olacak.

Buna göre, 85 trilyon dolar civarındaki toplam milli gelirlerde 2020 yılında yaşanacak gerileme 2 trilyon dolar ile 4,1 trilyon dolar arasında olacak. Bu da oransal olarak yüzde 2,3 ile yüzde 4,8 arasında bir gerileme demek.

BU TAHMİNLER DAHİ ‘DÜŞÜK KALABİLİR’

Merkezi Filipinler’in başkenti Manila’da bulunan ADB’nin tahminlerinde dikkat çeken bir diğer nokta ise, henüz krizin diğer boyutlarının ölçülemiyor olması. ADB’nin açıklamasında, “Bu (ekonomik büyüme) tahmini, Covid-19 pandemisinin yol açacağı olası sosyal ve mali krizler ile uzun vadede sağlık ve eğitim sistemlerine etkilerini içermiyor. Ve bundan dolayı da bu tahminler gerçeğinden daha düşük kalabilir” deniliyor.

ASYA’DA 1998’DEN BU YANAKİ EN AĞIR BÜYÜME

Çin ve Hindistan’ın büyük oranda lokomotif gücünü oluşturduğu Asya kıtasında ise, ekonomik küçülmeden ziyade büyüme hızında önemli bir yavaşlama bekleniyor. ADB tahminlerinde, kıta genelinde bu yılki büyümenin yüzde 2,2 ile sınırlı kalacağı belirtiliyor.

Asya kıtasında en son ekonomik kriz nedeniyle 1998 yılında büyüme oranı yüzde 1,7 olmuş ve o tarihten bu yana yüzde büyüme oranları hep daha yüksek olmuştu. Ancak Covid-19 pandemisinin henüz kesin olarak ekonomiye ne kadar etki edeceği kestirilemiyor.

Dünyanın Amerika Birleşik Devletleri’nden (ABD) sonra ikinci, Asya kıtasının en büyük ekonomisi olan Çin’de ise bu yılki büyümenin yüzde 2,3 ile sınırlı kalacağı tahmin ediliyor. Çin’in son yıllarda yavaşlama eğilimindeki büyüme oranları 2019’da yüzde 6,1 olmuştu.

PANDEMİNİN BU YIL SONLANMASI İHTİMALİNE DAYANDIRILIYOR

ADB ekonomistlerinden Yasuyuki Sawada’ya göre, Covid-19 pandemisinin yayılma düzeyi veya süresinin kestirilememesi nedeniyle ekonomik etkisini ölçmek kolay değil. Yasuyuki Sawada, “Büyük bir mali kriz ihtimali dışlanamaz” diye konuştu.

ADB tahminlerinde dikkat çeken bir diğer ayrıntı ise, krizin boyutlarına ilişkin öngörülerin sadece pandeminin bu yıl içinde sonlandırılması ihtimaline dayandırılması. Öngörülerde, Covid-19 pandemisinin bu yıl içinde kontrol altına alınması ve 2021’de hayatın tümüyle normale dönmesi ihtimali baz alındı.

TEK KAZANAN İKLİMDİ; O DA GARANTİ DEĞİL

Covid-19 salgınının Çin’den yayılmaya başlaması ardından karantina uygulamaları ve seyahat kısıtlamaları Avrupa ve Amerika başta olmak üzere tüm kıtalara yayıldı. Salgın ilk aşamada endişe haliyle evlerine mahkûm olan tüketicilerden yoğun bir talebin gelmesine neden olurken, işgücü açığının oluşması nedeniyle ise arzda da tersine bir şok yaşandı. İşgücü açığının yanı sıra materyal açığı ve tedarik zincirlerinin darbe alması da birbirlerine bağımlı haldeki ekonomilerde üretimde ciddi bir düşüşe neden oldu.

Covid-19’un yol açtığı ekonomik krizin sağlık ve eğitim gibi alanlarda yol açacağı zararlar henüz kestirilemezken, tek olumlu gelişme ise üretimdeki ani gerileme nedeniyle hava kirliliği noktasındaki iyileşme oldu. Ancak bunun kısa süreceği ve ekonomik krizi ‘egale etme’ amaçlı çabaların bu etkiyi tersine çevireceğine kesin gözüyle bakılıyor.