Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, Azerbaycan ile uzun süredir beklenen barış anlaşmasının imzalanabilmesi için Bakü’nün öne sürdüğü önemli bir talebi kabul etmeye hazır olduklarını duyurdu.
Karabağ üzerinden yıllarca süren iki savaşın ardından, taraflar Mart 2024’te prensipte bir barış anlaşmasına vardıklarını açıklamıştı. Ancak Azerbaycan, imza öncesi bazı koşulların yerine getirilmesini talep etmişti.
Bu taleplerden biri, 1990’larda AGİT bünyesinde kurulan ve Rusya, Fransa ve ABD’nin eşbaşkanlığını yaptığı Minsk Grubu’nun feshedilmesiydi.
Başbakan Paşinyan, bu talebe destek vererek, “Barış anlaşmasıyla birlikte Minsk Grubu'nun da aynı gün feshedilmesini öneriyoruz” dedi.
Paşinyan ayrıca, sınırdaki olası çatışmaların araştırılması için Azerbaycan-Ermenistan ortak soruşturma mekanizması kurulmasını teklif etti.
Ermenistan Başbakanı, “Savaşın temeli yok, savaş olmayacak, barış olacak” ifadeleriyle, çatışmalara son verme niyetini yineledi.
ANAYASA TARTIŞMASI
Azerbaycan’ın bir diğer talebi ise, Ermenistan Anayasası’ndan Karabağ’a atıfta bulunan bağımsızlık bildirisinin çıkarılması. Ancak bu değişiklik bir referandum gerektireceği için, barış sürecinin zamanlamasını etkileyebilir.
Barış anlaşması ihtimali, ABD, AB ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron gibi pek çok Batılı lider tarafından memnuniyetle karşılandı.
Ancak uzmanlar, kalıcı bir uzlaşı için yalnızca metinlerin yeterli olmayacağını, derin bir toplumsal ve diplomatik iyileşmenin gerektiğini vurguluyor.
İki ülke, Sovyetler Birliği’nin dağılmasından bu yana Karabağ bölgesi üzerinde iki savaş yaptı. 1990’ların başındaki ilk savaşı Ermenistan kazanırken, 2020’deki ikinci savaşı Azerbaycan kazandı. Son olarak Eylül 2023'te Azerbaycan, Karabağ’da kısa süren bir askeri harekâtla bölgeyi tamamen kontrol altına aldı ve bu durum, yaklaşık 100 bin etnik Ermeni’nin bölgeden kaçmasına yol açtı.
