Fransa’da emeklilik reformu: Danıştay’dan sert eleştiri

Fransa’da iki aya yakın bir süredir hayata geçirilmek istenen emeklilik reformuna yönelik Devlet Konseyi'nce (Danıştay) yapılan yorumda, hükümetin tutumuna sert eleştiri getirildi.

Fransa’da 5 Aralık’tan bu yana demiryolları ve şehir içi toplu taşıma hizmetlerinde aralıksız grevlerle protesto edilen emeklilik reformuna yönelik Danıştay’dan yapılan değerlendirmede, reformun hukuki güvenliğinin garanti altına alınması için yeterli zamanın olmadığı vurgulandı.

3 Ocak’ta hükümet tarafından istenen görüşün belirtildiği açıklamada, bu süreçte reformdaki iyi ayrı başlık halindeki düzenlemelerde 6 kez değişikliğe gidildiğine dikkat çekildi. Açıklamada, bu nedenle Danıştay’a bu değişiklikler nedeniyle emeklilik reformunun hukuki güvenliği konusunda değerlendirme yapmak için yeterli zaman tanınmadığının altı çizildi. Danıştay’ın açıklamasında, 1945 yılından bu yana yürürlükte olan mevcut emeklilik sisteminin gelecek nesilleri etkileyecek şekilde değiştirilecek olmasına rağmen yeterli sürenin tanınmamasının ‘talihsizce’ olduğu dile getirildi.

HESAPLAMALARDA CİDDİ BOŞLUKLAR VAR!

Danıştay, ayrıca hükümet tarafından sıkça dile getirilen reformdaki ekonomik değerlendirmelerin de ciddi boşluklar içerdiğine işaret edildi.  Buna göre, emeklilik yaşının yükseltilmesi durumunda ileri yaş grubundaki bireylerin istihdamı, işsizlik sigortası ile sosyal yardımların maliyetindeki artışlara ilişkin hesaplamaların eksiklikler barındırdığı ifade edildi.

Danıştay açıklamasında ayrıca hükümetin reformu hayata geçirmek için 29 ayrı kararnameye başvurmasının da reformun genel olarak görünümü ve anayasallığına zarar vereceği uyarısı yapıldı.

EMEKLİLİK SİSTEMİNİ TÜMÜYLE DEĞİŞTİRMEK İSTİYOR

Hükümetin hayata geçirmek istediği emeklilik reformu büyük tepki çekiyor. Bugüne kadar emeklilik maaşı hesaplamasında kullanılan çeyrek yıl sistemine son verilerek, en az 172 çeyrek yıl çalışmış olma şartı kaldırılmak isteniyor. Halen her bir çeyrek yıl için en az brüt 1500 Euro üzerinde maaş almış olmak gerekirken, emekli maaşı hesaplamasında bireyin çalıştığı sürede en iyi gelir elde ettiği 25 yılın ortalaması da dahil ediliyordu.

Yeni sistemde ise çalışılan sürede alınan maaşlara göre puan biriktirme seçeneğine geçilmesi isteniyor.  Öte yandan ortalama 64 yaşında emekli olan bir çalışanın alacağı en düşük emekli maaşı bugünkü değerle 1000 Euro olacak. Fakat belirli sürelerde işsiz kalan bireyler bu metottan olumsuz etkilenecek ve maaşı bu düzeyin de altında kalabilecek. Halen çalışanların yeterli süreyi doldurmaları halinde 62 yaşında, ful emeklilik için gerekli süreyi doldurana kadar ise 67 yaşına kadar emekli olmaları mümkün. Mevcut durumda ful emeklilik için yeterli süreyi doldurmayan bireylerin 67 yaşına kadar çalışmaları gerekiyor.

Hükümet, tepkiler üzerine 64 yaş uygulamasını ‘geçici’ olarak reformun dışında tutacağını duyurmuştu.