Avrupa Birliği (AB) ülkeleri içerisinde ekonomisi büyük oranda gerileyen Fransa’da hükümetin devreye koyduğu 3 aylık geçici işsizlik uygulaması sayesinde, 13 milyona yakın çalışanın işine son verilmemesi sağlanmıştı. Ülkedeki şirketlerin önemli bir kısmı 11 Mayıs’tan bu yana aşamalı olarak aktivitelerini yeniden başlatsa da yaşanan ekonomik krizin çalışanlara etkisinin önümüzdeki aylardan itibaren daha net hissedileceği bildiriliyor.

Geçtiğimiz günlerde açıklama yapan Fransa Başbakanı Edouard Philippe, salgının yol açtığı ekonomik krizin ‘henüz başladığının’ altını çizmişti. Philippe’e göre, geçici işsizlik veya şirketlere mali yardımlar yoluyla öngörülen 110 milyar Euro’ya rağmen birçok şirket yüksek sayıda çalışanının işine son verecek.

ŞİMDİDEN 53 BÜYÜK ŞİRKET ‘İSTİHDAMI KORUMA PLANI’NI SUNDU

Ülkedeki işten çıkarmalara dair öngörüler daha çok önümüzdeki aylarda yoğunlaşacağını gösterse de şimdiden birçok şirketin işten çıkarmalara başladığı öğrenildi. ‘İstihdamı Koruma Planı’ (PSE) adıyla bilinen çalışan sayısını ve giderleri azaltmayı amaçlayan projelerini hazırlaması, önümüzdeki aylarda yaşanacakların işareti gibi.

Resmi verilere göre şimdiden on binlerce çalışanın işten çıkarılmasına neden olacak PSE planları resmi yetkililere sunulmuş durumda. Sadece 1 Mart-17 Mayıs tarihleri arasında benzeri 53 plan sunuldu. PSE adlı yeniden yapılandırma planları, en az 50 çalışanı olan şirketlerin 10’dan fazla çalışanı işten çıkarmak istemesi halinde zorunlu. Söz konusu 53 plan kapsamında 2 bin 853 kişi işten çıkarılacak.

Bu tür planların hazırlık aşamasında olduğu şirketlerden Renault’da 2024 yılına kadar çalışan sayısının 5 bin kadar azaltılması öngörülüyor. Bu ise toplam çalışan sayısının onda biri demek.

Ayrıca sadece Mart ayında kısa süreli sözleşmelerin uzatılmaması nedeniyle işsizlik kurumu Pôle Emploi nezdindeki kayıtlarda yüzde 7,1 artış gerçekleşmişti. Sadece Mart ayında 246 bin artan işsiz sayısının Nisan’da ne kadar arttığı henüz açıklanmadı. Haziran ayından itibaren kısa süreli kontratların ne düzeyde yenileneceğinin belirsiz olması nedeniyle de ne kadar kişinin işini kesin olarak kaybedeceği şimdilik hesaplanamıyor.

Ancak özellikle turizm, otelcilik, restorasyon gibi hizmet sektörü ile otomotiv ve diğer birçok endüstriyel alanda işsizlik artabilir.

GERÇEK DÜZEYİ ÖNGÖRÜLEMİYOR

Öte yandan yaşanan ekonomik krizin henüz başında olunması ve Covid-19 salgınının ne düzeyde uluslararası ticareti etkileyeceğinin öngörülememesi, krizin yol açacağı işsizlik dalgasının düzeyini görmeyi de engelliyor. Örneğin 2008 yılındaki ekonomik kriz nedeniyle 2008’de bini aşkın ‘PSE planı’ devreye konurken, 2009’da bu sayı 2 bin 241 olmuştu. Ülkedeki işsizlik de kriz sonrasında artmaya başlamış ve 2017’ye kadar neredeyse iki katına çıkmıştı. 2008 öncesinde tüm kategorilerdeki işsizlerin sayısı 3,5 milyon civarında iken, 2017’de bu sayı 6,5 milyon civarında idi. İşsizlik son iki yılda düşmeye başlamış ve hiç çalışmayan işsizlerin oranı yüzde 10 düzeyinden Covid-19 krizi öncesinde yüzde 8,1 düzeyine gerilemişti.