Fransa'da toplumsal tepki büyüyor

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un “sosyal barışı” satın alma girişimi ardından, protestolar yayıldı. Ülkenin her yanında blokaj eylemleri var. Sendikalar bir çok alanda grev başlattı.

Haftalardır süren ve “ayaklanma” olarak tanımlanan protesto eylemleri ardından Pazartesi akşamı ekran karşısına geçen Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, bir dizi tedbir açıkladı. Sarı Yeleklilerin taleplerine yanıt olma iddiasıyla açıklanan tedbirler arasında asgari ücretin 100 euro arttırılması gibi somut bazı tedbirler de dikkat çekti. Ancak bu vaat zaten Macron’un Cumhurbaşkanlığı seçim kampanyasındaki sözleri arasında yer alıyordu, sadece öne çekildi.

MACRON’UN SOSYAL BARIŞI SATIN ALMA GİRİŞİMİ İŞE YARAMADI

Genel olarak, “sosyal barışı” satın alma girişimi olarak değerlendirilen tedbirler yetersiz bulundu. Macron, ekoloji kelimesini tek bir kez dahi kullanmazken, mevcut reformlarını uzun vadede korumaya çalıştı. Alım gücüne ilişkin önerileri de yarım ağızla ya da flu bir şekilde çıktı.

Etkili alternatif internet gazetesi Mediapart’a göre, Macon’un iktidarını kurtarabilmesi için sadece alım gücünden bahsetmek yerine, çok siyasi bir sorun olan kurumsal reformu öne çıkaran bu toplumsal harekete yanıt olmalı.

Macron’un açıklaması Sarı Yelekliler tarafından çok geç kalınmış ve yetersiz bir açıklama olarak değerlendirildi. Başlangıçta akaryakıt zammına karşı başlayan Sarı Yeleklilerin öfkesi, kısa sürede çok sayıda toplumsal talebin buluştuğu bir koalisyona dönüştü. Macron’un istifasından, hükümetin feshine ve devrim çağrılarına kadar, daha radikal söylemler öne çıktı.

LİSELERDE KARA GÜN

Liseliler Ulusal Birliği (UNL) sendikası, liselerde “kara gün” ilan etti. Geçen hafta başında başlayan eylemler, bu Pazartesi’den itibaren de devam etti. Salı günü aralarında Paris, Rennes, Reims, Amien ve Montpellier’nin de olduğu ülke genelinde blokaj eylemleri yapıldı. Sabah saatleri itibariyle 170 lise bloke edildi. Gün içinde artması bekleniyor. Pazartesi günü resmi rakamlara göre 450 lisede blokaj eylemi yapıldı. Bu da lise öğrencilerinin tepkilerinin boyutlandığına işaret ediyor. UNL, üniversiteye girişlerin elemeli olmasına tepki gösterirken, mesleki, genel ve teknolojik diplomalardaki reformu reddediyor ve ekolojik geçişe destek amacıyla toplu ulaşım araçlarının ücretsiz olmasını talep ediyor.

Liseliler blokaj eylemlerine paralel olarak tüm kentlerde sokaklara da çıktılar. Bir çok yerde şiddet olayları yaşandı. UNL sendikası başkanı Louis Boyard, Cumhurbaşkanı’nın açıklamasına sert tepki göstererek, “On gündür yüzlerce liseyi harekete geçirdik, 10 gündür bize diz çöktürmeye çalışıyor ve bizi copluyor. 10 gündür Emmanuel Macron tek bir kez kamuoyu önünde ‘liseli’ kelimesini kullanmadı” dedi.

SARI YELEKLİLER YOLLARDA

Sarı Yeleklilerin eylemleri de blokaj tarzında devam ediyor. Auvergne-Rhône-Alpes bölgesinde bir çok komünde yollar tutuldu. Bölge sakinleri, Macron’un açıklamaları karşısında ikna olmadıklarını söylüyorlar. Hauts-de-France bölgesinde otoyollarda barajlar kuruldu. Yine Normandiya, Bretonya, Pays de la Loire, Nouvelle-Aquitaine ve Oksitanya gibi çok sayıda bölgede blokaj ve filtreleme eylemleri yapıldı.

Sarı Yelekliler, “Acte V” olarak adlandırılan beşinci Cumartesi eylemlerine de hazırlanıyor. Geçen Cumartesi günü ülke genelinde yapılan eylemlere en az 125 bin kişi katılmıştı. Bunların 10 bini Paris’te sokaklara çıkmıştı. 89 bin güvenlik gücü personelinin harekete geçirilmesine rağmen, eylemler engellenememiş ve bir çok kente polisle çatışmalar yaşanmıştı. Polis gün boyu 1.385 kişiyi sorgulamış, bunlardan 974 kişi gözaltına almıştı.

Mecliste temsil edilen Fransız sol hareketi France Insoumise’in lideri Jean-Luc Melenchon, Twitter üzerinde yaptığı açıklamada “Ülkemizin Cumartesi günü yapılacak yurttaş devriminin ActeV eyleminin büyük bir seferberlik zamanı olacağını düşünüyorum” dedi.

KAMU FİNANSMANLARI MERKEZİNDE GREV

Paralel olarak Kamu Finansmanları Merkezi memurları da greve başladı. Grev 0-31 Aralık tarihleri arasında sürecek.

Köylü dünyası da Fransa genelinde tüm hafta boyunca eylemde olacak. Tarımcılar, hükümetin vergi baskısını, sistematik bir şekilde hedef alınmalarını ve düşük gelirleri protesto ediyor. Hükümetin Çarşamba günü Bakanlar Konseyi’ne sunacağı “Beslenme Yasası” özellikle çiftçileri ilgilendiriyor. Tarımcılar sendikası FNSEA, eylemlerinin nasıl biçim kazanacağına açıklık getirmedi ancak Sarı Yeleklilere katılmayacaklarını bildirdi.

DEMİRYOLLARINDA BÜYÜK GREV ÇAĞRISI

Genel iş sendikası CGT, 14 Aralık Cuma günü demiryolları ve toplu taşıma çalışanlarını greve çağırdı. SCNF ve RATP kurumlarında yapılacak grevlerle hükümetin sosyal politikaları protesto edilecek. CGT, sosyal hakların kırılmasına yönelik hükümetin izlediği politikalara yönelik toplumun tepkisine katıldıklarını açıkladı. Sendika, ücret, emeklilik ve sosyal güvenlik ücretlerinin arttırılmasını istiyor.

TİCARET VE ENDÜSTRİ ODALARI’NDA GREV

Ticaret ve Endüstri Odaları (CCI) ağı da Salı günü greve katıldı. Sendikalar, bağışların azalmasıyla memurların işlerini kaybetme endişesinin arttığını belirtiyor. Bu alandaki eylemi CFDT, CFE-CGC, CFTC, CGT, FO ve Unsa sendikaları destekliyor. Sendikalara göre CCI’nin geleceği hiç olmadığı kadar tehlikede. 2012’de 30 bin memuru olan bu kurumun, 2022’de çalışan sayısının 10 bine düşürmesi bekleniyor.