Norveç ve İzlanda'da AB'ye katılıma destek artıyor

Rusya ile gerilimin tırmandığı bir dönemde Norveç ve İzlanda'da Avrupa Birliği'ne (AB) katılım desteği yeniden yükselişe geçti. Özellikle İzlandalılar bu konuda daha hevesli görünüyor.

Geçmişte İzlandalılar AB'ye katılma fikrine karşı çıkarken, son yıllarda bu tutum değişiyor. 2015 yılında yapılan bir anket, İzlanda halkının %71'inin AB'ye girmeye karşı olduğunu göstermişti. Ancak, 2022'de Rusya'nın Ukrayna'yı işgal etmesinin ardından, bu oran tersine döndü. 2022'nin ilk aylarında İzlandalıların %47-48'i AB'ye katılma fikrine sıcak bakmaya başladı. Destek oranı bir miktar düşse de, AB'ye "evet" diyenler çoğunluğu oluşturmaya devam etti.

Son aylarda destek yeniden artış gösteriyor. 2023 Eylül'nde %40'a kadar gerileyen AB yanlısı oranı, Ekim 2024'te %45'e çıktı ve Ocak 2025'te bu seviyesini korudu. Bu gelişmelere paralel olarak, Aralık 2024'te İzlanda parlamentosu bir karar alarak 2027'ye kadar AB'ye katılım konusunda bir referandum düzenlenmesini gündeme getirdi. 

NORVEÇLİLER HALEN KARARSIZ

Norveç'te AB'ye karşı olan tutum daha çetin. İzlanda'nın aksine, Norveç halkı uzun süredir AB dışında kalmayı tercih ediyor. 2010'lu yıllarda, bazı dönemlerde AB yanlılarının oranı %17'ye kadar düşümüştü ve %70'in üzerinde bir kesim AB'ye karşıt bir tutum sergiliyordu.

Ancak, Ukrayna savaşı sonrasında burada da bir değişim gözlemlendi. 2024 Kasım'nda AB'yi destekleyenlerin oranı %35'e yükselirken, AB'ye karşı olanlar %46,7'ye geriledi. Mart 2025'te yapılan anketlere göre, AB yanlıları %35-40 seviyesine ulaşırken, AB'ye karşıt olanlar %43-49 arasında değişen bir oranla çoğunluğu oluşturuyor. Bu dar fark, uzun yıllardır görülmemişti.

REFERANDUM GÜNDEMDE DEĞİL

Buna rağmen, Norveç hükümeti şu an için bir referandum düzenlemeyi uygun görmüyor. Mart ayı başında Başbakan Jonas Gahr Støre, "Norveç halkının bu konuda kutuplaşmış olması nedeniyle" bir oylama yapmanın doğru olmadığını belirtti.