Taliban’ın hedefinde Mezar-ı Şerif var, ABD’den ‘ateşkes’ diplomasisi

Afganistan’ın 34 vilayet başkentinden 6’sını kontrolünü ele geçiren Taliban bu kez hedefine Mezar-ı Şerif’i koyarken, ABD ateşkes için diplomatik çabalarını yoğunlaştırdı.

ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre, ABD’nin özel elçisi Zalmay Halilzad’ın “Afganistan’da giderek kötüleşen durum karşısında ortak bir uluslararası yanıt ortaya koymaya yardım etmek” için Doha’ya gitti.

Açıklamada, Zalmay’ın “Taliban’ı askeri operasyonunu durdurmaya, Afganistan’da istikrar ve kalkınmaya götüren tek yol olan siyasi bir anlaşmayı müzakere etmeye” çağırdığı belirtildi.

ABD yönetimi son haftalarda yaptığı açıklamalarda Washington’un Kabil hükümetini özellikle askeri eğitim konusunda desteklemeye devam edeceğini ancak “kendi kaderini seçmenin Afganlara kaldığı” mesajını veriyor.

Pentagon sözcüsü John Kirby, “Sözkonusu olan kendi ülkelerini savunmaktır. Bu onların savaşıdır” dedi.

ABD’nin mayıs ayından itibaren resmi olarak güçlerinin çekmeye başlamasından sonra Taliban her cepheden saldırıya geçti. Amerikan güçlerinin çekilişi de neredeyse tamamlandı.

Afganistan’ın kuzeyinde durum hızlı bir şekilde değişti. Pazar günü birkaç saat içerisinde Kunduz, Talukan ve Sar-i Pol Taliban’ın eline geçti. Cuma ve Cumartesi Zerenc ve Şibirgan, Pazartesi ise Aybak Taliban’ın denetimine girdi. Afgan askerleri zayıf bir direniş gösterdi. Bazı kentler, ileri gelenlerin araya girmesi ile ciddi bir çatışma olmadan teslim edildi. Aybak, direnişsiz teslim olan kentlerin başında geliyor. Mevcut durumda 34 vilayet başkentinin 6’sı Taliban’ın denetiminde bulunuyor. Dört vilayet başkentinde de çatışmalar var.

Ülkenin kuzeyinden binlerce kişi evlerinden kaçtı. Çoğu başkent Kabil’e ulaştı. BM Çocuklara Yardım Fonu UNICEF’e göre son üç gün içerisinde sadece Kandahar vilayetinde en az 20 çocuk çatışmalar nedeniyle öldü, 130’u yaralandı.

Taliban’ın bir sonraki hedefinde Mezar-ı Şerif var. İslam’ın aşırı katı yorumunu benimseyen Taliban, Mezar-ı Şerif’e saldırdığını duyurdu. Ancak bölge sakinleri ve yetkililer, Taliban’ın henüz kente ulaşmadığını belirtti. Polise göre en yakın çatışmalar 30 kilometre mesafede yaşanıyor.

Tarihi bir kent ve aynı zamanda ticaret kavşağı olan Mezar-ı Şerif, her zaman hükümetin ülkenin kuzeyini kontrolünde bulundurmanın temel dayanağı oldu. Bu kent düşerse, çok ağır bir darbe olacak.

Kentin yer aldığı Belh vilayetinin eski valisi Muhammed Atta Nur, sonuna kadar direneceklerini söyledi. Atta Nur, Twitter üzerinde “Umutsuzluktan ölmektense onurlu bir şekilde ölmeyi tercih ederim” dedi.