Talibanlar Afgan hükümetini teslimiyete zorluyor

Pentagon, Afganistan’da Talibanlarla yapılan anlaşmadan sonra şiddetin hemen azalması ya da tamamen durmasını beklemediklerini açıkladı. Talibanlar da dokuz gün süren kısmi ateşkesi sona erdirdi.

ABD Genelkurmay Başkanı Orgeneral Mark Milley, Pazartesi günü ülkenin güneyinde üç kişinin öldüğü saldırı ardından, “Şimdilik kesin olarak kimin bundan sorumlu olduğunu bilmiyoruz” dedi.

Milley, “Afganistan’da mutlak bir şiddet azalması olacağını düşünenleri uyarıyorum” diyerek, şiddetin tamamen durması ve hemen azalmasını beklemediklerini ifade etti.

TALİBANLAR ATEŞKESE SON VERDİ

Bu açıklamadan önce Taliban hareketi sözcüsü Zabiullah Mücahid, dokuz gün düzen “şiddeti azaltma” sürecinin sona erdiğini belirterek, “Operasyonlarımız normale dönecek” dedi. Mücahid, “Mücahitlerimiz yabancı güçlere saldırmayacak ama operasyonlarımız Kabil hükümeti güçlerine karşı devam edecek” diye ekledi.

ABD ile yapılan müzakereler sonucunda 22 Şubat günü kısmi bir ateşkes yapılmıştı. Sürecin sonunda 29 Şubat günü Katar’ın Doha kentinde ABD ile Talibanlar bir anlaşmaya imza atmıştı. Talibanların güvenlik garantileri vermesi karşılında ABD ve ittifakları da 14 ay içerisinde ülkedeki güçlerini tamamen çekmeyi taahhüt etti. ABD ayrıca güçlerini çekmeyi, Talibanların Afgan hükümeti ile müzakereleri başlatma koşuluna dayandırdı. Afgan hükümeti ile Talibanlar arasındaki müzakerelerin 10 Mart’ta başlaması gerekiyor.

SALDIRILAR BAŞLADI

Ateşkesin sona erdiği yönünde açıklamanın yapıldığı gün, yerel saatle 15.00’e doğru Badgis vilayetinde Talibanlar, Afgan ordusu mevzilerine saldırmaya başladı.

AMERİKALI GENERAL: ŞİDDETİN DÜZEYİ DÜŞÜK KALMALI

Amerikalı General Austin Scott Miller de bir açıklama yaparak, “Talibanlardan zorunluluklarına uyma konusunda ciddi olmalarını bekliyoruz. ABD, beklentileri konusunda çok net oldu. Şiddetin düzeyi düşük kalmalı” dedi.

AFGAN HÜKÜMETİ 5 BİN TUTUKLUYU BIRAKMAYI REDDEDİYOR

1 Mart günü Kabil’de bir basın toplantısı düzenleyen Cumhurbaşkanı Eşref Gani, ABD ile Taliban arasındaki anlaşmada yer alan tutuklu takasını reddetti. Hükümet imzacılar arasında yer almıyordu. Anlaşma maddesi, Talibanların elindeki bin asker ve polise karşılık Afgan hükümetinin de 5 bin kişiyi serbest bırakmasını öngörüyor. Bu adımın 10 Mart’ta Afganlar arası müzakerelerin başlamasından önce atılması gerekiyor. Teorik olarak bu görüşmelerin Norveç’in başkenti Oslo’da başlaması öngörülüyor.

Gani, “5 bin tutukluyu bırakma yönünde bir taahhüt yok” derken, tutukluların serbest bırakılmasının ABD’nin değil Afgan hükümetinin yetki alanında olduğunu ifade etti.

TALİBANLAR, İKTİDARIN TESLİM OLMASINI İSTİYOR

Uzmanlara göre Talibanlar güçlü pozisyonda bulunuyor. Liberation gazetesine konuşan Uluslararası Araştırmalar Merkezi araştırmacısı Adam Baczko, “Müzakereleri geciktirmek veya sürüncemede bırakmak Talibanların işine geliyor. Yabancı güçlerin çekilme tarihi yaklaştıkça daha güçlü pozisyonda olacaklar” diyor. Baczko, “Talibanlar Doha’da Amerikan teslimiyetini elde etti, şimdi merkezi iktidarın teslimiyetini istiyor. Karşısındaki Eşref Gani son derece karmaşık bir pozisyonda bulunuyor. Gerçekte, müzakere edecek bir şeyi yok” ifadelerini kullandı.