AİHM Büyük Daire, HDP eski Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş başvurusu ile birleşen diğer milletvekillerinin dosyasında sadece Demirtaş kararını Aralık 2020’de açıklamıştı.

4 Kasım 2016’da tutuklanan diğer vekillerle ilgili kararını açıklayan AİHM Büyük Daire, bir çok maddede ihlal yaşandığı sonucuna vardı.

Dosyaların birleştirilmesine karar veren AİHM, AİHS’in 10’uncu maddesinin (ifade özgürlüğü), 5 § 1 maddesi (özgürlük ve güvenlik hakkı), 5 § 3 maddesi (makul sürede yargılanma hakkı) ve 5 § 4 maddesinin (soruşturma dosyasına erişimin imkansızlığı nedeniyle) ihlal edildiğine hükmetti.

Ayrıca Sözleşmeye Ek 1 No.lu Protokolün 3. maddesinin ihlal edildiğine; 1'e karşı 6 oyla, Sözleşme'nin 5. maddesiyle bağlantılı olarak 18. maddesinin ihlal edildiğine; oy birliği ile Devletin Sözleşme'nin 34. Maddesi kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmediğine, 1’e karşı 6 oyla, başvuranların tutukluluk hallerine son vermek için gerekli tüm önlemleri almanın davalı Devlete ait olduğuna karar verildi.

Mahkeme, “Bu koşullar altında, hala özgürlüklerinden yoksun bırakılan başvurucularla ilgili olarak, aynı olgusal bağlamla ilgili nedenlerle tutukluluk halinin devam etmesi, haklarının ihlalinin uzamasının yanı sıra davalı Devlete düşen yükümlülüğün ihlali anlamına gelecektir” diye uyardı.

Büyük Daire, daha önce Selahattin Demirtaş’ın serbest bırakılması yönünde alınan karara gönderme yaparak, “Dolayısıyla AİHM, Hükümet'in bu başvuranların özgürlüklerinden mahrum bırakılmalarına son vermek ve derhal salıverilmelerini sağlamak için gerekli tüm önlemleri alması gerektiği kanaatindedir” dedi.

Bununla birlikte 1’e karşı 6 oyla devletin kararın kesinleştiği tarihten itibaren üç ay içinde, Nursel Aydoğan, Ayhan Bilgen ve Leyla Birlik dışındaki tüm bavşurucuların her birine 16 bin euro manevi tazminat ödemesine karar verildi.

Manevi tazminat olarak başvuran Ayhan Bilgen'e 11 bin 600 Euro ve davacıların her birine masraflar için 1000 euro tazminat verilmesi karara bağlandı.

4 Kasım 2016’da ilk olarak dönemin HDP Eş Genel Başkanı Figen Yüksekdağ, ardından HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş gözaltına alınmış ve tutuklanmıştı. 

Aynı gece gözaltına alınan Grup Başkanvekili İdris Baluken, milletvekilleri Selma Irmak, Leyla Birlik, Gülser Yıldırım, Abdullah Zeydan, Ferhat Encü, Nihat Akdoğan ve Nursel Aydoğan, çıkarıldıkları mahkemece tutuklanmıştı.

11 Aralık 2016 tarihinde HDP Grup Başkanvekili Çağlar Demirel ve milletvekili Besime Konca, Meclis çıkışında gözaltına alınarak tutuklanmıştı. HDP’li Burcu Çelik Özkan ise 19 Nisan 2017’de Muş’ta tutuklanmıştı.