Çok sayıda kişi tarafından Cizre ve Sur başta olmak üzere Türk Devleti’nin sokağa çıkma yasakları ve katliamlarına karşı yaptığı başvurularda dile getirilen bazı şikayetlerin kabul edilemez bulunduğunu duyuran AİHM, hukuka aykırı öldürme, evlerde zorla mahsur bırakılma, kötü muamele, yaşam hakkının korunması konusunda gerekli önlemlerin alınmaması gibi konulardan ise Türk hükümetinden açıklama istemeye karar verdi.

Başvurucular şikayetlerine ilişkin olarak Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (Sözleşme) 2., 3. ve 5. (yaşam hakkı, işkence yasağı ve özgürlük ve güvenlik hakkı) maddelerinin ihlal edilmiş olduğunu söylemişlerdi. Yine başvuruda bulunan diğer bazı kişilerin yasal temsilcilerin gözaltına alınıp tutuklanarak cezaevine konulmasından şikâyet ettiği belirtilen AİHM açıklamasında, Hükümet’in Mahkeme İçtüzüğü’nün 39. maddesi uyarınca verilen geçici tedbir kararlarına uymadığına dair şikayet olduğu kaydedildi.

AİHM’ye göre, Kürdistan’da bazı ilçe ve köylerde 2015 yılının Ağustos ayından bu yana vali ve kaymakamlar tarafından alınan sokağa çıkma yasağı kararları bağlamında 160’dan fazla kişi geçici tedbir kararı verilmesi talebiyle 2015’nin Aralık ayından bu yana AİHM’ye 40’tan fazla başvuruda bulundu.

AİHM’in daha once aldığı ihtiyati tedbir kararlarına dikkat çekilen açıklamada, daha önce başvuruları kabul edilen 5 kişden dördünün hastanede yaşamını yitirdiği ve beşinci kişinin de hastaneye kaldırılmış olması nedeniyle kararın kaldırıldığı hatırlatıldı.

AİHM açıklamasında, Cizre’de üç binanın bodrumunda mahsur kalan 43 kişiden birçoğunun kısa bir süre sonra yaşamlarını yitirdiği ve bu ölümlerin güvenlik güçlerinin bombardımanı sonucu olduğunun iddia edildiğine dikkat çekildi.

Açıklamada devamla şöyle denildi: “Hayatlarını kaybeden bazı başvurucuların yakınları başvurulara devam etmek istediklerini ifade etmişlerdir. Tedbir taleplerinin incelenmesi sırasında AİHM, Mahkeme İçtüzüğü’nün “başvuruların ele alınma sırası” başlıklı 41. Maddesi uyarınca, 34 başvurunun birçoğuna öncelik verilmesine karar vermiştir.”

Başvurularına öncelik verilen kişiler ve dosyları şunlar:

Abdullah Kaplan - Türkiye (no. 4159/16) Adem Tunç - Türkiye (no. 4552/16) 1 Mahkeme İçtüzüğü’nün 54. maddesine göre, yedi hakimden oluşan Daire, Sözleşme’ye taraf bir devletin Hükümetine, o devlete karşı yapılmış olan bir başvurunun incelenmekte olduğunu bildirmeye (“bildirimde bulunma”) karar verebilir. 2 Ahmet ve Zeynep Tunç - Türkiye (no. 4133/16) Ahmet Tunç - Türkiye (no. 39419/16) Alpaydıncı ve diğerleri - Türkiye (no. 10088/16) Altun - Türkiye (no. 4353/16) Balcal ve diğerleri - Türkiye (no. 8699/16) Bedri ve Halime Düzgün - Türkiye (no. 901/16) Çağlak - Türkiye (no. 2200/16) Cengiz Abiş ve diğerleri - Türkiye (no. 10079/16) Dağlı ve diğerleri - Türkiye (no. 6990/16) Dolan - Türkiye (no. 9414/16) Erkaplan - Türkiye (no. 10085/16) Eroğlu - Türkiye (no. 478/16) Geçim - Türkiye (no. 5332/16) Görgöz - Türkiye (no. 480/16) İnan - Türkiye (no. 2105/16) Irmak - Türkiye (no. 5628/16) Karaduman ve Çiçek - Türkiye (no. 6758/16) Karaman - Türkiye (no. 5237/16) Kaya - Türkiye (no. 9712/16) Koç ve diğerleri - Türkiye (no. 8536/16) Ömer Elçi - Türkiye (no. 63129/15) Öncü - Türkiye (no. 4817/16) Oran - Türkiye (no. 1905/16) Paksoy - Türkiye (no. 3758/16) Sarıyıldız - Türkiye (no. 4684/16) Seniha Sürer ve diğerleri - Türkiye (no. 10073/16) Seviktek - Türkiye (no. 2005/16) Sultan ve Süleyman Düzgün - Türkiye (no. 891/16) Tunç ve Yerbasan - Türkiye (no. 31542/16) Uysal – Türkiye (no. 63133/15) Vesek - Türkiye (no. 63138/15) Yavuzel ve diğerleri - Türkiye (no. 5317/16).