Anadil Günü etkinlikleri: Kürtçeye sahip çıkalım

Dünya Anadil Günü kapsamında çok sayıda kentte eylem ve açıklamalar yapıldı. Açıklamalarda Kürtçeye sahip çıkma çağrısı yapılırken, AKP-MHP iktidarının Kürtçeye saldırıları protesto edildi.

Kuzey Kürdistan ve Türkiye kentlerinde 21 Şubat Dünya Anadil Günü dolayısıyla etkinlikler düzenlendi. Etkinliklerde AKP-MHP iktidarının Kürtçeye dönük saldırıları protesto edilirken, tüm Kürtlere Kürtçeye sahip çıkma çağrısı yapıldı.

İZMİR

İzmir’de Avesta Dil ve Kültür Araştırmaları Derneği, Halkların Demokratik Partisi (HDP) İl Örgütü binasında basın toplantısı düzenledi. Avesta Dil ve Kültür Araştırmaları Derneği üyesi Ali Yalçınkaya, çok dillilik ve çok kültürlülüğün ortadan kaldırılması veya buna teşebbüs edilmesinin insanlığa karşı işlenmiş bir suç olduğunu belirtti. “Bugün de insanlığa karşı bir suç işleniyor” diyen Yalçınkaya, 21. Yüzyılda Kürt halkının dil ve kültür haklarından mahrum bırakıldığını söyledi. Yalçınkaya, “Türkiye’de bırakın Kürtçeyi desteklemek, birkaç Kürtçe tabelaya bile tahammül edemiyorlar. Kürt dili ve kültürünü yaşatmaya çalışan birçok dernek enstitü ve kurum kapatılmıştır. Varlığımız, birliğimiz ve geleceğimiz Kürtçe’ye bağlıdır. Sitem etmenin değil, hep birlikte dil ve kültürümüzü yaşatacak çalışmalar için seferberlik zamanıdır. Kürt dili büyük bir tehlikeyle karşı karşıyadır. Biz sitem ve mazeretlerle dilimizi bu tehlikeden kurtaramayız. Bu yüzden biz bugünü böyle çalışmalar için bir milat kabul ediyoruz. Bir gün değil her gün dilimiz saldırı altında. Bu yüzden bir gün değil her gün dilimiz için çalışmalıyız” dedi.

HDP İzmir İl Eşbaşkanı Kadir Baydur ise kentteki tüm ilçe yönetimlerinde Kürtçe eğitimlerin verileceğini dile getirdi.

ŞIRNAK

Şırnak’ın Cizre ilçesinde HDP Cizre İlçe Örgütü, ilçe binasında Kürtçe eğitim verdi. Programa HDP Şırnak Milletvekili Nuran İmir, TJA aktivistleri, HDP il ve ilçe yöneticileri katıldı. Programda, “Dar li ser Koka xwe, mirov li ser zimanê xwe şîn dibe” yazılı pankart açıldı.

İmir, yıllardır Kürt dilinin iktidar tarafından engellendiğini ve yok sayıldığını belirterek, “Kültürümüz ve dilimiz üzerine saldırılar yapılıyor. Yılardır imha, inkar ve yok etme politikasına karşı mücadele ediliyor. Dilimizi ve varlığımızı inkar edenlere karşı bizler de dilimize sahip çıkmalıyız ve dilimizin savunucusu olmalıyız. Kendi dilini bilmeyen bir çocuk başka bir dilde asla gelişemez. Halkımız bu asimilasyona mahkum edilmiş. Asimilasyonu bugün kendi içimizde yaşıyoruz. Bizler mücadelemizle dilimizi yaşatacağız” diye konuştu.

Program, Cizre Birca Belek Dil Kurumu eğitmeni Aydın Deniz’in Kürt dili üzerine verdiği eğitimle devam etti.

DERSİM

HDP Dersim İl Örgütü, parti binasında panel düzenledi. Panele, HDP milletvekilleri Kemal Bülbül ve Alican Önlü ile Dil Bilimci Narin Gezgör konuşmacı olarak katıldı. Kirmançkî “Ju zon kê vindî bo, ju sar kî mireno” yazılı pankartın açıldığı panelde konuşan Dilbilimci Narin Gezgör, 21 Şubat’ın Kürt halkı için kutlama değil, mücadele günü olduğunu dile getirdi. Türkiye’de tek dil, tek din politikalarının yürütüldüğünü ifade eden Gezgör, “Kürtlerin birçok köy, şehir isimleri değiştirildi. Özünden uzaklaştırıldı. Tüm baskılara karşı dilimize sahip çıkmalıyız. Dilimiz bizim varlığımızdır. Sadece bir gün değil yaşamımızın her alanında dilimize sahip çıkmalıyız. Dilimizin savunmasını yapmalıyız. Dilimiz kaybolursa kültürümüz, yaşamımız ve düşüncelerimizde kaybolur” diye belirtti.

HDP Milletvekili Kemal Bülbül, dile, kültüre sahip çıkmanın önemine değinerek, "Halk olmanın temel ölçütlerinden biride dildir. anadil haktır, anadilin eğitim dili olması veya konuşulması için bilmem hangi sözleşmeden, hangi dereden yararlanmaya gerek yoktur. Dil haktır, bitmiştir. Bu hakkı engellemek De suçtur” şeklinde konuştu.

Bir toplumu var eden değerlerin dille sağlandığını söyleyen HDP Dersim Milletvekili Alican Önlü, “. Bu halk adına siyaset yapan, mücadele eden partililer, diliyle hizmet etmeli” dedi.

İSTANBUL

Özgür Kadın Hareketi (Tevgare Jinen Azad-TJA), "Dilimiz varlığımızdır" şiarıyla İstanbul'da HDP Sancaktepe İlçe Örgütü'nde panel düzenledi. “Zimane me hebuna meye! Zıwane ma estbiyayişe ma yo!” yazılı pankartın asıldığı panele, çok sayıda kadın katıldı. Panel Kürtçe şiir ve hikayelerin okunmasıyla başladı.

Panelde konuşan TJA aktivisti Suna Kaymaz, Kürtçeye yönelik asimilasyon politikalarına değinerek, şunları söyledi: "İnsan kendi anadilinden utanır mı? Dilinizi koruyun kültürünüzü koruyun ve çocuklarınıza Kürtçe öğretin. Kürt haklının üzerinde devletin asimilasyon politikaları hat safhadadır ve Kürtçe üzerinde büyük bir kirli politikası var.”

Kürt sanatçı Gulê Meyarê, 21 Şubat Dünya Anadil Günü’nün önemine değinerek, “Devlet büyüklerimizi katlederek, dilimizi yok etmek istediler. Anadilimizi annemizin karnında öğreniyoruz. Ninnilerimizi orda öğreniyoruz” diye konuştu.

Panel dengbêj dinletisiyle sona erdi.

ADANA

Adana'da HDP Seyhan ilçe binasında yapılan açıklamaya, partililerin yanı sıra çok sayıda kişi katıldı. KHK ile kapatılan KÜRDÎ-DER eski Adana Şubesi Başkanı Giyasettin Gümüş, "Biz dil özgürlüğümüzü istiyoruz. Dil olmazsa özgürlük olmaz. Dünyadaki o kadar ırk dilinin peşine düşmüyor. Biz Kürtler dilimizi soruyoruz. Kimse diyemez ki ailenle çocuklarınla niye konuşuyorsun diye. Biz dilimize sahip çıkıyoruz. Dilimize sahip çıkarsak dilimiz kaybolmaz" dedi. Etkinlik dengbêj Hediye Erkendi ile Koma Ş. Azadi'nin seslendirdiği ezgilerle son buldu.

MERSİN

Eğitim Sen Mersin Şubesi, sendika binasında basın toplantısı düzenledi. Eğitim Sen Şubesi Sekreteri Duygu Taner, 21 Şubat Dünya Anadil Günü’nün tarihini anlatarak, UNESCO verilerine göre 5 bini yerli dil olmak üzere 7 binden fazla dil konuşulduğunu söyledi.

ANTALYA

HDP Antalya İl Örgütü de il binalarında yaptıkları açıklamayla 21 Şubat Anadil Günü'nü kutladı.

BATMAN

Batman Emek ve Demokrasi Platformu, Genel-İş Batman Şubesi’nde açıklama yaptı. Toplantıya HDP Kadın Meclisi Sözcüsü Ayşe Acar Başaran, partililer ve sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri katıldı. “Perwerdehiya bi zimanê xwe xeta me ya sor e” yazılı pankartın açıldığı açıklamada konuşan HDP’li Başaran, dünyada binlerce dilin yok olma tehlikesi ile karşı karşıya kaldığını belirterek, AKP-MHP iktidarının da Kürtçeye saldırarak milyonlarca kişinin konuştuğu dili yok etme çabasında olduğunu söyledi.

Daha sonra platform adına açıklama yapan Ramazan Bilmez, kayyum gasplarıyla birlikte Q, W, X harfleri ile yazılmış olan köy, kent ve coğrafi isimlerin değiştirildiğini hatırlatarak, “Türkçeden başka bir dil kullananların çeşitli baskılara, cezalara, linç saldırılarına, nefret suçlarına maruz kaldıklarına dair olumsuz durumların yaşandığı, bu saldırıların önlenmesi için kamu otoritelerinin üzerlerine düşeni yapmadığı kamuoyunun malumudur” dedi.

AMED

Mezopotamya Dil ve Kültür Araştırma Derneği (MED-DER), dernek binasında açıklama yaptı. Açıklama Kürtçenin Kurmancî lehçesinde Elmas Kan, Kirmançkî lehçesinde ise Rezan Aktulum tarafından okundu. Kürtler üzerinde insanlık dışı uygulamaların sürdürüldüğünün belirtildiği açıklamada, Kürtçe tabelaların kaldırıldığı ve çalışmalar yürüten Kürt kurum ve derneklerin kapatıldığı kaydedildi.

URFA

HDP Urfa İl Örgütü, Siverek ilçe binasında panel düzenledi. Panele HDP Milletvekili Ayşe Sürücü, MED-DER Eşbaşkanı Mehmet Esen ve Vate Çalışma Grubu Üyesi Netice Altun Demir konuşmacı olarak katıldı. Salona Kurmancî ve Kirmançkî yazılı pankartlar asıldı. MED-DER Eşbaşkanı Mehmet Esen, bir halkın başarılarını, kültürünü, varlığını ve yaşamını dışa aktarabilmesi için anadilin önemine dikkat çekti.

Vate Çalışma Grubu Üyesi Netice Altun Demir ise Kirmançkîce yaptığı konuşma ile anadilin önemine dikkat çekti.

HDP Urfa Milletvekili Ayşe Sürücü, Kürt halkının dili ve kültürünün yok olma ile karşı karşıya bırakıldığını belirterek, "Devlet dilimizi yok etmek için özel politikaları ile saldırdı. Dilimiz yok olursa biz de yok oluruz. Kürt çocuklarını asimile etmek için yatılı okullar açarak bunu yürütmüşler. Ne Kürt ne de Kürtçe tanınmıyordu. Şimdi de yaklaşımları aynı. Bizi yok etmek için ilk olarak dilimize saldırıyorlar. Kürtçe büyük saldırılara maruz kaldı. Ama bu saldırıların karşısında büyük bir mücadele yürütüldü. Ağır bedeller ödedik ve ödüyoruz. En başta evimizde ve günlük konuşmamızda Kürtçe konuşalım ve dilimizi geliştirip büyütelim" dedi.