İsveç Basın Kamuoyu Kurumu'nun (PON) kuruluşunun 100. yıldönümü dolayısıyla Stockholm'deki Avrupa Birliği binasında 7-8 Ekim günleri düzenlenen seminer ve konferansta,  Avrupa ülkelerinde gazetecilerin karşı karşıya kaldıkları sorunlar tartışıldı.

30 ülkeden 100 civarında delegenin katıldığı etkinlikte, Alliance of Indipendet of Councils of Europe, AIPCE (Avrupa Bağımsız Basın Konseyleri İşbirliği)'nin yaptığı araştırmaların sonuçları ele alındı.

GAZETECİLERİN YÜZDE 46'SI TEHDİT EDİLDİ

Avrupa Konseyi'nin yaptırdığı araştırmaya Avrupa'nın değişik ülkelerinden toplam 940 gazeteci katıldı. Gazetecilere son üç yıl içinde ne gibi baskı ve tehditlerle karşılaştıkları sorusu yöneltildi. Gazetecilerden % 46'sı sırf görevlerini yaptıkları için tehdit edildiğini, % 69'u psikolojik şiddete maruz kaldığını ve % 53'ü de internette nefret suçuna maruz kaldıklarını söyledi. Fiziki şiddete uğradığını söyleyen gazetecilerin oranı ise % 31.

Araştırmayı yürüten komitenin başkanı Prof. Marilyn Klark, konferansta yaptığı konuşmada hazırladıkları raporun Avrupa'da gazetecilere yönelik tehditlerin arttığını gösterdiğini söyledi.

TEHDİTLER OTO-SANSÜRE YOL AÇIYOR

Araştırma sonuçlarının gazetecilerin % 37'sinin tehditler nedeniyle kendi kendilerini sansürlemek zorunda olduğunu ortaya koyduğunu söyleyen Klark, “Tehdit oto-sansüre yol açıyor ve basın ve ifade özgürlüğünü tehlikeye atıyor” şeklinde konuştu. Tehditlerin bazı gazeteciler üzerinde etkili olmadığına ve tersi bir etki yarattığına da dikkat çekti.

KADIN GAZETECİLERE CİNSEL KAREKTERLİ TEHDİT

Erkek gazetecilerden farklı olarak kadın gazetecilerin daha çok cinsel karakterli tehditlere maruz kaldıkları ve bu tehditlerin daha çok internet ve sosyal medya vasıtasıyla yapıldığı belirtilen raporda, bunun kadın gazetecilerin aile yaşamları üzerinde olumsuz bir etki yarattığına da dikkat çekiliyor.

Pek çok kadın gazetecinin kendilerine yönelik cinsel tehditleri işveren, polis ve kurumlara bildirmekten kaçındıkları belirtiliyor.

CAMİNİN DAİŞ İLE İŞBİRLİĞİNİ AÇIĞA ÇIKARDIĞI İÇİN TEHDİT EDİLDİ

Gävle ilinde yerel yayın yapan Gefle Dagblad gazetesinin Yayın İşleri Müdürü Anna Gullberg, illerinde bulunan caminin DAİŞ çeteleri ile ilişkisini açığa çıkardıkları için gazetenin bombalama, kendisinin de ölüm tehditleri aldığını söyledi.

Emniyet Genel Müdürü Dan Eliasson, Avrupa ve İsveç'te gazetecilere yönelik tehditlerin son derece kaygı verici olduğunu ve bunun anayasanın temelini oluşturan ifade ve basın özgürlüğüne yönelik bir saldırı olduğu değerlendirmesini yaptı.

GENEL MÜDÜRLERDEN TEHDİT MAİLLERİ ALDIM

Eliasson'un kadın gazetecilere yönelik cinsel tehditlerin yalnız, yaşamda başarı gösteremeyen ve işsiz erkeklerden geldiğini söylemesine kadın gazeteciler sert tepki gösterdi. Emniyet Genel Müdürü'nün tespitlerinin gerçekleri yansıtmadığını söyleyen Gullberg, “Ben genel müdürlerden tehdit mailleri aldım. Bunların marjinal oldukları söylenemez. Onların erkek olduklarını söylüyorum” şeklinde konuştu.

Katılımcılar, tehditlerin daha çok küçük yerleşim birimlerinde görev yapan gazetecilere yöneldiği konusunda görüş birliğine vardılar. Yerel gazetecilerin polis ve kurumlar tarafından gerektiği gibi korunmamasını da eleştirdiler. 

İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ BASKI ALTINDA

Gazetecilere yönelik baskı ve tehditlerin ele alındığı bir diğer etkinlik de salı günü İsveç Devlet Radyosu (Sr) tarafından Kültür Binası'nda gerçekleştirildi.

İsveç Dışişleri Bakanı Margot Wallström ve Kültür ve Demokrasi Bakanı Alice Bah Kuhnke'nin de konuşmacı olarak katıldıkları panelde Macaristan ve Polonya'da popülist partilerin iktidar olmalarından sonra ifade ve basın özgürlüğü ihlallerinde artış görüldüğü dile getirildi. Konuşmacılar, İsveç'in de aralarında bulunduğu pek çok Avrupa ülkesinde gazetecilere yönelik baskı ve saldırıların arttığına dikkat çektiler ve önlem alınmasını talep ettiler.

İSVEÇ, GAZETECİLER İÇİN ÖZEL TEMSİLCİ ATANMASINI İSTEYECEK

Haziran ayında, İsveç'in Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ne seçilmesinden sonra ortak bir açıklama yapan gazeteci ve medya örgütlerinin temsilcileri, dünyanın değişik ülkeleri ve Avrupa'da medya ve gazetecilere yönelik saldırıların arttığına dikkat çekmiş ve gazetecilerin haklarının korunması için Birleşmiş Milletler'in özel temsilci tayin etmesi için İsveç hükümetine girişimde bulunması çağrısı yapmışlardı.

Paneldeki konuşmasında, medya örgütlerinin BM'nin özel bir temsilci ataması talebini haklı bulduğunu söyleyen Wallström, konuyu Birleşmiş Milletler'in gündemine getirme sözü verdi.