İsviçre’de üç farklı inisiyatif tarafından referanduma sunulan tasarıların hepsine ‘Hayır’ oyu çıktı. Oylamada en trajik sonuç ise, şirket patronlarının maaşlarının çalışanlarınkininin 12 katı ile sınırlanmasını isteyen 1 :12 İnisiyatifi oylamasında yaşandı.

İsviçre’de şirket patronlarının maaşlarının sınırlandırılması, Vignette olarak da bilinen yıllık otoyol ücretlerinin 40 Franktan 100 franga yükseltilmesi ve ailelere yönelik kimi vergi düzenlemelerini öngören üç ayrı tasarı için oylama sona erdi. Referanduma konu olan tüm önerilerin reddedildiği İsviçre’de özellikle bankacılık sektörünün güçlü etkisi bir daha hissedildi.

1 :12 İnisiyatifi yüzde 34,3’e karşı yüzde 65,7, Otoyol İnisiyatifi yüzde 41,3’e karşı yüzde 58,7 ve Aile İnisiyatifi ise yüzde 39,5’e karşı yüzde 60,5 ile reddedildi.

MAAŞ ADALETSİZLİĞİNE DEVAM

Sosyalist Parti Gençlik Örgütü (Juso) öncülüğünde geliştirilen 1 :12 İnisiyatifi referandumda yüzde 35 oy alabildi ve yüzde 65’lik ‘hayır’ oyuyla reddedildi. İnisiyatif, başta bankalar olmak üzere şirket patronları ve yöneticilerinin maaşlarının aynı şirketteki en düşük kademe çalışanın maaşının 12 katıyla sınırlandırılmasını talep ediyordu. Juso, böylelikle başta bankalar olmak üzere büyük şirketlerin yöneticilerinin bir yandan milyonlarca frank kazanırken, diğer yandan zarar beyan etmelerinin önüne geçilmesini hedefliyordu.

İnisiyatifin öncüsü Juso üyeleri, adı şaibelerle anılan UBS bankası yöneticilerinin 2012 yılında 2 milyar frank bonus kazanmalarına rağmen, bankanın zarar göstermesini eleştirmiş ve referandum için gerekli 100 bin imzayı toplamışlardı.

1 :12 İnisiyatifi’nin çalışanlar arasındaki maaş uçurumunu kısmen de olsa dengelemeyi hedefleyen tasarısına karşı iş dünyası ve merkez ve sağ liberal kesimler karşı çıkıyordu. Bu kesimler 1 :12 İnisiyatifi’ni sosyalist idealleri hakim kılmakla suçluyorlardı.

1 :12 İnisiyatifi referandumu kaybetse de, birçok kantonda yüzde 40’ların üstünde destek gördü. İnisiyatife ‘evet’ diyenlerin oranı Tessin’de yüzde 49, Jura’da yüzde 48, Cenevre’de yüzde 43 ve Neuenburg’da yüzde 45 civarında oldu.

OTOYOL GİDERLERİ AYNI KALACAK

Referandumda, otoyolları kullanan araçların yıllık 40 İsviçre Frankı olan geçiş ücretinin 100 franga yükseltilmesi talebi de reddedildi. Tasarıyı savunanlara göre, kantonlardan Federal Hükümet’e geçecek olan 400 kilometrelik otoyolun bakım masraflarının finansmanı için Vignette fiyatının arttırılması gerektiği savunuluyordu.

Sağ-popülist İsviçre Halk Partisi (SVP) tarafından savunulan Aile İnisiyatifi de referandumdan geçemedi. İnisiyatif, çocuklu ailelere gelir vergisinde indirim yapılması, çocuklarının bakımını bizzat üstlenen ailelere daha fazla yardım verilmesi gibi talepleri savunuyordu.