İsveç’te yasa ve yönetmenlikler insan haklarını ihlal eden veya savaşan ülke ve taraflara silah satışını yasaklıyor. Hükümet, Suriye ve Irak’ta DAİŞ çetelerine karşı savaşan Kürtlere silah verilmesi taleplerini mevcut yasaları gerekçe göstererek reddetti.

Kürtler söz konusu olduğunda silah vermeyi reddeden İsveç, insan haklarını ihlal eden diktatörler söz konusu olduğunda yasa ve yönetmenlikleri bir engel olarak görmüyor ve diktatörleri silahlandırmaya devam ediyor.

İsveç’in en yüksek tirajlı Aftobladet Gazetesi, silah tekeli Saab’ın Birleşik Arap Emirlikleri’ne 11 milyar Kron tutarında Erieye radar gözetleme sistemi satma kararı aldığını kamuoyuna açıkladı.

SAVAŞ SUÇU İŞLEYEN ÜLKELERE SİLAH SATIYOR

Birleşik Arap Emirlikleri, Ortadoğu ve dünyada en temel insan haklarını ihlal eden ve diktatörlükle yönetilen ülkelerin başlarında yer aldığı gibi, Yemen’deki savaşa da aktif olarak katılıyor.

İnsan hakları örgütü Human Right Watch, son yayımladığı raporda, BAE’ni Yemen’de fabrikaları, binaları, iki elektrik santrali ve bir çiftliği bombalayarak 130 sivili öldürmek ve 171’ni de yaralamakla suçlamıştı.

Human Right Watch ve diğer insan hakları örgütlerinin BAE’ni savaş suçu işlemekle suçlamalarına rağmen bir devlet kurumu olan Stratejik Ürünler Müfettişliği ( ISP) Saab’ın silah satmasına izin verdi.

İnsan hakları ve barış örgütleri, uzun yıllardan beri diktatörlükle yönetilen ve insan haklarını ihlal eden ülkelere silah satışının tamamen yasaklanması için önlem almalarını talep ediyorlardı. Baskılara dayanamayan hükümet konunun incelenmesi için Savaş Ürünleri İhraç  Araştırması'nı (KEX) görevlendirmişti.

KEX, silah satışlarında demokrasi kriterinin temel alınmasını, demokrasinin tam olarak işlemediği ülkelere daha az silah satılmasını önermişti. Aradan bir yıla yakın bir süre geçmesine karşın silah tekellerinin çıkarlarını gözeten İsveç Hükümeti öneriyi yürürlüğe koymadı.

HÜKÜMET LİBERAL PARTİ'NİN KÜRTLERE SİLAH YARDIMI YAPILMASI TALEBİNİ REDDETTİ

DAİŞ çetelerinin Güney Kürdistan ve Rojava'ya saldırmasından sonra İsveç Güney Kürdistan'daki Kürt güçlerini eğitmek amacıyla 35 askeri uzmanını Güney Kürdistan'a göndermişti.

Liberal Parti, gönderilen uzman sayısının yeterli olmadığını ve artırılmasını isterken, bunlarla yetinilmemesini ve DAİŞ çetelerine karşı en etkili mücadeleyi veren Kürt güçlerine silah yardımı yapılmasını istedi.

Liberal Parti lideri Jan Björklund, İsveç Hükümeti ve Avrupa Birliği'ne DAİŞ çetelerinin saldırılarına karşı direnen Kürt güçlerine silah yardımı yapmaları çağrısında bulundu. Liberal Parti, konuyu parlamento gündemine getirerek Kürt güçlerine güdümlü ve zırh delici füzeler ve otomatik silahlar verilmesini talep etti. Ancak bu talep karşılık bulmadı.

İSVEÇ SİLAH İHRACATINDA 11. SIRADA

Barışçıl ve tarafsız bir politika izlemekle övünen İsveç, Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü'nün (SIPRI) en son yayımladığı raporunda, 2010-2014 yıllarının kapsayan zaman diliminde silah ihraç eden ülkeler sıralamasında 11. sırada yer alıyor.

İsveç'in en fazla silah sattığı ülkeler ise ABD, Norveç, Tayland, İngiltere, Hindistan, Suudi Arabistan, Pakistan, Fransa ve Güney Afrika olarak sıralanıyor.

İsveç Barış Derneği'nin belirlemelerine göre İsveç, geçtiğimiz yıl aralarında ağır insan hakları ihlallerinin yaşandığı ülkelerin de yer aldığı 50 ülkeye 7,6 milyar Kron tutarında silah sattı.

KRALİYET AİLESİ VE HÜKÜMET SİLAH TEKELLERİNİN PAZARLAYICISI

Saab, Bofors gibi büyük savaş tekellerinin en başta gelen pazarlamacıları arasında İsveç Kraliyet Ailesi mensupları ile İsveç hükümeti yer alıyor.

Barış ve silahsızlanma söylemlerinde bulunan İsveç sosyal demokrasisi ile silah tekelleri arasında geçmişten gelen çok yakın bir dayanışma ve işbirliği var.

İsveç tekellerinin silahlarını pazarlamak için Olof Palme'nin Hindistan, Veliaht Prensesi Victoria'nın Suudi Arabistan'la görüşmeler yaptıkları biliniyor. Başbakan ve bakanlar, silah tekellerinin pazarlamacıları olarak dünyanın pek çok ülkesini gezerek İsveç tekellerin silahlarını satmaya çalışıyorlar.

İSVEÇ BAŞBAKANI LÖFVEN SİLAH TEKELLERİNİN LOBİCİSİ

Sosyal Demokrat İşçi Partisi lideri ve Başbakan Stefan Löfven'i diğerlerinden ayıran özelliği ise daha başbakan olmadan silah tekellerinin lobiciliğini yapması. Uzun yıllar IF Metall Federasyonu'nun liderliğini yapan Löfven, Saab ve İsveç Hükümeti'nin de desteğiyle Brezilya sendikalarını İsveç'ten savaş uçakları için hükümetlerine baskı yapmalarını istedi.

Bununla da yetinmeyen Löfven, 2009 yılında silah tekelleri için bir kampanya başlattı. Sosyal Demokrat İşçi Partisi eski lideri ve eski Başbakan Göran Persson ve daha önceki Hıristiyan Parti lideri Alf Svensson'la birlikte Dagens Nyheter Gazetesinde yayımlanan makalesinde sosyal demokrasinin silahsızlanma söyleminden vazgeçerek, silah sanayinin güçlenmesi için çalışmasını istedi. “Eğer İsveç tekelleri silah malzemeleri satamazlarsa sanayinin altındaki halı çekilir ve binlerce kişi işsiz kalır” ifadelerini kullandı.

Makalenin yayımladığı gün, IF Metall ve Hıristiyan Demokratlar, İsveç Parlamentosu'nda milletvekillerinin silah tekellerine destek vermelerini sağlamak için bir seminer düzenledi.

İsveç Barış Derneği Başkanı Anna Ek, Löfven için başbakan seçilmesinden sonra “İsveç silah sanayine lobiciliği ve desteği o kadar güçlü ki, ondan başka kim olursa olsun barış güvercini sayılır” yorumunu yapmıştı.