Fransa’nın Batı Afrika ülkesi Mali’deki İslamcılara karşı savaşında Timbuktu kenti alınırken, Berberi ülkesi Azawad’ın özgürlüğü için savaşan militanlar Kidal şehrini aldıklarını duyurdular. Berberi laik ve islamcılarının savaşa dahil olmasıyla, karşıt oldukları Mali Hükümeti’nin tavrı merak ediliyor.

Fransa ve Mali kuvvetlerinin tarihsel Berberi ülkesi Azawad’da (Kuzey Mali) 11 Ocak’ta başlattıkları askeri müdahale devam ediyor. Batı Afrika Birlik ve Cihad Hareketi (Mujao), Magreb El Kaidesi (AQMI) ve Ansar Din isimli radikal İslamcı gruplar’ın Gao’dan sonra Timbuktu kentini de kaybettikleri duyuruldu.

Fransız Savunma Bakanı Jean-Yves Le Drian, Timbuktu şehrinin tümüyle olmasa da büyük ölçüde ‘kurtarıldığını’ ve şehir içindeki çatışmaların devam ettiğini söyledi. İslamcı grupların en az 25 ölü verdiği belirtilirken, Fransız ve Mali ordusundan ne kadar kayıp olduğuna dair net bir bilgi bulunmuyor.

BERBER MİLİTANLAR ÜÇ ŞEHRİ ELE GEÇİRDİ

Fransa’nın Timbuktu’nun alındığını açıkladığı saatlerde, Azawad Ulusal Özgürlük Hareketi (MNLA) iç kesimlerdeki Kidal ile Cezayir sınırındaki Ayn Halil ve Tesalit şehirlerini kontrol altına aldığını duyurdu. MNLA sözcüsü Musa Ag Asarib, "Hareketimiz artık terörizme karşı savaşa dahil oldu" sözleriyle, Mujao, AQMI ve Ansar Din’e karşı savaştıklarını açıkladı.

Öte yandan, Ansar Din’den koparak Azawad İslami Hareketi (MIA)’yı oluşturan İslamcı grupların da, MNLA ile birlikte hareket ettikleri bildiriliyor. MIA’nın sözcüsü Muhammed Ag Aharib, MIA militanlarının MNLA’ya bağlı güçlerle birlikte Kidal şehrininin kontrolünü ele geçirdiklerini söyledi.

Kentin güneyindeki Gao bölgesinin Fransız ve Mali orduları tarafından ele geçirilmesi ardından Kidal’a kaçan AQMI ve Ansar Din adlı gruplarının liderleri ve silahlı grupların ise dağlık bölgelere yerleştikleri de gelen bilgiler arasında.

SAVAŞ DAHA KARMAŞIK BİR HAL ALDI

Berberi halkının özgürlüğü için savaşan laik MNLA ve islamcı MIA hareketlerinin Fransa ve Mali orduları ile eşzamanlı olarak diğer islamcı gruplara karşı savaşmaları Mali’deki durumu daha da karmaşık hale getirecek.

MNLA, 2012 yılında başlayan savaştın ilk dönemlerinde Mali ordusuna karşı tek başına başarılar elde etmiş ve bir çok kenti ele geçirmişti. 2012 yılı içinde Ansar Din ile birleşen MNLA, özellikle yaz aylarından itibaren Mujao’ya bağlı militanların saldırıları sonucu ele geçirdiği kentleri terketmek zorunda kalmıştı.

MNLA’nın Kuzey Mali, yani gerçek adıyla Azawad’ın bağımsızlığı konusundaki tavrı ise çok net. Mali hükümeti ile diyaloğa hazır olan MNLA’nın bu ay içinde yaptığı diyalog çağrılarına karşı Mali hükümeti olumsuz tavır sergilemişti. Şimdi her iki rakip gücün ilk hedefi, bir çoğunun dış ülkelerden geldiğinin iddia edildiği İslamcı militanları ülkeden çıkarmak.

Ancak, İslamcı grupların yenilmesi durumunda Mali ordusunun MNLA ve MIA gibi Azawad’ın özgürlüğünü talep eden hareketlere karşı tavrının ne olacağı bilinmiyor. MNLA’nın, değişik kaynaklara göre, 3 ila 10 bin kişi arasında bir silahlı gücü bulunuyor.

SAVAŞ BÖLGESİ AZAWAD

11 Ocak’ta Fransa’nın askeri olarak müdahale ettiği Mali’nin kuzey bölgesi Berberi halkı tarafından Azawad olarak adlandırılıyor. Sahara çölünde bulanan Azawad, yer altı madenleri bakımından çok zengin olmasa da, ülkenin zengin maden yataklarının bulunduğu güney kesimlerinin tarımsal ihtiyaçlarını karşılıyordu.

14 milyonluk Mali’de Berberi nüfusun 1-2 milyon arasında olduğu kaydediliyor. Berberilerin ülkesi Azawad ise 1 milyon 240 bin kilometrelik Mali’nin 800 bin kilometre karelik kısmını oluşturuyor. Berberi, Arap ve diğer bir çok halkın yaşadığı bölgenin 2009 yılı sayımına göre nüfusu ise 1,3 milyon civarında.