İşçi, emekçi ve ezilenlerin yaşam koşullarını kamuoyunun gündemine getirmekle tanınan İsveçli Yazar Sara Lidman’ın anısına ilk kez verilen ödülün sahibi kadın ve insan hakları savunucusu Doğu Kürdistanlı Gazeteci Lawen Mohtadi oldu.

Roman yazar Katarina Taikon’un yaşamını ve Romanların sorunlarını konu alan “Özgür Olacağım Gün” adlı kitabı yazan Mohtadi’nin “Keskin gazetecilik zekasıyla kamuoyu oluşturması, uzun yıllardan bu yana ırkçılığa karşı mücadelesi ve feminist yaklaşımları” nedeniyle ödüle layık görüldüğü açıklandı.

Romanlara eşit haklar tanınması için verilen mücadeleye önderlik eden Yazar Katarina Taikon, Romanların sorunlarını gündeme getiren kitaplar, makaleler yazmış, televizyonlarda programlar yapmıştı. Taikon, Romanlara yönelik ırkçılığın son bulması ve toplama kamplarından kurtularak İsveç’e sığınan Romanlara iltica hakkı verilmesi için protesto gösterileri örgütlemişti.

KATERİNA TAİKON ROMANLARIN MARTİN LUTHER KİNG’İ

1963 yılında “Çingene” adlı kitabıyla edebiyat dünyasına giriş yapan Taikon sadece İsveçli sosyalist ve insan hakları savunucularıyla değil aynı zamanda ABD’li siyahi lider Martin Luther King’le de dostluk ilişkileri kurmuştu. Taikon 1995 yılında geçirdiği bir kalp krizi sonucu yaşamını yitirmişti.

Mohtadi ise kitabında Taikon’u odağına koyarak Romanların yüzyıllardır uğradıkları ayrımcılığı ele alıyor. İsveç’te ayrımcılığa karşı eşit haklar mücadelesini başlatan Taikon’u Romanların İsveç’teki Martin Luther King’i olarak niteliyor. Kitap edebiyat ve sanat çevrelerinde ilgiyle karşılanmış ve olumlu eleştiriler almıştı.

SARA LİDMAN İŞÇI SINIFININ YAZARI

Ödül töreninde bir konuşma yapan Mohtadi, ezilenlerin saflarında verdiği mücadeleyle tanınan Sara Lidman anısına verilen ödülün, Taikon’un yaşam ve mücadelesini anlatan bir kitabı yazdığı için kendisine verilmesini Taikon’un sürdürdüğü mücadelenin haklılığının kabul edilmesi olarak değerlendirdi. Lidman ve Taikon’un birlikte omuz omuza Romanların hakları için mücadele ettiklerini hatırlatan Mohtadi “Sara Lidman sadece öncü bir yazar değil aynı zamanda çok yetenekli bir gazeteciydi. Vietnam’a, Güney Afrika’ya, Kiruna’ya madencilere giderek yaşanan haksızlıkları tüm dünyaya duyurdu” şeklinde konuştu.

Anısına bu yıl ilk kez ödül verilen Sara Lidman tutarlı bir anti-emeryalist ve işçi sınıfının yazarı olmakla tanınıyor. 1960’lı yıllarda İsveç’te ABD’nin Vietnam işgaline karşı oluşturulan FNL gruplarının kurucuları arasında yer alan Lidman aynı zamanda işçi sınıfının yaşam koşullarını anlatan pek çok kitaba imza atmıştı. İsveç’in kuzeyindeki Kiruna maden ocaklarında çalışan işçilerin yaşam koşullarını gündeme getiren “Maden Ocağı” kitabı İsveç’te büyük yankı uyandırmış, ardından 5 bini aşkın maden işçisi 2 ay sürecek bir direniş başlatmıştı.

Lidman yaşama gözlerini yumduğu 2004 yılına kadar mücadelesini sürdürmüş, Irak işgaline karşı sürdürülen etkinlikler ve protesto eylemleri içinde yer almıştı.