Batı Kürdistan’da Kürtlerin elde ettiği siyasi kazanımlara her gün bir yenisi ekleniyor. Özellikle son zamanlarda Türk yetkililerin açıktan desteklediği bazı çeteci gruplarla Halk Savunma Birlikleri (YPG) arasından çok ciddi çatışmalar yaşanıyor. Sınır hattında yaşanan bu çatışmaların ne anlama geldiği ve Suriye’de yaşayan Kürtler için bunun ne ifade ettiğini yine Suriye’deki savaşta Türkiye’nin pozisyonu, “Rusya Stratejik Kültür Vakfının” resmi internet sitesinde Dmitry Minin imzasıyla yayınlanan yazıda genişçe değerlendirildi.

Yazar yazısında gelecekte Kürtler ile Türklerin arasında ne tür bir ilişkinin olacağını ve yine Kürtlerin Suriye’deki konumlarını daha da güçlendirmek için ne tür adımlar atacağını yazıyor.

 Rusya Stratejik Kültür Vakfının internet sitesinde yayınlanan yazı şöyle:

Suriye’de yaşanan iç savaş karmaşasında çok önemli değişimler görüyoruz. Şimdiye kadar tarafsız konumda olan Kürtlerin son zamanlarda bölgede güçlü bir pozisyon elde ettikleri açıktır. Suriye nüfusunun yüzde 10-12’sine tekabül eden 2.5 milyonluk Kürt nüfus çoğunlukla Türkiye sınırında yaşıyor. Özellikle Hesekê üçgeninden başlayarak Türkiye ve Irak’a kadar geniş bir yerleşim alanına sahipler (en büyük şehirleri Qamışlo’dur.) Suriye’deki Kürtlerin tarihten bugüne bölgesel, kültürel otonomi, eşit vatandaşlık hakkı ve bu hakların Suriye’de anayasal güvenceye alınmasını istiyorlar. Uzunca bir süredir bu istekleri olan Kürtler Şam’a karşı ciddi bir başkaldırıda bulunmadılar. Fakat bu son zamanlarda dengelerin değiştiğini görüyoruz.

Suriye’de en büyük politik ve askeri güce sahip olan Kürt partisi PYD’dir. Her ne kadar Halk Savunma Güçleri (YPG) ağır silahlara sahip olmasa da, Kürtlerin savaşçı ruhuyla her zaman bir ayrıcalıkları olmuştur. Bazı analistlere göre, YPG savaşçı sayısını 50 bine çıkarma hedefinde. Bu sayı ciddi bir güç anlamına geliyor. Bu güç ülkedeki bir çok dengeyi de değiştirebilecek potansiyele sahip.

Son zamanlarda Suriye muhalif gruplarının içinde radikal İslam gruplarının doğuşunu görüyoruz. Bu savaşın dönüm noktası yakındır bu anı kaçıran güçlerin kaybedeceği kesindir. Son zamanlarda Kürtler Salafi, Cihat, Cephe El-Nusra, Irak İslami devleti ve Levanta gibi güçlerin saldırılarına maruz kaldılar. Yukarıda ismini saydığımız güçlerin amacı Kürt gençlerini kendi tarafına çekerek onların güçlerini kullanarak yaşadıkları bölgeleri ele geçirmek ve islami Emirat yani “Kuzey Suriye” gücünü kurmak. Fakat bahsedilen bu hedef, Kürtlerin çıkarını temsil etmiyor. Kürtler hiçbir zaman kendi bölgelerini, kendi haklarını bir başka güce teslim etmezler.

Her şeyi kolayca elde etmeye alışık olan İslami gruplar Kürtlerin büyük direnişleriyle karşılaşınca yenilgiyle uğradılar. Kürtlere saldırdıkları her adımda büyük kayıplar verdiler, ellerinde ağır silahlar bulunmasına rağmen… Kürtler İslami grupları Kürt bölgesinin 70 km uzağına kadar etkisizleştirdiler. Afrin’in bazı küçük bölgeleri halen İslami gruplar denetiminde. Kürtlerin en büyük direnişi ve zaferi Serêkaniyê de yaşandı. YPG orada sadece grupları temizlemekle kalmadı aynı zamanda onların Çeçen olarak kendini tanıtan üst düzey bir komutanını da sağ olarak esir aldı. İslami gruplar buna cevaben çoğunluğunu çocuk, kadın ve yaşlılardan oluşan 500 sivil Kürdü esir aldı. Çeçen asıllı üst düzey komutana karşılık 500 sivil Kürt bırakılacaktı. Fakat İslami gruplar verdiği sözü yerine getirmeyerek esir alınan Kürtlerin bir bölümünü halen elinde canlı kalkan olarak tuttu, halen 200 sivil Kürdün ellerinde olduğu söyleniyor. Rusya Federasyonu Dış İşleri bakanlığı bu duruma sert tepki gösterdi fakat Batı bu olayı görmemezlikten geldi.

Mevcut durumda Kürt Savunma Güçleri İslami grupların ele geçirdiği Yarubiya sınır kapısının kontrolünü ele geçirmek istiyor. Çünkü Hesekê kentine bağlı olan bu sınır kapısı Suriye ve Irak arasındaki en önemli ticaret kapılarından biri olarak biliniyor. Kürt savunma güçlerinin Suriye Türkiye sınırını ele geçirmesiyle İslami gruplar Türkiye’den gelen yardımdan kopmuş oldu. Türkiye ise, Kürt bölgesine giden yardımların önünü kesiyor. Hala Suriye’deki bazı Kürt bölgeleri kısmen ambargo altındadır. Eğer Kürtler Hesekê Yarubiya sınır kapısını ele geçirirlerse direk Irak Kürtdistanıyla Suriyê Kürdistanı arasında bir köprü kurulmuş olur.

Cephe El-Nusra, Irak İslami devleti ve Levanta grupları “Doğuda büyük volkan” adlı operasyonun başladığını ilan ettiler. En büyük amaçları Hesekê kentini kontrolüne almak ve Yarubiya’ya doğru ilerleyen Kürt güçlerini durdurmak. Bu operasyonda yaklaşık 2 bin 500 kişi yer almakta. (Hatırlatalım bu gruplar Serêkaniyê’yi ele geçirmek için 3 bin kişi toplamışlardı fakat bir sonuç elde etmemişlerdi.)

Bu gruplara en aktif desteği veren ise, Türkiye. Ankara Suriye’de bir Kürt otonomisinin kurulmasını istemiyor. Kürtlerin Suriye’de aktif bir konuma gelmesiyle Türkiye tarafından sistematik bir şekilde havan ve toplarla Kürt güçlerini taciz ediyor. Yine aynı zamanda pilotsuz uçakların sınır hattında keşif uçuşları, sınıra mevzi kazma ve trenlerle asker sevkiyatının yapılması şeklinde yansıyan askeri hareketlilik özellikle Serêkaniyê sınırında yoğunlaşıyor.

Uzmanlara göre Türkiye’nin Kürtlere karşı El-kaide’yle olan ilişkisi tehlikeli. Çünkü Kürtler Türkiye ve Suriye sınırında 900 km’lik bir alanı ele geçirmiş bulunmaktadırlar. Çanakkale Üniversite rektörü Sedat Laçiner yaptığı açıklamada ‘PKK ve PYD’nin Esad’la anlaşmasının olduğunu ve Kürt bölgesinde bir otonominin kurulacağı sözünü verildiği’ni söylüyor. Fakat şunu görmemiz gerekiyor ki, eğer Suriye Kürtlerinin Şam hükümetine bir yakınlaşması olmuşsa da bunda Türkiye’nin radikal İslami gruplara desteği sebep olmuştur.

Şam ve Qamışlo’nun yeniden ortak bir Suriye için bir araya gelmeleri çok kolay olmayacaktır. Çünkü eğer Suriye’deki mevcut durumunu ele alırsak Suriye ordusunun ve Kürt güçlerinin gelecekte ülkede total bir kaos yaratacağı kesindir. O zaman Suriye’deki kanlı savaşın durma perspektifi Amerikan istihbaratçılarının tahminlerinden daha erken olacaktır.

Çeviri: Kurdistan Lezgiyeva