Temel: Tutsakların can güvenliği tehlikede

HDP Milletvekili Tayip Temel Erzurum Dumlu 1 Nolu Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde koğuşların pencerelerine tel örgünün çekilmesine karşı çıkan tutsakların can güvenliğinin tehlikede olduğunu belirtti.

Halkların Demokratik Partisi (HDP) Van Milletvekili Tayip Temel, Erzurum Dumlu 1 Nolu Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde yaşanan hak ihlallerini Meclis gündemine taşıdı. Türk Adalet Bakanı Bekir Bozdağ’a yanıtlaması istemiyle soru önergesi veren Temel, cezaevlerinin hak ihlallerinin en yoğun yaşandığı mekanlar olduğunun altını çizdi. Tutsakların hastalık ve diğer nedenlerle yaşamını yitirmeye devam ettiğinin hatırlatıldığı önergede, “Sevk ve sürgünler, işkence ve kötü muamele, tecrit ve izolasyon, ailelerle görüş engelleri, haberleşme haklarının engellenmesi, haksız disiplin soruşturmaları gibi çok sayıda hak ihlali yaşanmaktadır” denildi.

Erzurum Dumlu 1 No’lu Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nden bir tutsağın Temel’e gönderdiği mektuba yer verilen önergede, “Mahpusun mektubunda hak ihlallerine bir yenisinin eklendiğini ortaya koymaktadır. Mektupta koğuşların pencerelerinde demir parmaklıklar bulunuyor olmasına rağmen pencerelere ilave olarak 03 Kasım 2022 tarihinde tel örgüler monte edilmiştir. Mahpus, söz konusu uygulamaya ilişkin ‘Tutsakların dış dünya ile bağlarının olduğunun hissine yol açan, duvarların engelleyemediği hayatın hapishanelerde hissedilen en somut veçheleri güneş ve onun yaydığı ışıktır. Gün ışığından mahrum bir şekilde günün 22,5 saatini yapay aydınlatmalar altında yaşamak uygulamanın ‘insaniliğini’ gözler önüne sermektedir.’ şeklinde çarpıcı bir şekilde özetlemektedir” ifadelerine yer verildi.

Konuya ilişkin cezaevi 2’nci müdürüyle telefonda görüştüğünü kaydeden Temel, şunları kaydetti:
“Yaptığımız telefon görüşmesinde Yüksek Güvenlikli Cezaevi projesi gereği ve bakanlığın bilgisi dâhilinde pencerelere tel örgülerin takıldığı bilgisi tarafımıza aktarılmıştır. Söz konusu uygulama infaz hukukunun amacına ters düşen, kişinin toplumla ilişkisini tamamen koparmaya yönelik insanlık dışı ve onur kırıcı bir tecrit uygulamasıdır. Bakanlığınız koğuş pencereleri üzerine tel örgü çekilmesi uygulamasına derhal son vermelidir. Öte yandan söz konusu uygulamaya itiraz eden mahpuslar hakkında tutanak tutulmuş; tutanaklarda ‘Kahrolsun TC, kahrolsun hükümet, Demirtaş’a özgürlük’ sloganlarının atıldığı yazılmış; ancak mahpus bu sloganları atmadıklarını belirterek can güvenliklerinin tehlikede olduğunu belirtmiştir."

MECLİSE TAŞINDI

Temel, önergede Adalet Bakanı Bekir Bozdağ’a şu soruları yöneltti:
* Bilginiz dahilinde olan Erzurum Dumlu 1 No’lu Yüksek Güvenlikli Cezaevinin koğuş pencerelerine tel örgüler takılmasının gerekçesi nedir?
* İnsan Hakları Evrensel Bildirisi'nin 5. maddesi ve ‘Kişisel ve Siyasal Haklar Uluslararası Sözleşmesi’nin 7. maddesi, hiç kimsenin işkence veya diğer zalimane, insanlık dışı veya onur kırıcı muamele veya cezaya maruz bırakılmayacağını öngörmektedir. Yine Birleşmiş Milletler’in Herhangi bir şekilde tutuklanan veya hapsedilen tüm kişilerin korunması hakkında ilkeler bütünü’, ‘Mahpuslara muamele ile ilgili standart asgari kurallar’ ve ‘Mahpuslara muamele ile ilgili temel ilkeler’ adlı belgelerde de mahpuslara hapishanelerde nasıl davranılması gerektiğini belirleyen bazı standartlar sıralanmıştır.  Söz konusu insanlık dışı ve onur kırıcı bu uygulama taraf olduğunuz uluslararası sözleşmelere aykırı değil midir?
* Türkiye’de yüksek güvenlikli kaç hapishanede bir tecrit uygulaması olan pencerelere tel örgülerin monte edilmesi hayata geçirilmiştir?
* Söz konusu uygulamaya itiraz eden tutuklulara yönelik hazırlanan tutanaklarda iddia edildiği gibi atılmamış sloganların yazılmasına dair elinizde hangi bilgiler mevcuttur? Bu iddiayı araştırmak adına tutanağı hazırlayan görevliler hakkında bir soruşturma başlatılacak mıdır?
* Yanlış tutulduğu iddia edilen tutanaklardan dolayı can güvenliği tehlikesi yaşayan mahpuslar adına ne tür bir güvenlik tedbiri alınacaktır?”