Birleşmiş Milletler’in yargısız infazlar konusunda özel raportörü Christof Heyns, ABD’nin insansız hava araçlarıyla gerçekleştirdiði saldırıların Ýkinci Dünya Savaşından bu yana uluslararası hukuka karşı oluşturulan en büyük tehdit olduðunu söyledi.

Cenevrede düzenlenen bir konferansta konuşyan Heyns, Obama yönetiminin Pakistan, Yemen ve diðer ülkelerde CIA aracılıðıyla gerçekleştirdiði suikast saldırılarının insan hakları standartlarının dışında olduðunu ifade etti. Heyns hatta bu tür saldırıların savaş suçu olarak deðerlendirilebileceðini söyledi.

Güney Afrikalı bir hukuk profesörü olan Heyns, dünyada nükleer silahların kullanımı gibi bir tehlikeyi atlatan uluslararası hukukun günümüzde ÝHAların kullanımı nedeniyle ciddi bir tehdit altına girdiðini söyledi. Birçok ülkenin yakın gelecekte bu yöntemi benimsemesi riskine dikkat çeken Heyns, ÝHAların karıştıðı saldırılardan bazılarının çatışma bölgelerinde olmamasının sorun oluşturduðunu belirtti.

ÝHA saldırılarında ilk ateşin ardından olay yerine yaralananları kurtarmak için gelenlerin de vurulması gibi olayların yaşandıðını da söyleyen Heyns bunun savaş suçu olarak deðerlendirilebileceðini kaydetti.

Hedeflerin aðırlıklı olarak yasal denetim dışı olan istihbarat servisleriyle belirlendiðini de söyleyen Heyns, Ýngiltere’nin ABD’ye kendi ülkesinin vatandaşlarının öldüðü saldırılar konusunda istihbarat verdiðini de hatırlattı.

Amerikan Sivil Hakları Merkezi (ACLU) tarafından düzenlenen konferansta bir diðer BM raportörü Ben Emmerson, insansız hava araçlarıyla düzenlenen saldırılar konusundaki soruşturmalar üzerinde çalıştıklarını belirtti. Konunun giderek uluslararası alanda öncelikli sorunlardan biri haline geldiðini ifade eden Emmerson, Çin ve Rusya’nın ortak bir açıklamayla BM Ýnsan Hakları Konseyi’nde ÝHA saldırılarını kınadıðını hatırlattı. Emmerson, BM’nin bu tür olayları araştıracak yetkili bir mercii oluşturabileceðini de kaydetti.

Konferansta konuşan Pakistan’ın Ýsviçre Büyükelçisi de bugüne kadar binden fazla sivilin öldüðünü söyledi ve ÝHAların kullanımının terörizme karşı savaşta geri tepen bir araç olduðunu ifade etti.

ACLU tahminlerine göre 2002 yılından bu yana 4 bin kadar kişi ÝHA saldırıları sonucu öldü. En çok ölüm de Nobel Barış Ödülü sahibi Barack Obama’nın başkanlıðı sürecinde yaşandı.

ÝHA’LAR 4000 KÝŞÝ ÖLDÜRDÜ

ÝHA kullanımında birinci sırada yer alan ABD, şu ana kadar bu araçlarla çoðu Afganistan ve Pakistan'da olmak üzere 4000 kişi öldürdü.

ABD, Ýsrail, Suudi Arabistan ve Türkiye gibi devletler savaş uçaðı, tank gibi araçlar yerine giderek insansız hava araçlarına odaklanıyor.

Savaş tarihi araştırmaları yapan Steven Zaloga geçen yıl Ekim ayında Der Spiegel’e verdiði demeçte, 2002 yılında Amerika’da 550 milyon dolar harcanan ÝHA'lara geçen yıl 5 milyar dolar harcandıðını belirtiyor.

40 ÜLKE KULLANIYOR

Tüm dünyada hızla yaygınlaşma eðiliminde olan ÝHA’lar açısından en önemli pazar Ortadoðu ülkeleri. Mısır, Suudi Arabistan, Umman, Türkiye, Ýtalya, Malezya Hindistan ve Avustralya öne çıkan ülkeler.

Birleşmiş Milletler tarafından hazırlanan bir rapora göre, 40'dan fazla ülkenin ordusunda ÝHA bulunuyor.