Urfa ve Antep illerinde her yıl Temmuz ayı ortalarında başlayarak yaklaşık 3 ay süren bir zaman dilimini kapsayan fıstık hasadı başladı. Fıstık meyvesinin fizyolojik olgunluğa erişmesiyle başlayan hasat zamanı, bu yıl havaların aşırı sıcaklığı ve yıl itibariyle yağışların az olmasından ötürü yaşanan kuraklık nedeniyle, fıstık bahçelerindeki verim oranını da büyük ölçüde etkiledi. Fıstık ağaçların yaşanan olumsuz hava koşullarından daha fazla etkilenmemesi ve ağaçların kurumasının önüne geçilmek üzere kırmızı olmasını beklemek yerine daha çok yeşil (boz) iken hasadına başlanması dikkat çekiyor. Zor şartlarda günlük hasadı kavurucu sıcaklar altıda imkanlar dahilinde yapılan fıstık, ağaçtan el ile toplanarak oldukça zahmetli bir şekilde hasadı yapılıyor. Fıstık yetiştiriciliği bölgenin en önemli gelir kaynağını oluşturuyor.

EMEKLERİN KARŞILIĞI ALINAMIYOR

Urfa’da daha çok üretimi yapılan Antep fıstığının bu aralar Urfa ve Antep ilçelerinde hummalı bir şekilde hasadı yapılıyor. Bölge insanı için önemli bir gelir kapısı olan Antep fıstığı, yapılan hasat ardından fıstık tüccarlarına satılarak, geçim kaynağı olarak kullanılıyor. Fıstık hasadı ise toplama aşamasının ardından tercih edilen birkaç yol ile çiftçiler tarafından pazarlanıyor. Toplanan fıstıklar çiftçiler tarafından ya devlik yoluyla kavlatıyor, ya su altı edilerek dolu ve boşu birbirinden ayrılıyor ya da kırmızı olması beklenerek, daha sonra hem yaş hem de kurusu satılıyor. Tüm bu aşamaların ardından çiftçileri en çok zorlayan durum ise fıstığın elden çıkarılış sırasında kilo üzeri biçilen fiyatlar. Çiftçiler bu doğrultuda yıl boyunca emek verdikleri fıstığın gerektiği oranda değer görmediğini ve başta komisyoncular ve fıstık tüccarları tarafından emeklerinin sömürüldüğüne dikkat çekiyor. Çiftçiler, fıstık piyasasını komisyoncu  ve tüccarların belirlemesinden ve kendi çıkarları üzerinden fiyatları en asgari düzeyde görmelerinden ötürü tepkili.

FİYATLAR ÇOK DÜŞÜK

Dünyanın birçok ülkesine bölgeden ihraç edilen fıstığın yerinden uzun uğraş ve emek sonucu elde edilmesi üzerine piyasası bu geniş tutulurken çiftçinin beklentilerini karşılamaması, kar odaklı geliştirilen sistemde emek ve değer boyutunun hesaplanmasının önüne geçiyor. Fıstık üretimi ile uğraşan bölge çiftçiler, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’na bağlı Tarım İl Müdürlükleri’nin bölgedeki çiftçilere bu konuda destek vermemesini de eleştirerek, mağdur olduklarını dile getirdi. Bu yıl üretimde beklenilenin altında bir rekoltede olacağı tahmin edilen fıstık için belirlenen fiyatların düşüklüğü çiftçiyi kara kara düşündürmeye başladı. Kendi masrafını çıkarmayacak düzeyde bir fiyat biçilmesi, çiftçiyi zor durumda bırakırken, aynı zamanda tek geçim kaynağı olan fıstık yetiştiriciliğinde geriye itiyor. Geçtiğimiz yıl yeşil (boz) fıstığın kilosu 8 ile 10 TL arasında alıcı bulurken, bu yıl 5 ile 7 TL arasında satılması yıllar arası yaşanan fiyat farkından doğru zararı gözler önüne seriyor. Bu da geçen yıla oranla daha az olan fıstık üreticilerinin yakındığı en büyük sıkıntı olarak karşımıza çıkıyor.