İsveçli kadınlardan ücret adaletsizliğine karşı kampanya

İsveç’te ortak bir açıklama ile 31 kadın örgütü ve sendika, cinsler arasındaki ücret adaletsizliğine son verilmesi için hükümet ve işverenlere sorumluluklarını üstlenmeleri çağrısı yaptı. Ücretlerin eşitlenmesi için bir kampanya başlattı.

Kadınların aylık ücretlerinin erkeklerinkinden 4 bin kron daha az olduğuna dikkat çeken örgütler, bu gidişle her hangi bir müdahalede bulunmaması durumunda ücret eşitsizliğinin 25 yıl daha süreceğine dikkat çekti.

Kadın erkek eşitliğinde İskandinavya ülkeleri lider konumda. Bu güne kadar yapılan tüm araştırmalar İsveç’in eşitlik söz konusu olduğunda dünyanın ilk 5 ülkesi arasında yer aldığını gösteriyor.

KADINLAR DAHA EĞİTİMLİ AMA ÜCRETLERİ DAHA AZ

Devlet İstatistik Enstitüsü’nün (SCB) 2017 yılında yayınladığı rapora göre yüksek öğrenim gören erkeklerin oranı % 37, kadınların ise % 48. Erkeklerden daha fazla eğitimli olmalarına rağmen kadınlar erkeklerden % 11,3 oranında daha az ücret alıyor.

SCB’nin yayınladığı rakamlar ücret eşitsizliğini gidermeye yönelik önlemlerin alınmaya başladığı 1991 yılından bu yana kadınların gelirlerinde görece bir ilerleme olduğu gösteriyor. 1991-2017 yılları arasında erkeklerin gelirleri % 47, kadınların ki ise % 67 oranında artış gösterdi.

7 YILDIR ŞUBAT AYINDA GÖSTERİ YAPIYORLAR

Kadın örgütleri ve sendikalar, cinsler arasındaki ücret adaletsizliğine dikkat çekmek için bundan 7 yıl önce “15.51 Hareketi’ni oluşturarak ücret eşitsizliğine karşı harekete geçmişti. Normal çalışma saatleri 08.00-17.00 olduğu için 15.51’den sonra bedava çalıştırıldıklarını söyleyen kadınlar ücret adaletsizliğini protesto için saat 15.51’de işi bırakmıştı.

Her yıl kadın örgütleri, Şubat ayının ortasında cinsler arasındaki ücret farklılığını belirliyor ve bunun kamuoyu gündemine getirmek için Stockholm’un Sergel Meydanı’nda bir gösteri gerçekleştiriyor. Bu yıl yan yana dizilerek 16.06 rakımını oluşturan kadınlar, kadınların günde 54 dakika bedava çalışturıldıklarına dikkat çektiler.

ÜCRET ADALETSİZLİĞİNİN GİDERİLMESİ İÇİN ACİL ÖNLEMLER ALINMALI

Eylemin gerçekleştiği gün İsveç’in 840 bin tirajlı Aftonbladet gazetesinde 19 kadın örgütü ve 12 sendikanın kaleme aldığı ortak bir çağrı yayımlandı. Parlamentoda temsil edilen tüm siyasi partilerin kadın kollarının da imzalarının bulunduğu açıklamada kadınların eşit ücretler almaları için 25 yıl daha beklemeyecekleri belirtildi. Ücret adaletsizliğinin hemen giderilmesi için yetkililerden acil ve etkili önlemler almaları talep edildi.

YASALAR YETERSİZ

Bundan tam 100 yıl önce parlamentonun kadınlara oy kullanma hakkı tanıdığı hatırlatılan açıklamada “Bu tarihten sonra pek çok reform gerçekleştirildi. 1939’da hamile kadınların işten atılmaları yasakladı. İşverenler ve sendikalar 1960 yılında kadın ücreti uygulamasına son verdi ve 1980’de cinsiyetinden bağımsız herkese eşit ücret ödenmesi yasalaştı. Ama tüm bu ilerlemelere karşın ücret eşitliliğini sağlamak için daha fazla yol almak gerekiyor” denildi.

40 yıl önce yasaların ücret ayrımcılığını yasaklamasına ve işverenlere yükümlülükler getirilmesine rağmen işverenlerin önlem almadıklarını söyleyen örgütler, “Bunun nedenlerinden biri yasaların yetersiz olması. Ücret eşitsizliklerini giderme uyarısı yapılan işverenlerin yasalara uymaları talep ediliyor ama bunu yerine getirmeyenlere yaptırım uygulanmıyor” ifadeleriyle yasaların etkisiz olduğuna dikkat çekti.

Ücretler arasındaki farklılıkların giderilmesi için ayrımcılık yapan ve gerekli önlemleri almayan işverenlerin cezalandırılması istendi.

ÜCRET ADALETİ İÇİN KADINLARIN 4 TALEBİ

Kadın örgütleri ve sendikalar, ücret adaletsizliğinin giderilmesi için işverenler ve hükümetten dört ana talepte bulunuyor.

Ayrımcılık Ombudsmanının yasaların uygulanması için denetimini artırmasını ve kuralları ihlal eden işverenlerin para veya başka türlü cezalara çarptırılması talep ediliyor.

Ayrımcılık Omdusmanı, sendikalar ve işverenlerin iş yaşamındaki her türlü ayrımcılık, cinsel taciz ve baskıların engellenmesi için aktif olarak çalışmaları isteniyor.

Daha eşit bir ebeveynlik sigortasının uygulanması, çocuklara bakım için verilen izinlerin erkek ve kadınlar tarafından eşit olarak bölüşülmesi isteniyor.

Kadınların yoğun olarak çalıştıkları sektörlerde yarım gün çalışma uygulamasının yaygın olduğuna, güvenli iş akitleri olmadığına ve ücretlerin düşüklüğüne dikkat çekiliyor. Tam gün çalışma hakkının yaşama geçirilmesi isteniyor.

Kadınların çoğunluğunu oluşturdukları sektörlerde erkeklerin çoğunlukta sektörlere kıyasla ücretlerin düşük olduğu belirtiliyor. Devlet ve iş piyasasının taraflarının bu yapısal ayrımcılığı engellemek için sorumluluğunu üstlenmesi talep ediliyor.

EŞİT ÜCRETLER İÇİN 25 YIL BEKLEYEMEYİZ

Kadınlar, sonuç olarak “Eşit ücretler için 25 yıl bekleyemeyiz. Hükümet, işveren ve iş piyasasının taraflarının bunu değiştirmeleri için sorumluluklarını üstlenmelerinin zamanı” diyor.

39 kadın örgütü ve sendika, tüm kadınlara her gün saat 16.06'da ücret adaletsizliğini protesto için sosyal medyada başlatılan kampanyaya katılmaları çağrısı yaptı. Kampanya 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü'nde yapılacak bir gösteriyle sona erecek.