Özgür dağların sesi Awazê Çiya'nın Botan bölgesinin özgün parçalarından oluşan yeni albümü "Botan" geçtiğimiz hafta tüm dijital platformlardan yayımlandı.

Özgün müzik üretimiyle Kürt müziğinde yeni bir soluk olan gerilla müzik grubu Awazê Çiya’nın son albümünde parçaların tümü Botan bölgesinin müzikal formlarından oluşuyor.

Albümde Botan'a özgü müzikal formlar olan Payîzok, Heyranok, Narînok, Delalî, Belûte ve Dengbêjîlerden seçilen Seydik, Mendê, Mîranê, Rezgê Rezvan, Çiyayê Cûdî, Heyran Jaro, Narîna Minê, Hey Gulê, Êvare, Xemik Talane parçaları yer alıyor.

2017 yılından beri hazırlıkları süren ve kayıtları Hûnergeha Ş. Zerdeşt'te yapılan albümün aranjesi ise Mehmûd Berazî'ye ait.

Zor şartlar büyük bir emekle hazırlanan albümün hazırlık süreci ve yankısını Awazê Çiya'nın üyelerinden Tekoşîn Cûdî, Argeş Delîla, Viyan Kiçî ve Hedar Rûbar ANF'ye anlattı.

BOTAN ŞEHİTLERİNE ATFEDİLDİ

Botan albümü projesinin daha önce hazırlandığını ve 2017 yılında ise çalışmalarına başladıklarını söyleyen Tekoşîn Cûdî, "Projeye başlandığında Bakûrê Kürdistan'da yürütülen büyük bir mücadele vardı. Bizler de bu albümü Mehmet Tunç, Pakize, Nayır ve Asya Yüksel şahsında Cizre ve Botan özyönetim direnişi şehitlerine atfettik" diyor.

"Bu albümün diğer bir amacı da halkımızın tarihi olan bu parçaların yeniden seslendirilmesiydi. Çünkü bu parçalar birçok değerli dengbêj tarafından da söylendi ve nesilden nesile aktarıldı" diyen Tekoşîn Cûdî, Kürdistan'ın diğer bölgeleri için de projeleri olduğunu belirtiyor.

DİĞER BÖLGELERİN PARÇALARI DA DERLENECEK

Tekoşîn Cûdî, "Bizler de hem savaşın hem de sanatın içinde olan bir müzik grubu olarak böyle bir çalışma yapmayı ve bu unutulmaz parçaları yeniden icra etmeyi uygun gördük. Botan bölgesiyle başladık ama diğer bölgelerin özgün parçalarını da bu şekilde ele almayı düşünüyoruz. Bunun için projelerimiz var" diye belirtiyor.

'BİZİM İÇİN ÖNEMLİ OLAN ÖZE SADIK KALMAKTI'

Tekoşîn Cûdî, Botan albümüyle amaçladıklarını ise "öze dönüş ve onu tekrardan yaşamsallaştırma, Botan'daki direnişe bir ses olma, bunu bir gerillanın diliyle topluma sunma ve genç kuşaklara dengbêjliği yani öz olan tekrardan hatırlatma" olarak özetliyor.

Seçtikleri parçaların cevherine dokunmamayı temel prensipleri olduğunu vurgulayan Tekoşîn Cûdî, "Bu parçaları tekrardan yorumlarken bizim için esas olan şey özüne dokunmamaktı. Mesela aranjesinde batı ve doğu enstrümanlarını kullandık ama bu onun özüne bir müdahale değil. Bizim için esas olan parçanın cevherini korumaktı" diyor.

ALBÜMLERİN ÇAĞI GEÇTİ Mİ?

Albümü aynı zamanda tüm dengbêjlere, kültürüne sahip çıkan sanatçılara ve Kürt halkına armağan ettiklerini belirten Tekoşîn Cûdî, "Albümlerin çağı geçti mi?" sorusuna ise şu yanıtı veriyor: "Şu sistemin yaptığı şey kültürün ve sanatın da gündelik bir tüketim malzemesi haline getirilmesidir. Aynı şekilde her şeyi kendi kontrolünde tutmaya çalışıyor. Birçok kişiye albüm çıkarmak artık klasik hal almış olabilir ama bizim için öyle değil. İleride de albümler çıkaracağız."

TÜM KÜRDİSTAN'I KAPSAYAN GENİŞ BİR PROJE

"Bu proje geniş bir proje. Hatta tüm Kürdistan'ı kapsayan bir proje. Botan bölgesiyle başladık. Grup içerisindeki Botanlı arkadaşlar olarak ilk biz yaptık. Grubumuzda yer alan diğer bölgelerden olan arkadaşlarımızın çalışmalarını yürütüyorlar" diyen Awazê Çiya'nın diğer bir üyesi Argeş Delîla da Kürt kültürünün özünü esas aldıklarını kaydediyor.

GEÇMİŞİ GÜNÜMÜZE VE GELECEĞE TAŞIMA ÇALIŞMASI

Albümlerini "geçmişi, günümüze ve geleceğe taşıma" çalışması olarak ele aldıklarını kaydeden Argeş Delîla, "O yüzden çok geniş bir çalışmanın ürünüdür, diyebiliriz. Bu çalışma, araştırma ve tasnif süreci hala devam ediyor" diyor.

YENİ KÜLTÜR VE SANATIN ZEMİNİ NE OLMALI?

Dengbêjlik iddiasında olmadıklarını söyleyen Argeş Delîla, dengbêjlerine bıraktığı mirası, Kürt kültür ve sanatının zemini yapmaya çalıştıklarını ifade ediyor. Argeş Delîla, "Bizler dengbêjlik iddiasında değiliz ama dengbêjlerimizin bize bıraktığı mirası yeni bir sanatın, yeni bir yaşamın ve yeni bir zihniyetin zemini yapabiliriz. Bunu yapabilirsek Kürt müziği ileride de büyük bir atılım yapabilir ve tıkanmadan kurtulabilir" diye kaydediyor.

KÜRT KÜLTÜRÜNÜN ÖZGÜR DAĞLARDAKİ YANKISI

"Botan'ın çocukları olarak bizler zaten bu kültürün içinden geliyoruz. O kültürü devam ettirmek istedik. Özellikle bir kadın olarak ve özgür dağlarda bu seslerin yankılanmasını istedik" diyen Awazê Çiya üyesi Viyan Kiçî, Kürt kültürünün özgür dağlarda yankılanmasının kendileri için çok önemli olduğunu ifade ediyor.

'GENÇLERE KÜLTÜRLERİNE SAHİP ÇIKMA ÇAĞRISI'

Viyan Kiçî, "Meryemxan, Nesrîn Şîrwan gibi Botan kadınlarının sesleriyle büyüdük. Bugün de Botan'da birçok kadın dengbêj var. Onları da takip ediyoruz. Bu kültürün özgür dağlarda da yankılanmasını çok önemli görüyoruz" diyor ve ekliyor: "Bu mirasın kesinlikle yaşaması ve gelişmesi lazım. Özellikle de gençlerin bu mirasa sahip çıkması gerekiyor. Bu bizim tarihimiz. Tarihimize sahip çıkmanın bir noktası da bu olabilir. Bütün gençlerimizin yeniden kültürlerine, dillerine ve tarihlerine dönüş yapmasının zamanıdır."

'KÜRT KÜLTÜR VE MİRASININ TAŞIYICILARI KADINLAR'

Awazê Çiya'nın bir diğer üyesi Hedar Rûbar ise Kürt kültürünün koruyucu ve taşıyıcılarının kadınlar olduğunu vurguluyor. Hedar Rûbar, "Esasında tarihine, kültürüne ve mirasına en çok sahip çıkan kadınlardır. Botan bunun çok somut bir örneğidir. Kendi kültürünü ve mirasını gelecek kuşaklara aktarma noktasında Botan'ın kadınlarının ayrı bir yeri var" diyor.

'KENDİ KÖKLERİ ÜZERİNDE BÜYÜYEN BİR HAREKETİZ'

Kürt Özgürlük Hareketi'nin esasının kendi kökleri üzerinde kurulmuş ve gelişmiş olması olduğunu ifade eden Hedar Rûbar, şunları kaydediyor: "Bizim hareketimiz de kendi kökleri üzerinde büyüyen bir hareket olarak gerçek tarih bilinci üzerinde kurulmuştur. Tarihine, toplumuna ve değerlerine sonuna kadar bağlıdır. Bizler de gerilla olarak toplumumuzun temsiliyetini yapıyoruz."