Efrîn’deki talana protokol de işlemiyor

Türk devletinin, işgal ettiği Efrîn'in zeytinlerini talan için çeteler ve ’mahalli meclisler’le imzalattığı protokole rağmen anlaşmazlık çıktı. ’Şera Mahalli Meclisi’, çeteleri şikayet etti.

Türk devletinin Efrîn zeytinlerini uluslararası pazara sunmak için Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) etiketi altındaki çeteleri ile kendi kurduğu ’mahalli meclisler’e imzalattığı protokolün öngörüldüğü şekilde işlemediği Şera’daki ’mahalli meclis’in yazdığı şikayet dilekçesinde açığa çıktı.

Çetelerin imzalanan protokole uymadığını Türk devletine şikayet eden ’meclis’, talandan payını istedi.

ANF, Türk devletinin Efrîn zeytinlerini İspanya'ya satabilmesi için güdümündeki çeteler ve ’mahalli meclisler’ arasında yapılan protokole ulaşmıştı.

Eylül ayında Efrîn'de MİT ve Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) Bölge Karargahı Sorumlusu Heysem El Afisi ve ÖSO heyeti arasında gerçekleştirilen toplantıda, ÖSO'ya elindeki zeytinlikleri ’mahalli meclis’e devretmesi dikte edilmişti. Bundan alacağı pay ve sınır kapısı gelirlerinin ilerde kendilerine devredilmesi karşılığında ortak bir protokol yapılması kabul ettirilmişti.

Toplantıda ÖSO'ya Efrîn zeytinlerinin Hatay'a aktarılacağı ve burada işlendikten sonra İspanya'ya pazarlanacağı belirtildi. ÖSO'dan bu toplantının ve İspanya'ya satışın çok gizli tutulması istenerek, zeytinlerin nakli için Cindirês’te yeni açılacak sınır kapısının tüm gümrük gelirlerinin ileride kendilerine verileceği taahhüdünde bulunuldu.

Türk devletinin en az 80 milyon dolar elde edeceği Efrîn'deki talan ve zeytin gaspını meşrulaştırmak için hazırladığı protokol metni, MİT Afrin Sorumlusu gözetiminde ÖSO çete sorumluları ile ’meclisler’in temsilcileri arasında imzalanmıştı. protokole göre; ÖSO, 22 milyon dolar karşılığında zeytin hasadının tamamını ’meclisler’e devredecek.

Ayrıca yüzde 80'i topraklarını terk etmiş olan Efrînlilere ait mahsul de devrediliyor. Protokole göre; ’yerel meclisler’ üzerinden meşrulaştırılmaya çalışılan zeytin talanının gelir ve vergileri ise PTT ve Ziraat Bankası'na yatırılacak.

ŞERA’DA İŞLEMEDİĞİ GÖRÜLÜYOR

ANF'nin ulaştığı Şera’daki ’mahalli meclis’ tarafından yazılan 15 maddelik şikayet dilekçesinde, çeteler ile ’mahalli meclisler’ arasındaki talanı meşrulaştırma protokolünün işlemediği görülüyor.

Türk devleti Efrin'deki zeytin mahsulünün yüzde 85'ine el koyarken, kentte sadece yüzde 15'lik mahsul kalıyor. Protokole göre bu yüzde 15'lik mahsulün ise yüzde 5'i işletim bedeli olarak fabrikalar tarafından alınırken, yüzde 15'i ise ’mahalli meclisler’e vergi olarak verilmek zorunda. Şera’daki ’meclis’ söz konusu protokolün işlemediği ve kendilerine pay verilmediğinden şikayet ediyor.

HATAY VALİLİĞİNE BAĞLI HÜKÜMET!

’Suriye Geçici Hükümeti Yerel Yönetimler Bakanlığı’na hitaben yazılan dilekçenin sonunda “Bizler Sayın Vali'nin, yönetim ve ilgili kurumların bu protokolün işletilmesi ve meclisimizin çabalarının göz önünde bulunduracağı ümidimizi koruyoruz“ ibaresi, bölgenin Türk devletinin kolonisi haline getirildiğini ve tüm kurumların paravan olduğunu bir kez daha gösteriyor. Türk devleti, zaten daha önce bölgenin Hatay Valiliği tarafından yönetildiğini açıklamıştı.

ŞİKAYET DİLEKÇESİYLE AÇIĞA ÇIKANLAR

İşte Şera’dan ’Suriye Geçici Hükümeti Yerel Yönetimler Bakanlığı’na ’Şera İlçesinde Zeytin Hasadi ile İlgili İhlaller’ başlığıyla yazılan dilekçenin tam metni:

15 Eylül 2018 tarihinden beri zeytinlerin hasadı ile ilgili ihlallerin devam ettiği bizler ve yurttaşlar büyük bir sabırla Zeytindalı Bölgesi'ndeki zeytinlerin toplanması ile ilgili Türk kardeşlerimiz himayesindeki Özgür Suriye Ordusu ve Mahalli Meclisler arasında protokolü bekliyoruz.

İhlallerin yaşanmaması ve iki tarafın birbirine karşı hükümlülüklerini yerine getirme, hayata geçirme ve güvenliğin tesisi için. Ancak zeytin hasadı ile ilgili ihlaller devam etmektedir. Hırsızlık ve talan artmaktadır. Protokolün imzalanmasından önce de sonrasında da bu durum devam etmektedir.

Şera bölgesinde Özgür Suriye Ordusu çatısı altında bulunan tüm grupların bunda elinin olduğu ve aşikardır. Bu da protokolü imzalayan taraflardan biri olan Özgür Suriye Ordusu'nun protokolü çiğnediği açıktır.

Bölgedeki bazı önemli ihlaller

1- Azez ve Meryemin'deki fabrikaların ilgili tarafların anlaşması olmasına rağmen kaçaklığının devam etmesi ve meclislerin hisselerini ödememesi.

2- Meclisin bünyesindeki bazı fabrikaların hisselerini ödememesi.

- Katme köyündeki fabrikalar

- Dikmetaş köyündeki fabrika ve sahibi Seîd Cuma (Köydeki Cephe Şamiye grubu fabrika ürünlerinin yüzde onuna el koymaktadır)

- Sarincek köyünde Nuxbe grubu tarafından yürütülen ve Horik Misto yönetimindeki fabrika.

- Durakli köyündeki Feylaq Şam tarafından yürütülen fabrika

- Karatepe köyünde Feylaq Şam grubuyla ortaklaşa hareket eden Hac Fadil Kino yönetimindeki fabrika.

Bu yüzden bizler meclislerin hisselerini tahsil edemiyoruz. Diğer fabrikalar ise bu fabrikaların hisselerini ödemediğini, kendilerinin ödememesi gerektiğini kaydediyor.

3- Sözü edilen gruplar, çıkardıkları fermanlarla sahipleri orada olmayan arazilerin mahsullerini sahipleri oradaymış gibi toplanmasını sağlıyor ve burada meclislere söz hakkı tanımıyor. Bölge halkının yüzde 60'ı burada olmamasına rağmen onlara ait mahsullere el konuluyor.

4- Özgür Suriye Ordusu'na ait Ceyşül Nuxbe, Feylaq El Şam, Sikur El Şimal gibi gruplar hiçbir fark gözetmeksizin Derwîş, Alci, Durakli, Omer Simo, Sarincek, Şeltah köylerinde halka ait arazilere el koymuş ve meclisin bunları sahiplerine iadesine izin vermiyor.

5- 25.09.2018 tarihinde el koyma, hırsızlık ve talan fiilleri Kastel Cindo, Qitmê, Bafilyun, Kefercanê ve bağlı mezralar, Maresne, İmranlı, Mişele, Kefermiz gibi köylerde baş gösterdi ve devam ediyor. Burada el konulan mahsüller Azaz'daki fabrikalarda işletildi. Bu da 3 milyon ağacın hasılatına tekabül ediyor.

6- Cephe Şamiye'nin Senkirli köyünde halkın arazilerine el koyması ve onlara ait yaklaşık 15 bin ağacın mahsulüne el koyması ve meclisin hisselerini ödememesi.

7- Bazı gruplar binlerce zeytin ağacını ismi belli olmayan kişilere vermiş ve bu da halkın ve meclisin haklarının ihlali anlamına geliyor.

8- Bölge halkının mal ve mülkünün talanı ve silah zoruyla el konulması aralıksız bir şekilde devam etmektedir.

9- Söz konusu gruplar el koydukları veya çiftçilerden zorla aldıkları ürünlerde meclislerin hisselerini ödememekte.

10- Bazı gruplar fabrika sahiplerini tehdit ediyor ve çiftçilerin mahsullerini o gruplara bağlı fabrikalara satmaları yönündeki icraatlar.

11- Bazı fabrika sahipleri, bölgede barınabilmek ve çalışabilmek için bazı silahlı gruplarla ortak çalışmak zorunda bırakılıyor.

12- Omerli köyündeki çiftçiler, mahsullerin yüzde 8'ini köyde bulunan emniyet güçlerine verdikleri için meclisin hisselerini ödemiyor.

13- Meclisin Elibazan ve Bafluyon köylülerinin topraklarına dönmesi için başlattığı tüm girişimlere rağmen köyde bulunan gruplar buna müsaade etmedi.

14- Birçok noktada kurulan sabit ve geçici kontrol noktalarında çiftçilerden yüksek miktarda paralar alınmakta veya hasılatın bir miktarına el konulmakta.

15- Bazı kontrol noktaları ve devriyeler bölgedeki halktan karşılanmayacak taleplerde bulunmakta ve tehdit etmekte.

Sonuç

Bizler Şera Mahalli Meclisi olarak, birçok ihlal ve zorlukla karşı karşıyayız. İlgili kişilerle sorunların çözümü için birçok girişimimiz olmasına rağmen durum, düzelmek yerine günden güne daha da kötüye gitmektedir. İlişkide bulunduğumuz kişiler, askeri güçler, polis teşkilatı, Özgür Suriye Ordusu karargahı, Türk İstihbaratının ilgili birimleridir.

Tüm girişimlerimize rağmen zeytin hasadıyla ilgili protokolün gereği yerine getirilmediği için bizler zor durumdayız ve halk bize inanmıyor. Halk, bu kadar hırsızlık, talan ve ihlalden sonra meclisin kendilerini ve haklarını savunamadığını ve kendilerinden hisse istemeye hakkımız olmadığını dile getiriyor.

Bazı üyelerimiz halka cevap veremedikleri için fabrikalardan çıktılar. Durumun böyle devam etmesi meclisimiz için büyük başarısızlık olacaktır ve protokol de çiğnenmiş olacaktır.

Bizler Sayın Vali'nin, yönetim ve ilgili kurumların bu protokolün işletilmesi ve meclisimizin çabalarının göz önünde bulunduracağı ümidimizi koruyoruz.

Büyük selam ve saygılarımızla...

Cemal Osman, Mihemed Elî, Ebdulkadir İsmail, Necati Mihemed, Ebdurehman Hesen, Loqman Xelîl, Rênaz Ebdulrehman , Şera Mahalli Meclisi Başkanı Mühendis Zekerya Elî”