‘İç çatışmayı başlatanı Kürt halkı af etmeyecek’

KNK ve Güney Kürdistan Parlamenterler Birliği’nin ortak organize ettiği Kürtler arası iç diyalogu geliştirme çalıştayında konuşan Ebdî “İç çatışmayı başlatanı Kürt halkı af etmeyecek, bütün Kürdistan bu çatışmalardan etkilenecek" dedi.

Kürdistan Ulusal Kongresi (KNK) ve Hewlêr’deki Güney Kürdistan Parlamentosu üyesi parlamenterlerin oluşturduğu Kürdistan Parlamenterler Birliği bugün “Şêwira Pêşxistina Diyaloga Navxweyî” (İç Diyalogu Geliştirme Çalıştayı) adıyla bir toplantı gerçekleştirdi. Çalıştaya başta Kuzey, Güney ve Batı Kürdistan olmak üzere, Kafkasya ile iç Anadolu’da yaşayan Kürtlerin temsilcileri, dünyanın değişik ülkelerinde yaşayan Kürt siyasetçi, aydın, akademisyen ve sanatçılar katıldı.

KNK’nin bileşenlerinin temsilcileriyle ile çok sayıda Güney Kürdistanlı parlamenterin katıldığı çalıştaya KDP dışında dört parçadan hemen hemen bütün Kürt örgüt, parti ve organizasyonun temsilcisi hazır bulundu. Güney ve Batı Kürdistan’dan bazı katılımcıların toplu olarak katıldığı çalıştayda 200’ye yakın ismi buluşturdu. Yine dört parçadan çok sayıda kadın siyasetçinin katılması dikkat çekerken, katılımcılar PKK ve KDP ile görüşülmesi için bir heyetin kurulması önerisinde bulundular.

Koronavirüsü salgını nedeniyle online (çevirim içi) yapılan çalıştayda söz alan katılımcılar Kürtler arası diyalog için önerilerde bulunurken, Kürt güçleri arasındaki gerginliklerin derhal son bulmasını talep ettiler. Çalıştay, Kürdistan Parlamenterler Birliği Başkanı Cemal Qasim’ın yaptığı konuşmayla start aldı. Böyle bir çalışmaya öncülük etmelerinden dolayı mutlu olduklarını belirten Qasim, sorunların çözülmesi için diyalog yolunun tercih edilmesi gerektiği belirtildi.

‘KÜRTLERİN TUTUMU SÜREKLİLİK KAZANMALI’

Güney Kürdistanlı parlamenter Qasim’ın ardından KNK Eşbaşkanı Zeynep Murad kısa bir konuşma yaptı. Kürt halkının önünde önemli fırsatların olduğunu, Kürtlerin bu son krizi de fırsata çevirebileceğine dikkat çeken Murad “Hepimiz kazanımları korumak için çalışmalıyız. Sömürgeci güçler aramızdaki sorunları fırsata çevirip Kürtler arasındaki krizi derinleştirmesi için çaba harcıyorlar” dedi.

Kürtler arası iç savışın bir daha yaşanmaması için Kürtler arası kalıcı bir barışın şart olduğunu belirten KNK Eşbaşkanı Zeynep Murad devamla şöyle konuştu: “Hepimiz çok iyi biliyoruz; bu son kriz Güney Kürdistan’daki askeri hareketlilikten dolayı ortaya çıktı. Bütün Kürdistan ve dünyanın birçok ülkesinde yaşayan Kürtler ortak bir tutum belirledi ve bunun süreklilik kazanması gerekiyor.”

DÖRT PARÇADAN ÖNEMLİ ÇAĞRILAR

Kürdistan Parlamenterler Birliği ve KNK adına yapılan açılış konuşmalarının ardından Kürdistan’ın Kuzey (Bakur), Güney (Başur), Doğu (Rojhilat) ve Batı (Rojava)’dan temsilciler söz aldı. Kürdistan Yurtseverler Birliği (YNK) adına konuşan Said Ahmed Pire, Güney Kürdistan’da yaşanan son gerginliklerin son bulması için önemli çağrılarda bulundu.

Hiçbir şekilde Kürtler arasında çatışmaların yaşanmaması gerektiğini belirten YNK Polit Büro Üyesi Said Ahmed Pire’nin konuşmasında şu vurgular öne çıktı: “Kürt halkının iç çatışmalar konusunda yeterli düzeyde kötü tecrübesi var, hepimiz çok iyi biliyoruz; böyle bir savaşın hiçbir kazananı yoktur. Üstelik Kürtler arasındaki savaş düşmanlarımızın en büyük hayalidir. Rahmetli Talabani, kardeş savaşının bir daha yaşanmaması için büyük çaba verdi.”

Üç yıl öncesine kadar ulusal kongrenin gerçekleşmesi için başlatılan çalışmanın önemli bir düzeye ulaşmasına rağmen sonuçlanmadığını belirten YNK’li Pire yaşanan gerginliklerin son bulması için şu çağrıda bulundu: “Kürtler bırakın birbirleriyle çatışmayı genelde silah sevdalısı olmayan bir halk. Kürtleri silahı sadece kendisini korumak için kullanır, zaten bütün Kürdistan’da halkını ve ülkesini koruma yolunda can verenlerin mezarlarıyla doldu.”

YNK temsilcisi konuşmasının sonunda bu çalıştayda belirlenecek bir heyetin partileri ziyaret ederek temaslarda bulunması gerektiğini söyledi. Amed’den canlı olarak bağlanan Demokratik Toplum Kongresi (DTK) Eş Başkanı Leyla Güven de Kürtler arası sorunların diyalogla çözülmesi gerektiğini ifade etti.

Kürdistan’ın bütün parçaları arasında birliğin kurulmasının acil bir konu olduğunu belirten Leyla Güven’in konuşmasında ise şu vurgular öne çıktı: “Kürtler arası diyalogun seçilmesi için eril dilden vazgeçilmesi gerekiyor. Hepimiz ‘Kürtlerin düşmanı kimdir?’ sorusuna ortak bir cevap vermeliyiz, öncelikli olarak bu sorunun cevabı netlik kazanmalı.”

EBDÎ’DEN ROJAVA’NIN KAZANIMLARI UYARISI

Rojava Kürdistan’ından bağlanan Suriye Demokratik Güçleri (QSD) Genel Komutanı Mazlum Ebdî de benzer bir çağrıda bulundu. Çalıştayı organize edenlere teşekkür ederek sözlerine başlayan Mazlum Ebdî “Şimdiye kadar PKK ve KDP kendi aralarındaki sorunları diyalog yolu ile çözdü, bundan sonra da sorunlarını diyalogla çözebileceklerine inanıyoruz” dedi.

Her iki gücün arasında yaşanacak bir çatışmanın bütün Kürdistan’a zarar vereceğinin altını çizen QSD Genel Komutanı Mazlum Ebdî son olarak şu ifadelerle diyalog çağrısında bulundu: “Kürtler arası bir çatışma en başta da Rojava’nın kazanımları tehlikeye sokacaktır.  Kim olursa olsun iç çatışmayı başlatan gücü Kürt halkı ve tarih af etmeyecek.”

KDP-İRAN: KDP DİĞER PARÇALARA DESTEK VERMELİ

Çalıştayda söz alan KDP-İran temsilcisi M. Saleh Qadri, benzer uyarı ve çağrılarda bulundu. Bütün Kürt güçleri sağlıklı ve kalıcı bir ilişkinin sağlanması gerektiğini belirten M. Saleh Qadri “İç savaş bir zehirdir, bütün Kürtlere zarar verecek” vurgusunu yaptı. Var olan sorun ve gerginliklerin son bulması için çağrılarda bulunan KDP-İran temsilcisi, özgün durumlarına göre KDP ve diğer güneyli güçlerin Kürdistan’ın diğer parçalarındaki hareketlere destek vermesini, engel olmamasını istedi.

Goran Hareketi temsilcisi Bextiyar Omer Ewlê ise “Umarım bu konferans bir diyalog dilinin oluşmasına vesile olur” sözleriyle konuşmasını başladı. Dünyadaki diğer halklar gibi Kürtlerin de ortak bir yaşam ve kalıcı bir barış için mekanizmalar oluşturması gerektiğini belirten Goran temsilcisi Ewlê “Hepimiz saldırgan dilden vazgeçmeliyiz. Bizler Goran Hareketi olarak hiçbir şekilde iç çatışmanın yaşanmasını istemiyoruz” dedi.

KARTAL: PKK ÇÖZÜMDEN YANA

Kısa bir konuşma yapan Kongra-Gel Eş Başkanı Remzi Kartal da KCK ve PKK’nin krizin çözülmesinden yana olduğunu bildirdi. KNK ve Kürdistan Parlamenterler Birliği’nin ortak bir heyet oluşturup taraflar arasında görüşmesini isteyen Kartla “Böyle bir heyet diyalog ve çözüme öncülük edebilir” dedi. Irak hükümetinin eski bakanlarından Narmin Othman da benzer bir öneride bulundu. Bütün tarafların dikkate alacağı bir heyet oluşturmasını isteyen Kürt kadın siyasetçi Othman devamla önerisini şöyle dile getirdi: “Böyle bir heyet Ombudsman görevini görmeli, birbiriyle sorun yaşayan güçlerin sorunlarını çözmeli.”

Suriye Demokrat Meclisi (MSD) Eş Başkanı İlham Ehmed de parti temsilcilerinden ve aydınlardan oluşacak bir heyetin taraflarla görüşmeler başlatmasını istedi. Kürt halkının hassas bir süreçten geçtiğini belirten Ehmed devamla şöyle konuştu: “Bütün tarihi süreçlerde ihanet ve iç çatışmalardan dolayı Kürtlerin kaybettiğini biliyoruz. Hali hazırda da iç çatışmalar sadece Kürtlerin daha fazla saldırıya ve soykırıma uğramasına yol açacaktır.”

Parti ve birlik temsilcilerinin ardından çalıştayın ikinci bölümünde siyasetçiler, aydınlar ve sanatçılar söz aldı. Benzer çağrıların bu bölümde de dile getirildiği çalıştayda gün boyu sürecek olan tartışmaların ardından Kürtler arası diyaloğu güçlendirmesi amacıyla bir dizi kararın alınması bekleniyor. Çalıştayın sonuçları ise bildirgeyle kamuoyuna açıklanacak.