BM plastik kirliliğine karşı sözleşme ilkesini kabul etti

Birleşmiş Milletler, plastik kirliliğine karşı hukuk olarak uluslararası bağlayıcılığı olan bir sözleşme ilkesini kabul etti. Bu karar, küresel biyoçeşitliliğini tehdit eden plastik kirliliği ile mücadelede tarihi adım olarak değerlendirildi.

Birleşmiş Milletler Çevre Meclisi, Kenya'nın başkenti Nairobi'de bir araya gelerek, 2024 yılına kadar bir sözleşme metni geliştirmekle görevli “Hükümetler Arası Müzakere Komitesi” oluşturan önergeyi kabul etti.

Meclise başkanlık eden Norveç Çevre Bakanı Espen Barth Eide, itiraz gelişmediğini ve bu şekilde karar kılındığını açıkladı.

Müzakere yetkisi, "sürdürülebilir" üretim ve sürdürülebilir kullanımdan atık yönetimi, yeniden kullanım veya geri dönüşüme kadar "plastiğin tüm yaşam döngüsünü" dikkate alan çok geniş bir konu yelpazesini kapsıyor.

Yetki, fosil hidrokarbonlardan yapılan ve OECD'ye göre küresel ısınmadan sorumlu sera gazı emisyonlarının yaklaşık yüzde 3,5'inden sorumlu olan bu ürünlerin kullanımından veya atıklarının bozulmasından kaynaklanan kara ve deniz kirliliğinin yanısıra hem plastikleri hem de mikroplastikleri içeriyor.

Müzakereler ayrıca, küresel düzeyde “bağlayıcı” veya “gönüllü” olabilecek hedefler belirlemeye ve önlemleri tanımlamaya odaklanacak.

Sözleşme, farklı ülkelerin özel "koşullarını" dikkate alırken, ulusal kontrol planları da sağlayabilecek.

Müzakere Komitesi, hedeflerin uygulanmasının izlenmesi için mekanizmaların geliştirilmesinin yanı sıra yoksul ülkeler için finansman sağlamayı öngörüyor.

Komite, “2024 yılı sonuna kadar çalışmalarını tamamlama hırsı” ile ilk hazırlık toplantısının ardından 2022 yılının ikinci yarısında çalışmalarına başlayacak.

OECD’nin son tahminlerine göre 2019'da dünya çapında yaklaşık 460 milyon ton plastik üretildi. Bunun yol açtığı atık ise 353 milyon ton olarak hesaplandı. Plastiklerin sadece 10'undan daha azı mevcut durumda geri dönüştürülmekte iken yüzde 22'si ya kontrolsüz depolama alanlarına bırakıldı ya açık havada yakıldı ya da çevreye atıldı.