Dakikada 10 futbol sahası büyüklüğünde tropikal orman yok oluyor

ABD’de Maryland Üniversitesi’nin gerçekleştirdiği yıllık araştırmaya göre, 2021 yılında geniş tropikal ormanlık alanlar yok edilerek, yerleri tarım veya hayvancılık için dolduruldu.

Global Forest Watch (GFW) ve World Resources Institute (WRI) isimli sivil toplum örgütleri ile işbirliği yapılarak hazırlanan araştırmada, 2021 yılında tropikal bölgelerde 11,1 milyon hektar ormanlık alanın yok olduğu kaydedildi.

WRI orman programı yöneticisi Rod Taylor, “Bu, dakikada 10 futbol sahası büyüklüğüne denk geliyor. Ve bu bir yıldır devam ediyor” diyerek alarm zili çaldı.

Araştırmacıların hesaplamalarına göre, bu bozulmamış ormanların yok edilmesi, 2021'de atmosfere 2,5 gigaton CO2 saldı. Bu miktar, Hindistan'ın yıllık emisyonları ile eşdeğerde.

2021'de kaybedilen bakir ormanların yüzde 40'ından fazlası Brezilya'daydı. Bu ülkede 1,5 milyon hektarlık orman kesildi veya yandı. Brezilya’yı yaklaşık 500 bin hektarın yok olması ile Demokratik Kongo Cumhuriyeti takip ediyor. Bolivya, geçen yok 2001 yılından bu yana en büyük orman yıkımını yaşadı. Bu ülkede yaklaşık 300 bin hektar yok oldu.

Rapor, tropikal bölgelerin ötesinde, kuzey yarım küredeki boreal ormanların son yirmi yılda en büyük orman örtüsü kaybına uğradığını gösteriyor. Yalnızca Rusya'da olağanüstü bir yangın dönemi, 6,5 milyon hektar ile rekor bir orman kaybına yol açtı.

Araştırmacılar, giderek daha sık çıkan yangınların atmosferde daha fazla CO2'ye yol açtığı ve küresel ısınmayı körükleyerek orman yangınları riskini artıran potansiyel bir "kartopu etkisi" konusunda uyarıyor.

Dünyanın 141 ülkesinin yöneticisi, 2021 yılı sonunda Glasgow’daki COP26 iklim zirvesinde, 2030 yılına kadar orman kayıplarını durdurmayı ve tersine çevirmeyi taahhüt etmişti.

Araştırmacılar, söz konusu hedef ulaşmak için bu on yılın sonuna kadar her yıl bakir orman yıkımını güçlü bir şekilde azaltmak gerektiğini kaydediyor.

WRI'den Frances Seymour, "İklim değişikliğinin kendisi hala sahip olduğumuz ormanı korumayı zorlaştırıyor" derken, bunun sera gazı emisyonlarını azaltma zorunluluğunu gösterdiğine işaret etti.

Yakın zamanda yayınlanan bir araştırmaya göre, Amazon yağmur ormanları bir kırılma noktasına çok yakın bulunuyor. Araştırmacılar, Amazon yağmur ormanlarının savana dönüşebileceği ve atmosfere büyük miktarlarda CO2 salabileceği konusunda uyarıyor.

Dünyanın geriye kalan bakir yağmur ormanlarının yaklaşık üçte birine ev sahipliği yapan Brezilya’da, son yıllarda ormanlarının yok olma hızı arttı.

WRI'ye göre yangından kaynaklanmayan yıkımlar, genellikle tarım alanlarının oluşturulmasıyla bağlantılı olarak yaşanıyor. Bu durum, 2020'ye kıyasla yüzde 9 arttı.

Rapora göre Endonezya'da hükümetin ve özel sektörün eylemleri, orman kaybını 2020'ye kıyasla yüzde 25 oranında yavaşlattı. Endonezya, üst üste beş yıldır, orman kaybını yavaşlatan tedbirler alıyor.

Bununla birlikte, WRI'ye göre, yeni palm yağı işletmelerinin geçici olarak dondurulması ile palm yağı fiyatlarının 40 yılın en yüksek seviyesine çıkması, bu çabaları baltalayabilir.