İsveç'ten Irak Savunma Bakanı'na 'savaş suçu' soruşturması

İsveç'te savcılık, aynı zamanda İsveç vatandaşı olan Irak Savunma Bakanı Necah Hasan Ali el Şamari hakkında savaş ve insanlık suçu işlemekten soruşturma başlattı.

İsveç'te savcılık kurumunun uluslararası örgütlü suçları soruşturan birimi, yazılı bir açıklama yaparak, Irak Savunma Bakanı Necah Hasan Ali el Şamari hakkında insanlık ve savaş suçu işlemekten soruşturma başlattığını duyurdu.

'YÜZLERCE KİŞİNİN ÖLÜMÜNDEN SORUMLU'

Soruşturma, İsveç'te sürgünde yaşayan Iraklıların savcılığa suç duyurusunda bulunması üzerine başlatıldı. Aftonbladet gazetesine açıklamalarda bulunan bir Iraklı, Ekim ayında Irak'ta göstericilere yapılan 330 kişinin yaşamını yitirdiği ve 15 bin kişinin yaralandığı saldırıların baş sorumlusunun Şamari olduğunu söyledi.
Şamari hakkında savaş suçu işlemekten suç duyurusunda bulunduğu söyleyen Iraklı, Şamari'nin yolsuzluk yapan ve halka karşı katliamlar gerçekleştiren hükümette yer aldığını belirtti.

ŞAMARİ, İRAN'I SUÇLADI

Şamari, yayımladığı bir videoda, göstericilere yönelik saldırıların arkasında İran rejiminin olduğunu ve kullanılan göz yaşartıcı bombalar ve mühimmatın İran'dan geldiğini öne sürdü. Irak rejiminin elinde söz konusu silahların bulunmadığını iddia etti.
Expressen gazetesi, Arap News adlı gazetenin Irak rejiminin bundan birkaç yıl önce Sırbistan'dan gaz ve sis bombaları, tüfek ve mermi satın aldığını gösteren belgeleri yayımladığına dikkat çekti. Söz konusu silahların rejim ve rejim yanlısı güçler tarafından gösterileri bastırmak için kullanıldığını belirtti.

İSVEÇ DEVLETİNİ DOLANDIRDI

Şamari 2009 yılının Eylül ayında İsveç'e gelerek sığınma talebinde bulundu. Irak ordusunda general olduğunu söyledi. 2011 yılında iltica talebinin kabul edilmesinden sonra Irak'ta yaşayan eşi ve 6 çocuğunu İsveç'e getirdi.
İsmini Necah el Adili olarak değiştiren Şamari, 2015 yılında İsveç vatandaşı oldu. İki hafta önce Hastalık Sigortası'na Şamari'nin İsveç'te yaşamadığı halde konut ve çocuk yardımı aldığı ihbarı yapıldı.
Kurumun yaptığı araştırma Şamari ve aile üyelerinden üçünün Stockholm dışındaki bir semtte kayıtlarının olduğunu ancak orada yaşamadıkları gösterdi. Şamiri'nin 2011-2012 ve 2015-2018 yıllarında herhangi bir geliri olmadığı, 2013 yılında 51 bin 900, 2014 yılında da 33 bin 200 kron geliri olduğu belirlendi.
Hastalık Kasası'nın belirlemelerine göre yıllarca hasta yazıldı, birçok kez maddi yardım almak için kurumlara başvurdu.
Irak Savunma Bakanlığına 2019 yılının başlarında getirilen Şamari, uzun süre Irak'ta yaşamasına rağmen çocuk ve konut yardımı almayı sürdürdü. Irak yasalarının çifte vatandaş olanların bakan olmalarını yasaklamasına rağmen İsveç vatandaşlığından çıkmadı.
İhbar dilekçesinde Şamari'nin İsveç'te yaşıyormuş gibi görünmek için yılda birkaç kez bu ülkeye gelerek kurumlarla ilişkisini sürdürdüğü de belirtiliyor.

SUÇ MAKİNESİ GİBİ

Expressen gazetesinin yaptığı araştırmalar, Şamari'nin adeta bir suç makinesi olduğunu gösterdi. Gazeteye göre Irak'ta yaşamlarına rağmen karısıyla birlikte yıllarda çocuk ve konut yardımı alarak ağır dolandırıclık suçu işledi.
Şamari aleyhinde 2016 yılında aralarında küçük yaşta birinin de bulunduğu 5 kişiyi tehdit etmek ve şiddet uygulamak suçlamasıyla dava açıldı. Davacıların Irak'tan gelen baskılar sonucu şikayetlerini geri almaları üzerine davalar düştü.
Nyheter Idag adlı internet sitesi de, Şamari'nin genç erkeklere cinsel içerikli mesajlar yazdığını, eşi ve çocuklarına şiddet uyguladığını öne sürdü.
Irak Savunma Bakanlığı, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, Şamari hakkında ortaya atılan iddiaların yalan olduğunu  ve bakana zarar vermenin amaçlandığını öne sürdü. Şamari de, medyayı yalan haberler yaymakla suçladı ve avukat tutarak dava açmakla tehdit etti.

İSVEÇ HÜKÜMETİNİN GÜNDEMİNDE

İsveç hükümeti, Şamari hakkında medyada çıkan suçlamalardan sonra Irak'a yaptığı askeri yardımları yeniden değerlendirdi.
Konu, dün (Salı) Parlementonun Dış İlişkiler Komisyonu ve Savunma Komisyonu'nun yaptığı ortak toplantıda ele alındı.
Toplantının bitiminden sonra açıklama yapan Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Annika Söder, Irak'a askeri yardımları sürdürmeyi kararlaştırdıklarını belirterek, ”Irak hükümeti ile Amerika liderliğinin terörizme karşı mücadelelerinde büyük farklar var. Irak askerlerinin DAİŞ'e karşı savaşmaları için yardımlarımızı sürdüreceğiz” dedi.
Irak'a askeri yardımları durdurmanın  terörizme ve 81 ülkenin DAİŞ'e verdiği mücadeleyle dayanışmadan çekilmek anlamına geleceğine dikkat çekti.
Muhalefette bulunan Hıristiyan Demokratlar, hükümetin tutumuna destek verirken, ana muhalefet partisi Moderat'ların Dış Politika Sözcüsü Hans Wallmark, İsveç ve Irak hükümetleri arasında ciddi bir güven sorunu yaşandığını ve bazı soruların yanıtlanması gerektiğini söyledi.
Konu, bugün her iki komisyonun birlikte yapacağı toplantıda yeniden ele alınacak.