Çevresel değişiklikler dinazorların yükselişine yol açtı

Yeni bir araştırma, dinozorların yükselişinin, 230 milyon yıl önce büyük volkanik patlamaların neden olduğu çevresel değişikliklerle aynı zamana denk geldiğini ortaya koyuyor.

Muazzam volkanik patlamalar, küresel sıcaklıkların yükselmesine ve hidrolojik döngünün hızlanmasına ve Pangea'nın yeniden şekillendirilmesine neden olan atmosfere büyük miktarda karbondioksit salınmasına neden oldu.

Yeni bir çalışma, dinozorların 230 milyon yıldan daha uzun bir süre önce yükselişinin, muazzam volkanik patlamaların neden olduğu çevresel değişikliklerle nasıl çakıştığını ortaya çıkardı.

Geç Triyas Karniyen Pluvial Dönemi (CPE) olarak bilinen bu muazzam iklim değişikliği aralığı, Dünya'nın tamamında sıcaklık ve nem artışı gördü.

CPE'den önce, süper kıta Pangea'nın ikliminin genellikle kurak olduğuna inanılır, ancak bu dönemde ıslak ve yaşam için olgunlaşmıştır.

Birmingham Üniversitesi'nden uzmanlar da dahil olmak üzere bir araştırma ekibi, Çin'in kuzeyindeki Jiyuan Havzası'ndaki bir gölden tortu ve fosil bitki kayıtlarını analiz etti.

Bu kayıtların, CPE'nin "mega muson" iklimi de dahil olmak üzere "önemli çevresel değişikliklerle volkanik aktivite darbeleri" arasında bir korelasyon gösterdiğini buldular.

Bulguları Ulusal Bilimler Akademisi Bildiriler Kitabı'nda yayınlandı ve Wrangellia'nın büyük magmatik eyaletinden gelen büyük patlamalar da dahil olmak üzere dört farklı volkanik aktivite olayını detaylandırdı.

Alaska'daki Wrangell Dağları'ndan sonra Wrangellia Terrane olarak da bilinen bu tektonik kabuk parçasının, yaklaşık 230 milyon yıl önce Dünya'nın iklimini değiştiren muazzam volkanizmanın kaynağı olduğuna inanılıyor.

Bu iklim değişikliğinin başlıca nedeni, bu dönemde atmosfere ve okyanusa muazzam miktarda karbondioksit girmesiydi.

Atmosferdeki artan CO2 hacmi küresel ısınmaya neden oldu ve bu nedenle hidrolojik döngüyü hızlandırdı, bu da çok daha fazla yağmur anlamına geliyordu.

Çalışmanın ortak yazarı ve Birmingham Üniversitesi'nde paleobotanik ve paleoortamlar uzmanı olan Profesör Jason Hilton, bulguları açıkladı.

"İki milyon yıllık bir süre içinde, dünyadaki hayvan ve bitki yaşamı, deniz alemindeki seçici yok oluşlar ve karadaki bitki ve hayvan gruplarının çeşitlenmesi dahil olmak üzere büyük değişiklikler geçirdi.Bu olayların, Karniyen Pluvial Dönemi olarak bilinen dikkate değer bir yoğun yağış aralığına denk geldiğini belirten Profesör, "Araştırmamız, Kuzey Çin'deki bir gölden alınan ayrıntılı bir kayıtta, bu dönemin aslında, her biri atmosfere muazzam karbondioksit salınımı ile ilişkili güçlü volkanik aktivitenin ayrı darbeleri tarafından yönlendirilen dört farklı olaya ayrılabileceğini gösteriyor. Bunlar küresel sıcaklık ve nemde bir artışı tetikledi” dedi.

Araştırmacılar, volkanik patlamanın her aşamasının, küresel karbon döngüsünde büyük bir bozulma, daha nemli koşullara doğru büyük iklim değişiklikleri ve aynı zamanda oksijen ve hayvan yaşamında buna karşılık gelen bir azalma ile gölün derinleşmesi ile çakıştığını buldu.

Diğer konumların yanı sıra Orta Avrupa, Doğu Grönland, Fas, Kuzey Amerika ve Arjantin'deki benzer bir zaman dilimindeki jeolojik olaylar, artan yağışların nehirler veya okyanuslardan ziyade göllere veya bataklıklara dönüşen drenaj havzalarının yaygın şekilde genişlemesine yol açtığını gösteriyor.

Birmingham Üniversitesi Coğrafya, Yer ve Çevre Bilimleri Okulu kıdemli Öğretim Görevlisi Dr Sarah Greene, "Sonuçlarımız, büyük volkanik patlamaların birden fazla, ayrı atımlarda meydana gelebileceğini gösteriyor . Bu, küresel karbon döngüsünü değiştirme, iklim ve hidrolojik bozulmaya neden olma ve evrimsel süreçleri yönlendirme konusundaki güçlü yeteneklerini gösteriyor" ifadesini kullandı.

Yine Birmingham Üniversitesi'nden paleobiyolog olan ve araştırma ekibinde yer alamayan Dr. Emma Dunne şu yorumu yaptı:

"Bu nispeten uzun süreli volkanik aktivite ve çevresel değişim, karadaki hayvanlar için önemli sonuçlar doğurabilirdi. Şu anda, dinozorlar daha yeni çeşitlenmeye başlamıştı ve bu olay olmasaydı, önümüzdeki 150 milyon yıl boyunca göreceğimiz ekolojik hakimiyetlerine asla ulaşamayacaklardı.

Profesör Hilton ayrıca, "Dinozorlara ek olarak, Dünya tarihindeki bu olağanüstü dönem, modern kozalaklı ağaç gruplarının yükselişi için de önemliydi ve karasal ekosistemlerin, eğrelti otları, timsahlar, kaplumbağalar, böcekler ve ilk memeliler dahil olmak üzere hayvan ve bitki yaşamının evrimi üzerinde büyük bir etkisi oldu.”

Araştırma ekibi, Kuzey Çin'in Jiyuan Havzasındaki ZJ-1 sondaj kuyusundan gelen karasal tortuları araştırdı. Bölgedeki karasal koşulları Kuzey Amerika'daki senkronize büyük ölçekli volkanik aktivite ile ilişkilendirmek için uranyum-kurşun zirkon tarihleme, yüksek çözünürlüklü kemostratigrafi, palinolojik ve sedimantolojik veriler kullandılar.