2019 yılı Ekim ayında başlayan protestolar ardından varılan karar çerçevesinde 1973-1990 yılları arasında Pinochet diktatörlüğü döneminde yazılan anayasanın yürürlükte olduğu Şili’de 14 milyon seçmen yeni anayasayı yazacak 155 kişilik meclisi seçmek için sandık başındaydı. Halk, aynı zamanda yerel yöneticiler, valiler ve kaymakamları da seçti.

15-16 Nisan tarihleri arasında yapılan oylamaya 25 Ekim 2020’de yapılan referandum sonucunda gidildi.

Dünyada bir ilk olma özelliğini de taşıyan yeni anayasayı yazacak meclisin seçimine, Ekim 2019’daki protestolar ardından gidildi.

Önceki gün ve dün sandık başına giden 14 milyon Şilili, 1373 aday arasından yeni anayasayı yazacak 155 kişilik meclisi seçecek.

Diego Portales Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi profesörü Claudio Fuentes, “Bu seçim, bize önümüzdeki 40-50 yıl boyunca kılavuzluk edecek anayasayı belirleyecek” diye konuştu.

Bu oylamanın 31 yıllık siyasal sürecin en önemli oylaması olduğunu ve “Yeni bir Şili” yaratabileceğini de sözlerine ekledi.

Santiaoglu 62 yaşındaki Carmela Urquiza ise oylamayı “Pinochet”den kurtulma olarak yorumladı.

Ülkede şu anda yürürlükte olan anayasa devletin ve yerel yönetimin etki alanını ciddi bir şekilde özel sektöre sevk etmiş durumda. Eğitim, sağlık, emeklilik vb. konularda toplumun tüm kesimleri arasında var olan uçurumun daha da derinleşmesini sağlıyor.

Halkın yüzde 60’lık bir kesimi ise bu anayasanın ayrıcalıklı ve çok az sayıda olan öncelikli kesimin daha fazla kazanç sağlamasına neden oluyor.

Santiago Üniversitesinden Marcelo Mella ise, bu oylamanın Şili’nin ikinci politik süreci olduğunu belirtiyor.

DÜNYADA BİR İLK

Yeni anayasayı yazacak meclis için kadın ve erkek sayısında eşitlik, aynı zamanda yerli halkın da temsiliyetini bulmasını sağlıyor. Aynı zamanda dünyada ilk kez anayasayı yazacak meclis halk tarafından seçiliyor.

Yeni anayasanın meclis seçildikten sonra 9 ay içerisinde yazılması gerekiyor. Süre yetmezse bir kez 3 aylığına uzatılabilecek. Daha sonra ise yeni anayasa 2022 yılında referandum ile ya kabul edilecek, ya da reddedilecek.