Belçika’da komünistlerin yükselişi

Belçika’da Pazar günü üç seçim bir arada yapıldı. Avrupa, federal ve bölgesel seçimlerde komünistler, çevreciler ve aşırı sağcı bir parti güçlü bir çıkış yaptı.

26 Mayıs günü ülkede üçlü bir seçim gerçekleşti. Flamanca dilli bölgede giderek daha sağa, Fransızca dilli bölge daha sola eğilim gösterdi. Ülkedeki dil sınırına şimdi de siyasi bir sınır eklendi.

Avrupa Parlamentosu seçimlerinde sağcı Flaman partisi N-VA, bir sandalye kaybederek üç sandalyeye geriledi. Flaman milliyetçilerin partisi Vlaams Belang, iki sandalye kazandı. N-VA’nın oylarının önemli bir kısmı Vlaams Belang’a gitti. Avrupa Parlamentosu’na üye gönderen diğer oluşumlar şöyle: Muhafazakarlar (CD&V), hümanist demokratlar (CDH-CSP), Flaman liberaller (Open VLD), Fransızca dilli sosyalistler, Fransızca dilli merkez sağcılar ve Çevreciler, Flaman yeşiller (Groen), Belçika İş Partisi (PTB) ve sosyalist Flamanlar (SP.A).

Avrupa Parlamentosu seçimlerine katılım oranı yüzde 88 ile Belçika’yı Avrupa’nın şampiyonu haline getirdi. Son beş yılda Fransızca dilli geleneksel üç büyük parti PS, MR ve CDH, federal seçimlerde toplam 368 bin oy kaybetti. Buna Avrupa Parlamentosu ve bölgesel seçimlerde eklendiğinde, üç partinin oy kaybı bir milyonu aşıyor. Her üç parti Flaman bölgesinde son 10 yıldır siyasi sahneye zaten hükmetmiyor. Oysa 1991 yılında geleneksel partiler tek başına federal düzeyde oylarını yüzde 70’ini topluyordu.

FLAMAN BÖLGESİNDE AŞIRI SAĞIN ZAFERİ

Federal düzeyde en fazla oy olan partiler yüzde 16 ile NV-A (-4,3), yüzde 11,9 ile Vlaams Belang (+8,2) ve yüzde 9.5 ile PS (-2,2) oldu. NV-A ve PS önemli oy kaybına uğradı. Brüksel’de birinci parti PS olurken, çevreciler yüzde 19 oy oranı ile ikinci oldu. Valon bölgesinde de PS yüzde 26 oy oranı ile birinci olmakla birlikte, yüzde 4,7 oranında oy kaybetti. Flaman bölgesinin birinci partisi 7,1 puanlık ağır kayıpla ve yüzde 24,8 oy oranı ile NV-A oldu. Vlaams Belang oylarını 12,6 puan arttırarak yüzde 18.5 ile ikinci parti oldu.

Özetle Flaman bölgesinin büyük kazananı aşırı sağcı Vlaams Belang oldu ve Flaman parlamentosundaki sandalye sayısını 6’dan 23’e çıkardı. Federal mecliste ise sandalye sayısı itibariyle üçüncü parti oldu.

ÇEVRECİLER VE KOMÜNİSTLERİ YÜKSELİŞİ

Valon ve Brüksel’de PS birinci parti olsa da, tarihinin en düşük oy oranlarına sahip oldu.

Fransızca dilli cephede Çevreciler ve Belçika İş Partisi (PTB), Valon ve Brüksel seçimlerinin temel kazananları olarak öne çıktı. Yeşiller yüzde 14 oy oranı ile Valon parlamentosunda 12 sandalye kazanırken, Brüksel’de de oylarını 9 puan arttırarak ikinci oldu.

2019 yılı aynı zamanda PTB’nin elde ettiği oylarla da hatırlanacak. Komünist parti başkentte bölgesel vekil sayısını 4’ten 10’a çıkarırken, Valon bölgesinde yüzde 13,68 oy oranı ile kayda değer bir çıkış yaptı. Valon parlamentosunda PTB’nin toplam vekil sayısı 10 oldu. Federal düzeyde yüzde 8,6 oranında oy elde eden komünistler, federal meclise 12, Senato’ya 4 üye gönderdi. Ayrıca Brüksel’deki Flaman parlamentosuna de 4 vekil seçtirmeyi başaran komünistler, Avrupa Parlamentosu’na da tarihi bir çıkışla bir parlamenter gönderdi. BTB, 8 olan vekil sayısını, 42’ye yükseltti. Bunların 41’i Belçika meclislerinde, biri AP’de yer alıyor.

KOMÜNİSTLER HÜKÜMET İÇİN HAZIR AMA...

Kendisini otantik sol olarak tanımlayan Komünist Parti, hükümette yer almaya hazır olduklarını ancak bir çok konuda taviz vermeyeceklerini kaydetti. İşçi Partisinin sözcüsü Raoul Hedebouw, Sorumluluklarımıza sahip çıkmaya hazırız ama ne pahasına? Mevcut iktidarın yürüttüğü işçilere yönelik cadı avı veya emeklilik yaşının 65’e dönmesi gibi taviz vermeyeceğimiz konular var” dedi. Hedebouw, “Hepsini geçiremeyeceğimizi ve taviz vermek gerektiğini biliyoruz. Ama bırakamayacağımız hayati noktalar var. 1990’lı yıllarda küçük bir kapıdan giren ve sonra halk tarafından cezalandırılan Yeşiller gibi hata yapmak istemiyoruz. Müzakere etmek ve diğer partilerle temas halinde olmak istiyoruz” diye konuştu.

Seçim sonuçlarını da 26 Mayıs günü değerlendiren Hedebouw, “Ulusal bir partiyiz, Flaman bölgesinde de bir çıkışın mümkün olduğunu göstermek istiyorduk. Yaptık. Flaman, Valon ve Brüksel’de canlı bir kızıl çıkış, tarihi bir çıkış oldu” dedi.