Birleşik Krallık’ta Ruanda'ya sınır dışı tasarısına yeşil ışık

İngiltere'de Muhafazakar Partili Başbakan Rishi Sunak, sığınma başvuru sisteminin Ruanda'ya taşınmasını öngören yasa tasarısı için milletvekillerinden yeşil ışık aldı.

Sert tartışmalar, kapalı kapılar ardında yapılan müzakereler ve istifalarla geçen iki günün ardından parti içi muhalif sesler hizaya getirildi.

Sığınma başvuru sisteminin Ruanda'ya taşınmasını öngören metin Avam Kamarasında üçüncü okumada 320 lehte ve 276 aleyhte oyla kabul edildi.

Yasa tasarısı, özellikle Ruanda'ya gönderilen sığınmacıların güvenliğinden duyulan endişe nedeniyle tasarının önceki versiyonunun yasadışı olduğuna hükmeden İngiliz Yüksek Mahkemesi'nin itirazlarına yanıt vermeyi amaçlıyor.

Plana göre, nereden gelirlerse gelsinler, sığınmacıların davaları Ruanda'da incelenecek ve daha sonra hiçbir koşulda Birleşik Krallık'a geri dönemeyecek, sadece başarılı olmaları halinde Afrika ülkesinde sığınma hakkı elde edebilecekler.

Nisan 2022'de eski başbakan Borris Johnson tarafından duyurulan bu proje, Manş Denizi üzerinden göç akışını caydırma iddiasıyla ortaya atıldı. 2022'deki rekorun (45.000) ardından geçen yıl neredeyse 30 bin göçmen küçük teknelerle Manş Denizi’ni geçmişti.

Ancak metin şu ana kadar hiç uygulanmadı. İlk uçak son dakikada Avrupa mahkemelerinin bir kararıyla engellenmiş ve ardından İngiliz mahkemeleri, Yüksek Mahkeme'ye kadar, projenin ilk halini yasadışı ilan etmişti.

İnsani yardım dernekleri tarafından şiddetle eleştirilen metni kurtarmak amacıyla hükümet Ruanda ile yeni bir anlaşma imzaladı. Ruanda'yı güvenli üçüncü ülke olarak tanımlayan ve göçmenlerin menşe ülkelerine geri gönderilmelerini engelleyen bu yeni tasarı ile desteklendi. Ayrıca, yasal başvuruları sınırlandırmak amacıyla, Birleşik Krallık İnsan Hakları Yasası'nın bazı hükümlerinin sınır dışı edilmelere uygulanmamasını öneriyor.

BM mülteci kurumu UNHCR çarşamba günü yaptığı açıklamada tasarının son halinin uluslararası hukukla "uyumlu olmadığını" belirtti.

Tasarının şimdi Lordlar Kamarasının seçilmemiş üyeleri tarafından onaylanması gerekecek ve bu üyeler tasarıyı değiştirebilirler.

Siyasi gözlemciler, tasarının Avam Kamarası’ndan geçmesinin Rishi Sunak için rahatlatıcı bir gelişme olduğunu belirtiyor. Anketlerde İşçi Partisi, Başbakan’ın partisini büyük ölçüde geride bırakmış görünüyor.

Keir Starmer liderliğindeki İşçi Partisi, sonbaharda yapılacak genel seçimlere kadar kabul edilirse, on dört yıl muhalefette kaldıktan sonra iktidara gelmesi halinde tasarıyı yürürlükten kaldırma sözü verdi.