ABD ve Rusya’daki kuraklık gıda fiyatlarının yükselmesini tetikliyor. Gıda pazarlarında ciddi sorunlar yaşanıyor. Amerika’da kuraklık mısır üretimine ciddi bir şekilde zarar verdi ve temmuz ayında fiyatların yüzde 23 artışına yol açtı. Rusya’da ise buðdayın fiyatı yüzde 19 arttı.

BM Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) de bugün yaptıðı açıklamada hububat ve şeker fiyatlarındaki artış nedeniyle birkaç aydır peş beşe yaşanan düşüşten sonra dünya gıda fiyatlarının Temmuz’da, Haziran ayına kıyasla yüzde 6 arttıðını bildirdi.

Rusya’da yakın zamanlardaki ilk tahminlere göre fiyatların % 10 artması beklenirken Vedomosti gazetesi Metro Cash & Carry yetkilileri ise, hububat, et, süt ve makarna üreticilerinin fiyatları ortalama yüzde 20 artırmaya hazırlandıðı bilgisini verdi.

Management Development Group’tan (Gastronomçik ve Prodeko zincirleri) yapılan açıklamada da, ekmek fiyatlarına ortalama yüzde 10, ekmek ürünlerine de yüzde 15 ila 18 arasında zam hazırlıðında olunduðu belirtildi. Gıda fiyatlarının beklenenden fazla artması pazarlardaki gerginliði ifade ediyor.

Amerika Birleşik Devletleri Tarım departmanlıðı 2012- 2013 tahıl gelirlerini öngörüsü 2,37 milyardan 2,31 milyar tona kadar düşürdü. Rusya’da bu yıl tahıl üretimi 15-16 milyon ton düştü. Tüm bunlar hem Küresel hem de iç pazarlardaki fiyatların artmasına yol açması bekleniyor. Gıda şirketleri fiyatların önümüzdeki altı ay içinde % 10 artacaðını düşünüyordu ama daha şimdiden % 20’yi geçti. Dimitri Medvedev geçtiðimiz gün sıkıntılar yaşayan üreticilere destek amacıyla Volgograt’a gitti. Başbakan onların sorunlarını dinleyerek yapacakları desteði açıkladı.

Nizavisimaya gazetesinin geçtiðimiz gün verdiði bilgilere göre Ýktidar ülkenin % 10’nunda olaðan üstü hal ilan etti ve üreticileri için ucuz yakıt ( % 20 indirimli) yardımı yapılıyor. Hükümet ayrıca fiyatların artmasında spekülatörlerin etkisini göz önünde bulundurarak fiyat ayarlamaları için tahıl dolaşımını ayarlamaya çalışıyor. Şu anda ülkede 5 milyon ton buðdayın dolaşımda olduðu belirtiliyor. Direk yardımların yanında sadece tahıl deðil gıda fiyatları için de fiyat belirlemelerine gitmeye hazırlanıyor. Böylece arz ve talebin dengelenmesi bekleniyor.

Tahmin raporlarına göre yılın tahıl rekoltesi 77 ile 80 milyon ton civarında olacaðı tahmin ediliyor. Bu son beş yıla kıyasla % 7 ila 10’luk bir düşüşü gösteriyor, ayrıca sadece geçen yıla kıyasla 15-16 milyon ton daha az. Rusya 2010 yılında da benzer bir kuraklık yaşamış ve ihracatta kısıtlamaya gidilmişti. Rekolte yılbaşındaki tahminlerin boşa çıkmasına ve ihracatın yeniden planlanmasına da yol açtı. Yılbaşında 27 milyon tonluk ihracat planlanırken şimdi 10 milyon tonluk bir ihracat yapılması düşünülüyor.

ÜRETÝM BÝR ÇOK ÜLKEDE DÜŞTÜ

Tahıl üretimi sadece Rusya deðil Avrupa Birliði ülkelerinde de düştü ve geçen yıldan 4 milyon ton daha az olması bekleniyor. Rusya ve AB’deki bu olumsuzluklar tarım fiyatlarının belirlendiði Chicago Ticaret Borsasında da olumsuz bir havaya yol açıyor. Birleşik Devletlerde görülen aşırı kuraklıklar mısır fiyatlarında % 55 i soyada % 23 civarında bir artışa yol açtı. Bu artışlar diðer tarım ürünlerinin fiyatlarının artışını da tetikliyor.

Daha önceki Chicago borsasındaki en büyük tahıl artışı 2008 yılında % 12 dolayında yaşanmıştı. 2012 yazında ise 9,23’e kadar yükseldi. Yani yaklaşık olarak 1 tonun fiyatı 339 dolar civarında seyretmişti. Şu andaki aylık artış % 45 civarında. Uzmanlara göre önümüzdeki altı ayda buðday fiyatlarının artışı tüm dünyadaki gıda fiyatlarında artışa yol açacak. Her şeyden önce et ve süt mamullerinin fiyatlarında artış bekleniyor.

Bazı uzmanlar ise gıdadaki enflasyonu tetikleyen nedenlerin yanında dengeleyecek unsurları da hatırlatıyorlar. Örneðin et ve süt ürünleri üreticileri arasındaki rekabet, insanların gelirlerinin fazla olmaması fiyatların aşırı yükselişini önleyecek. Eðer üreticiler gelirleri dikkate almazsa pazarları kaybedecek. Bunun için son iki yıl tavuk eti fiyatlarının fazla artmaması örnek gösteriliyor. Buna göre gösteriyor

Rusya federasyonu Tarım Komitesi Başkanı Dünya gıda pazarının gerginlik yaşadıðını söyledi. Bunun ise birçok ülkenin iklim koşullarındaki istikrarsızlıða baðladı. Başkana göre Rusya için beklenmeyen bir durum yaşanmayacaðını çünkü ihracatı azaltacaklarını söyledi. Ayrıca sübvansiyonların olumlu yankı bulacaðını tahmin ediyorlar.