ABD Hazine Bakanı Scott Bessent ve Ukrayna Başbakan Yardımcısı Yulia Svyrydenko, 30 Nisan Çarşamba günü iki ülke arasındaki bu ekonomik ortaklığı resmileştirdi. 

Anlaşma ABD'ye Ukrayna'nın maden kaynaklarına, özellikle de yüksek teknolojide kullanılan nadir toprak elementlerine öncelikli erişim hakkı tanıyor. Anlaşma, ayrıca bu kaynakların işletilmesi için bir yeniden yapılandırma ve yatırım fonu oluşturulmasını öngörüyor.

Böylece Donald Trump yönetimi, ABD'nin Rus işgaline karşı savunmasına yardım ettiği Ukrayna'dan talep ettiği tazminatı elde etmiş oluyor. 

Ukrayna, güvenliği açısından Washington'u doğrudan ilgilendiren bir ekonomik ortaklığa sahip oluyor. 

Hazine Bakanı Scott Bessent yaptığı açıklamada “Bu anlaşma Rusya'ya, Trump yönetiminin uzun vadede özgür, egemen ve müreffeh bir Ukrayna'yı merkeze alan bir barış sürecine bağlı olduğuna dair net bir sinyal gönderiyor” dedi. 

ABD hükümeti, Ukrayna'nın yeniden inşası için bir yatırım fon oluşturacak. Savaşın başlangıcından bu yana ABD’nin sağladığı yardımın geri ödenmesine hizmet edecek.  Tahmini olarak 175 milyar ila 185 milyar dolar olduğu tahmin ediliyor. Trump ise sık sık 350 milyar dolar yardım yaptıklarını iddia ediyordu. 

Ukraynalı bakan Yulia Svyrydenko, “ABD ile birlikte ülkemize küresel yatırım çekecek bir fon oluşturuyoruz” açıklamasında bulundu. 

Bakan ayrıca Ukrayna'nın kendi topraklarında ve karasularında bulunan kaynakların “tam mülkiyetini ve kontrolünü” elinde tutacağını vurguladı. 

Ukrayna fabrikaları ve madenlerinin mülkiyet değiştirmeyeceğini ifade eden Yulia Svyrydenko,  "Neyin çıkarılacağını ve bunun nerede yapılacağını belirleyen Ukrayna devletidir. Toprak altı, anlaşmada açıkça belirtildiği üzere Ukrayna'nın malı olarak kalacaktır." diye belirtti. 

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy başlangıçta ABD'nin güvenlik garantileri olmadan anlaşmayı imzalamak konusunda isteksizdi. 

Ancak Trump, madenlerle ilgili anlaşmanın önceliği olduğunu ve herhangi bir garantinin daha sonraki bir tarihte görüşüleceğini açıklayarak bir garanti vermeyi reddetmişti. 

Savaşan taraflara bir barış planı dayatmaya çalışan ancak sadece Ukraynalılara baskı uygulayan Trump yönetimi Nisan ayında bir anlaşmanın ana hatlarını açıklamıştı. 

Bu anlaşma Kiev'in Kırım'ı ve kısmen Rusya tarafından işgal edilen diğer dört vilayetini, yani topraklarının yaklaşık %20'sini terk etmesini öngörüyordu.

Scott Bessent yaptığı basın açıklamasında Rusya'nın müttefiklerinin Ukrayna ekonomisine herhangi bir şekilde dahil edilmeyeceğini açıkça ifade etti: “Ve açık olmak gerekirse, Rus savaş makinesini finanse eden ya da tedarik eden hiçbir devlet ya da bireyin Ukrayna'nın yeniden inşasından faydalanmasına izin verilmeyecektir.” 

ABD’den gelen bu ima, çatışmanın başlamasından bu yana Rusya'yı giderek daha açık bir şekilde destekleyen Çin'e yönelikti. 

Ukrayna, elektrikli araç bataryaları için önemli bir bileşen olan grafit ve diğer stratejik hammaddeler olan titanyum ve lityum açısından önemli kaynaklara sahip. 

Ukrayna’nın dünya kaynaklarının yaklaşık %5'ine sahip olduğu düşünülüyor. Bu da Ukrayna’yı nadir toprak elementleri önemli bir enerji kaynağı haline getiriyor.