Her gün 4-5 kadının en yakınındaki erkekler tarafından öldürüldüğü Türkiye için, Rojava devrimi kadına yönelik şiddet ile mücadele yöntem ve mekanizmaları açısından da son derece önemli bir örnek. Rojava'da özsavunma ve cinsiyetçilikle mücadele kadınlara anayasal bir hak olarak tanınırken, kadına yönelik şiddet de topluma karşı bir suç olarak görülerek en ağır ceza ile cezalandırılıyor.

CİNSİYETÇİLİKLE MÜCADELE ANAYASAL BİR HAK

Rojava kadın devrimi, kadınların yaşamını temelden değiştirirken, kadınları şiddete karşı koruyacak mekanizmaları da yarattı, kadınların özsavunmasını anayasal bir hak olarak tanıdı. Rojava anayasası olan toplumsal sözleşmenin 28. maddesinde "Kadınlar, özsavunma ve her türlü cinsiyet ayrımını kaldırma, reddetme hakkına sahiptir" ifadesi yer aldı. Komünlerden meclislere, belediyelere kadar devrimin tüm kurumlarında eşbaşkanlık sistemini hayata geçiren devrim, kadın temsil oranının tüm kurum, yönetim ve kurullarda yüzde 40'tan az olmaması şartını da toplumsal sözleşmenin bir hükmü haline getirdi.

TEV-DEM'İN İLK KARARLARI

Devrimin ardından TEV-DEM'in toplumsal yaşamı düzenlemek için yayınladığı ilkeler arasında, kadınlara yönelik cinsel şiddet biçimi olarak yaşanan ilişkilerin yasaklanması ilk sıralarda yer aldı. Devrim ilk olarak "kumalık" sistemi olarak bilinen çok eşli evliliği yasakladı. Evlilik yaş sınırı 18 olarak belirlenerek, çocuk yaşta evliliklerin önüne geçildi. Ayrıca genç kadınların kendilerinden yaşça büyük erkeklerle rızaları dışında evlendirilmeleri de yasaklandı. Bu ilkeleri ihlal edenler cezalandırıldı.

Devrim attığı bu ilk adımlarla kalmadı. Her yerleşim yerinde "kadın evleri" kuruldu. Kadın evleri, kadınların aile ortamında yaşadıkları sorunlarda ilk yardım aldıkları yer oldu. Kadına yönelik şiddet ile ilgili davalar da, mahkemeye gitmeden önce kadın evlerine geldi, çözüm yolları bu merkezlerde arandı.

KADIN SAVUNMA EVİ

Rojava'da kantonların ilan edilmesinin ardından kurulan bakanlıklar arasında kadın bakanlığı da yer aldı. Cizire kantonunda çaycısından güvenlikçisine, danışmanına sadece kadınların çalıştığı bakanlığın, ilk yaptığı işlerden biri de "kadın savunma merkezi"ni açmak oldu. Bu merkezlerde, Türkiye'deki örneklerinin aksine kadınlar yaşı ne olursa olsun çocukları ile birlikte bu merkezde kalabiliyor. Çocuğa eğitim verilirken, kadının da meslek edinmesinin koşulları yaratılıyor. 

KADINA YÖNELİK ŞİDDET EN AĞIR SUÇ

Rojava'da kadına yönelik şiddet en ağır suçlardan. Çünkü devrim, kadına yönelik şiddeti topluma yönelik bir suç olarak görüyor. Şiddet gören bir kadın şikayetinden vazgeçse bile, yasalar, şiddet uygulayan erkeğin ağır bir şekilde cezalandırılmasını öngörüyor.

AMAÇ CİNSİYETÇİLİK İLE MÜCADELE

Toplumsal sözleşme, yasalar ve cezaların yanı sıra devrim, kadına yönelik şiddet ile mücadele için toplumsal dönüşümü esas mesele olarak görüyor. Bu nedenle, özellikle kadın akademilerinde kadınlar, "toplumsal cinsiyetçilik", "kadın özgürlük mücadelesi", "özgür eş" gibi konularda eğitiliyor. Sadece kadınlar da değil diğer akademilerde de bu konularda karma eğitimler veriliyor.