Diyarbakır İl Genel Meclisi bünyesinde kurulan Denetim Komisyonu'nun geçen yıl Özel İdare'nin gelir ve giderleri üzerinde yaptığı araştırmada çarpıcı sonuçlar ortaya çıktı. Yapılan denetimlerde taşımalı eğitimde ihalenin tek bir firmaya verilmesi için yasal sınırlar zorlanarak bir ihalenin 123 parçaya bölünerek aynı firmaya verildiği, ihale kanununa aykırı uygulamaların yapıldığı, Özel İdare'nin gelir tahakkuklarının yapılmadığı, mal alımlarında denetim, muayene ve kabul işlerine dair yönetmeliği uyulmadığı, ihale onayı olmayan firmalara kamu ihalelerinin verildiği tespit edildi.

Diyarbakır İl Genel Meclisi bünyesinde başkanlığını Aslan Azizoğlu'nun yaptığı, meclis üyeleri Metin Güneşli, M.Mürşit Ekinci, M.Sıddık Karadaş ve Şirvan Güçer'den oluşturulan Denetim Komisyonu'nun 7 uzman kişiyle birlikte yapmış olduğu denetimlerde, Özel İdare'nin gelir ve giderlerindeki harcamalarda çarpıcı bilgilere ulaşıldı.

Denetim Komisyonu yaptığı araştırmada, ihalelerin şeffaf yapılması yönündeki kanun maddelerine uyulmadığı, ihalelerin yandaş firmalara verilmesi amacıyla kanun boşluklarından faydalanılarak 'Doğrudan Temin' adı altında bir ihalenin 123 parçaya bölünerek aynı firmaya verildiği ortaya çıktı.

Yapılan denetimlerde Özel idare gelirlerinde gelir tahakkukunun ne kadar olduğunun tespit edilemediği, kum ocaklarındaki denetimsizliğin ekonomiyi ve ekolojiye zarar verdiği,  temsil, tören ve ağırlama giderlerinde ilgili yönetmeliklere uygun davranılmadığı, kamu kurumları için akaryakıt ve yakıt ihalelerinde "ihale onay belgesi" olmayan firmalara ihalelerin verildiği belirlendi.

5 meclis üyesinden oluşturulan Denetim Komisyonu'nun 7 uzman ekiple birlikte hazırladığı Özel İdare'nin 2012 yılı gelir ve giderlerindeki tespitleri şöyle:

1- 4734 Sayılı Kanunun 19. maddesine aykırı uygulamaların yapıldığı,

2- Özel idare gelirlerinde gelir tahakkuklarının yapılmadığı, dolayısıyla tahsil edilen gelirin tahakkuk edilen gelirin ne kadarının olduğu tespit edilemediği, Başka bir ifade ile gelir saptamamasının miktarının belirlenemediği,

3- Mal alımları denetim, muayene ve kabul işlerine dair yönetmeliğin esaslarına uyulmadığı, yönetmeliği 6. maddesine göre gerekli komisyonların kurulmadığı,

4- Temsil, tören ve ağırlama giderlerinde Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu, Kamu İhale Kanunu, Harcama Belgeleri Yönetmeliği ile temsil tören ve ağırlama giderleri yönetmeliğine uygun davranılmadığı,

5- Düzenlenen yevmiyelerin tarih ve sıra numaralaranıın takipli gitmediği,

6- Gelir İdaresi Başkanlığı'nın 5766 sayılı Amme Alacakları'nın tahsili usulü hakkındaki kanunla ve bazı kanunlarda değişiklik yapılması hakkındaki 6183 sayılı kanunda değişiklikler yapılmış olmasına rağmen hak sahiplerinin ve ilgililerin vergi  tahsil dairelerinde vadesi geçmiş borçlarının bulunmadığına dair durumu gösterir belge zorunluluğu şartına riayet edilmediği,

7- Kum ocaklarındaki denetimsizliğin devam ettiği, bundan kaynaklı ekonomik kayıpların yanında ekolojik dengenin bozulmasına sebep olduğu, kum ocakları ile madrap sularının daha düzenli ve ekonomik işletilmesi ile tahakkuk ettirilen gelirlerin tahsil edilmesi gerektiği tespit edildi.

Denetim Komisyonu tarafından tespit edilen yasadışı uygulamalar ve usulsüzlüklerin önlenmesi için hazırlanan rapor İl Genel Meclisi'ne gönderilirken, raporda tespit edilen yasadışı uygulamaların önlenmesi için şu görüş ve önerilerde bulunuldu:

- Bu raporla tespit edilen yanlış ve eksik uygulamaların vakit geçirilmeden düzeltilmesi, detaylı raporun bütün ilgili birimlere gönderilmesi, bilgilendirmelerinin sağlanması, 17 ilçemiz Özel İdarelerine, İl Milli Eğitim Müdürlüğü ile İlçe Milli Eğitim Müdürlükleri'ne iletilmesi ve İl Özel İdaresi'nin internet web sitesinen yayınlanması,

- Personel eğitiminden kaynaklı eksiklik ve aksaklıkların önlenmesi için hizmet içi eğitime önem verilmesi, kalifiye eleman yetiştirmek üzere gerekli tüm çabaların gösterilmesi gerektiği,

- Geçmiş yıllarda yapılan denetimlerde de (Özellikle İlçe Özel İdare Müdürlükleri'nde )belirtilen ve tespit edilen hatalı uygulamaların devam ettiği, bu hatalara ilişkin düzeltme yoluna gidilmediği, (Örnek SGK primi ile vergi borcu sorgulamalarına dikkat edilmediği) yapılan denetimlerin dikkate alınmadığı, denetimin amacına ulaşabilmesi için raporda belirtilen ve tespit edilen noksanlıkların tekrarlanmaması için gerekli hassasiyetin gösterilmesini,

- İlçe Milli Eğitim Müdürlükleri ile İlçe Özel İdareleri'nce öğrenci taşıma ihalesi işlerinde usulüne uygun işlemlerin yapılmadığı, işlerin doğrudan temin yoluyla yapıldığı (Örnek; Ergani ilçesinde öğrenci taşıma ihalesinin 123 parçaya bölünmek suretiyle yapıldığı miktarın eşik değerin altına almak suretiyle aynı firmaya verilmesi) bu tip uygulamalara son verilmesinin sağlanması, yapılan tetkik ve incelemelerde aynı işlemin geçen yılda yapılan denetim raporunda da saptandığı, buna rağmen bu yıl da aynı hataların tekrarlandığı, bu durumun düzeltilmesi için gerekli uyarıların yapılarak hatalı işlemlerin düzeltilmesinin sağlanması,

- Tüm ilçelerde taşımalı eğitim ihalelerinde yaşanan bu ve buna benzer hataların düzeltilmesi için ilgili kurum amirlerinin uyarılması gerektiği,

- İlçe Özel İdareleri ile İlçe Milli Eğitim Müdürlükleri'ne kömür, akaryakıt ve yakacak alım işlerinde eksik belgelerle birlikte çelişkili belgeler, tartı ölçüleri, farklı yakıtların numune analiz sonuç raporları, ihale onay belgeleri bulunmadığı halde benzer işler ihale edilerek aynı şahıslara verildiği komisyonumuzca yapılan tetkik ve incelemelerden anlaşıldı,

- Komisyonumuzca yapılan bu denetimin amacına ulaşabilmesi içni raporda belirtilen hususlara riayet edilmesi gerektiği kanaatindeyiz.

Denetim Komisyonu tarafından hazırlanan rapor İl Genel Meclisi'ne sunulurken, bu konuda ne gibi önlemler alınacağı konusunda ise bilgi alınamadı.