Asuri-Süryaniler, Stockholm'un Södertälje ilçesinde düzenledikleri bir etkinlikle yeni yılları Akitu'yi ve İsveç'e gelişlerinin 50. yılını birlikte kutladı. Etkinlikte referandum için 'HAYIR' çağrısı da yapıldı.
MURAT KUSEYRİ
STOCKHOLM
Pazartesi, 3 Nisan 2017, 11:49
Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komiseri, 1967 yılında İsveç hükümetine başvurarak Lübnan'da sığınmacı kamplarında kalan 200 civarında Asuri-Süryaniyi kabul etmesini istedi. İsveç sanayinin iş gücüne ihtiyaç duyduğu yıllarda yapılan bu başvurunun kabul edilmesi üzerine 1967 yılının Mart ayında İsveç'e gelen 200 Asuri-Süryani Stockholm'un sanayi bölgesi olan Södertälje ilçesine yerleştirildi.
Süryaniler, Södertälje ilçesinde kurulan fabrikalarda istihdam edilecek işçiler için yapılan ve o sıralar boş olan dairelere yerleştirildi. Gelenlerin çoğunluğu kamyon üretimi yapan Scania'nın fabrikasında işe başladı. Daha sonra Irak, Suriye ve Türkiye'den gelerek İsveç'e iltica eden Süryanilerinin bir bölümü de Södertälje ilçesine yerleşti. Günümüzde 90 bin nüfuslu ilçenin üçte biri, bir başka deyişle 30 bini Asuri-Süryanilerden oluşuyor.
Södertälje ilçesinde düzenlenen ve yüzlerce Asuri-Süryaninin katıldığı 50. yıl ve Akitu kutlaması bir şölen havası içinde geçti. Saat 12.00'den itibaren Asuri kilisesi ve derneklerinin önündeki meydanda çocuklar ve gençler için değişik etkinlikler düzenlendi.
Kutlamalar saat 16.00'dan itibaren de Asuri Derneğinin lokalinde Asuri-Süryani sanatçıların şarkılar söylemesi ve çocuk folklor gruplarının dans gösterileriyle devam etti. Södertälje Belediyesi Başkanı Boel Godner, Sol Parti Genel Başkanı Jonas Sjöstedt, Liberal Parti Avrupa Parlamenteri Cecilia Wikström, Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nden Yılmaz
Kerimo'nun da aralarında bulunduğu çok sayıda politikacı ve belediye yöneticisi kutlamalara katıldı.
ASURİ SÜRYANİLERİN TARİHİ BİR BİÇİMDE SÖDERTÄLJE'NİN TARİHİ
Södertälje Belediye Başkanı Boel Godner, İsveç'e ilk gelen Süryanilerin Södertälje ilçesine yerleşmelerinin üzerinden geçen 50 yıl içinde sayılarının 30 bini geçtiğini ve İsveç'te topluma en fazla entegre olan halk gruplarının başında yer aldıklarını söyledi.
Asuri-Süryanilerin tarihinin her biçimde Södertälje'nin tarihi olduğunu, kendisinin onlardan çok şeyler öğrendiğini ve ilçenin kalkınmasına büyük katkılar yaptıklarını söyleyen Godner, Süryaniler hakkında daha fazla bilgi edinmek için gittiği Midyat'taki izlenimlerini şu cümlelerle katılımcılarla paylaştı:
“Mezarlığa, daha sonra da kiliseye gittim. Papaz bana, 'senin belediyede 30 bin Süryani var, bizim burada 3 bin Süryani kaldı. Oradaki Süryanilerin bir kısmını buraya gönder' dedi. 'Hayır göndermeyeceğim, onlar Södertälje'de kalacak dedim.”
Süryanilerin sorunlarını kendi sorunları olarak gördüklerini söyleyen Godner, önümüzdeki ay yapılacak olan Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nin kongresine 1915 Soykırımı'nın hükümet tarafından kabul edilmesi için önerge vereceklerini söyledi.
'HÜKÜMET SOYKIRIM KARARINI YÜRÜRLÜĞE KOYMALI'
Dünyada Asuri-Süryani soykırımını kabul eden ilk parlamentonun İsveç Parlamentosu olmasından onur duyduğunu ancak bunun yeterli olmadığını ve hükümetin parlamentonun aldığı kararı yürürlüğe koymasını istediklerini vurguladı.
Sosyal Demokrat İşçi Partisi Milletvekili Yılmaz Kerimo, 50. yıl ve Akitu kutlamasını gerçekleştirdikleri anda Irak ve Suriye'de Asuri-Süryanilere katliamlar düzenlediğini, Türkiye'dekilerin ağır baskı koşullarında bulunduklarını hatırlattıktan sonra şunları kaydetti:
TÜRKİYE'YE TEPKİ
“İsveç'e gelişimizin üzerinden 50 yıl geçti. 50 yıl içinde kiliselerimizi, derneklerimizi, spor kulüplerimizi kurduk. Tüm bunları 50 yıl içinde gerçekleştirdik. Ama 2000 bin yıl yaşadığımız Türkiye'de sadece bir derneğimiz var. Bir televizyonumuz bile yok. Bu, Türkiye ve Ortadoğu ülkelerindeki demokrasinin durumunu gösteriyor... Doğduğumuz ve yaşadığımız topraklarda halkımız yeni yılını kutlamaya bile cesaret edemiyor."
Kerimo, 1915 Soykırımı'nın İsveç Parlamentosu tarafından kabul edilmesi için 10 yıl mücadele ettiklerini ve parlamentonun soykırımını kabul etmesinden onur duyduğunu söyledikten sonra “Ama bu yeterli değil.... Hükümetin bunu uygulamaya koyması için önerge verdik. Seyfo'yu kabul eden ilk hükümetin İsveç hükümeti olmasını umut ediyorum” şeklinde konuştu.
Liberal Parti Avrupa Parlamenteri Cecilia Wikström, DAİŞ çetelerinin Irak ve Suriye'de Asuri-Süryani ve diğer Hıristiyan halkların inşa ettikleri tarihi kiliseleri ve eserleri yakıp yıkarken, insanları topraklarından sürerken dış dünyanın olanları izlemekle yetinmesinden utanç duyduğunu ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'de yer alan İsveç hükümetinin konuyu ele alacağını umut ettiğini söyledi.
Sol Parti Lideri Jonas Sjöstedt, 50 yıl önce İsveç'e gelen Asuri-Süryanilerinin İsveç toplumunun bir parçası olmalarından ve toplumda yer edinmelerinden mutluluk duyduğunu söyledikten sonra “Ama diasporada bu kadar çok Asuri-Süryani varken neden Türkiye, Irak ve Suriye'de az sayıdalar sorusuna cevap verilmesi gerekir” diyerek şunları kaydetti:
“Nedeni baskı ve soykırımdır. Bundan 100 yıl önce bir soykırım gerçekleşti. Büyük bir suçtan söz ediyoruz. ...Diğer soykırımlardan farklı olarak 1915 soykırımını gerçekleştirenler hiç bir zaman yargı karşısına çıkarılmadı. Yapılanlar kabul edilmedi. Tersine soykırım inkar edildi. Biz, Türkiye'nin Osmanlı İmparatorluğu'nun gerçekleştirdiği soykırımı, Hıristiyan kültürünün ortadan kaldırmasını kabul etmesini bekliyoruz. Türkiye soykırımını inkar ettiği sürece yalan üzerine kurulmuş bir devlet olarak kalacaktır. Bunun için İsveç Parlamentosu'nun soykırımını kabul etmesini önemsiyor ve diğer ülkelerin de aynı şeyi izlemelerini umut ediyoruz.”
'TÜRKİYE AVRUPA'NIN SINIR BEKÇİSİ OLDU'
Sjöstedt, konuşmasında Türkiye'de gerçekleşen insan hakları ihlalleri, HDP milletvekillerinin tutuklanmaları ve 16 Nisan'da yapılacak referanduma da değindi.
Türkiye'deki gelişmelerin kaygı verici olduğunu ve Erdoğan'ın ülkeyi tam bir diktatörlüğe dönüştürmeye çalıştığını söyleyen Sjöstedt, “Baskılar giderek artıyor ve Batı dünyası oldukça suskun. Nato'nun önemli bir ülkesi olan Türkiye Avrupa'nın sınır bekçisi oldu. Türkiye'deki baskılardan artmasından kesinlikle en fazla Hıristiyanlar zarar görecek. Erdoğan'ın hedefinde soykırımdan söz edenler ve HDP var” dedikten sonra 3 kez ziyaret ettiği Türkiye izlenimlerini şöyle paylaştı:
“Milletvekilleri toplu olarak cezaevlerine atılıyor. Cezaevindeki milletvekilleriyle görüşmemize izin verilmedi. Genellikle HDP Kürt yanlısı bir parti olarak tanıtılıyor. Öyledir ama HDP tüm azınlıkların ve Hıristiyanların haklarını da savunuyor. Hıristiyan bir HDP milletvekili parlamentoda soykırımdan söz etme cesaretini gösterdi. Oturumlardan uzaklaştırıldı. Bir demokraside bu gibi şeyler olamaz”
'ERDOĞAN'I DİKTATÖR YAPACAK ANAYASAYA HAYIR'
Yeni anayasa için yapılacak halk oylamasına da değinen Sjöstedt, “Erdoğan'a daha fazla yetki verecek anayasa için yakında halk oylaması yapılacak. Türkiye'nin vatandaşlarının hala buna hayır deme imkanları var. Sol Parti olarak tüm seçmenlere sandığa gitmeleri ve Erdoğan'ı diktatör yapacak anayasaya 'HAYIR' demeleri çağrısı yapıyoruz” dedi.
Asuri-Süryani sanatçılar Shikri Yawse, Esagila Cherry, Aram Keriakos, Rami Adam, Ninip Ablahap Lahdo Süryanice şarkı ve türküler söylediler. Çocuk folklor grupları da tiyatro oyunu sergilediler ve dans ettiler. Süryanilerin İsveç'e gelişlerinin 50. yılı kutlamaları için hazırlanan pasta kesilerek katılımcılara ikram edildi.