Avrupa'da yaşayan Kürtler ve dostları, bu yıl 22'incisi yapılan Uluslararası Kürt Kültür Festivali için Almanya'nın Düsseldorf kentinde bir araya gelerek, Şengal için insani yardım ve özerklik, çözüm süreci için müzakere, Kürdistan için statü, Öcalan'a özgürlük ve PKK'nin “terörist örgütler” listesinden çıkarılmasını istedi.

Bazıları Cuma gecesinden itibaren yola çıkan binlerce kişi sabah saatlerinden itibaren Rhein Nehri kıyısında kurulan dev sahne etrafında toplanmaya başladı. Uzak yerlerden gelenler daha çok kolektif olarak otobüslerle alana gelirken, diğerleri özel araçlar ve toplu taşıma araçlarını tercih etti.

FESTİVALDEN NOTLAR...

Düsseldorf kentinin girişinde otoyolda trafiği düzenleyen elektronik panolarda Kürt festivali yapıldığını bildiren panolar dikkat çekti.

İskandinav ülkelerindeki Kürtler kendi festivallerini organize ettikleri için, bu bölgeden festivale kitlesel bir katılım olmadı. Hollanda, Fransa, İsviçre, Belçika gibi ülkelerden gelenler alanda buluştu. Geçen yıla oranla daha yüksek bir katılım sağlandığı gözlendi.

Rhein nehri üzerindeki iki köprü arasında yapılan etkinliğe, bu yıl ilk kez bilet sorulmadan doğrudan alana ulaşmak mümkün oldu. Alman polisi çevrede yoğun tedbir alırken, festival organizatörleri de alanda güvenlik tedbirleri aldı.

YEMEK GELİRLERİ ŞENGAL'E

Sahnenin her iki tarafında kurulan çadırlarda, kültürel ve siyasal etkinliklerin yanı sıra, yemek satışı yapıldı. “Şengal'e yardım” yazılı yemek fişlerinden, yemek gelirlerinin Şengal mültecilerine gönderileceği öğrenildi. Ayrıca alanda Kürt Kızılayı (Heyva Sor) çalışanları, Şengalliler için maddi yardım topladı. Döner ve şiş gibi etli yemekler ön planda olsa da, kadınların başında olduğu geleneksel mutfak ürünleri de dikkat çekti.

Sahnede sarı kırımızı yeşil renklerin yanı sıra Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan'ın büyük boy bir posteri dikkat çekiyor. “Öcalan'a özgürlük, Kürdistan'a statü” pankartının asıldığı sahnede ayrıca 3 Ağustos'ta IŞİD barbarlığına maruz kalan Şengal'e dikkat çeken bir pankart yer aldı.

Batı ve Güney Kürdistan'da yaşanan IŞİD katliamları nedeniyle müzik programında değişiklikler yapıldı.

MLKP FESTİVALDEKİ YERİNİ ALDI

Festivale bu yıl geçen yıllara kıyasla çok sayıda Alman ve Türkiyeli organizasyonların katılımının yoğunluğu dikkat çekti. Aralarında MLKP, Sol Cephe, Partizan ve Alman MLDP gibi sol organizasyonlar, Ezidi, Alevi, Müslüman gibi inanç grupları katılım sağladı. MLKP çadırında, Serêkaniyê'de 2013'te hayatını kaybeden bir MLKP militanının fotoğrafının yer aldığı büyük bir pankart göze çarpıyordu.

KIL ÇADIRDA DENGBEJLİK

Büyük sanhenin karşısında, en sonda kurulan kıl çadırda dengbejlik sanatı canlandırılırken, hemen yanında “Kaniya Yado” adıyla bir çeşme kurulmuş. Kıl çadırda onlarca kişi stranlar seslendirdi.

Alanda kurulan küçük bir sahnede ise yerel şarkıcılar ve genç yetenekler sahne aldı.

Yeni Özgür Politika, açtığı bir stantta abone kampanyasının startını verirken, Kürt kadın örgütleri kendi stantlarında daha çok kültürel motifleri öne plana çıktı. Kürt kadın örgütlerinin stantlarında takı ve eşarp gibi, geleneksel süslerle bezenmiş eşyalar satıldı.

Kitap stantlarının da yoğun olduğu festivalde, kitlenin önemli kısmı büyük sahne önünde toplandı. Birçok kişi de farklı ülkelerden gelen yakınları veya tanıdıklarıyla buluşarak yeşil alanlarda otururken gözlendi. Yeşil alanda, davul zurna etrafında geniş bir şekilde halaya duran gruplar da karşılaşmak mümkündü.

Her yıl olduğu gibi geleneksek kıyafetleri içerisidendeki kadınlar yine festivale renk kattı.

Büyük sahne önünde toplanan kitlenin elinde, Öcalan fotoğrafları, sarı kırmızı yeşil renkli ulusal ve kültürel semboller, PJAK, KJB, YPG ve MLKP bayrakları da dalgalandı.

BU ÇOCUK KORUSU FARKLI

Festival sahne programının saat 12.00'de başladı. İlkin bir çocuk korusu sahne aldı. Sarbrücken Kürt Derneği çocuk korusu, Kürt müzik dünyasın en bilinen direniş motifli şarkılarını seslendirdi. 2013 yılında kurulan Dengê Mezpotamya (Mezopotamya'nın Sesi) isimli bu koroda yer alan çocukların kendileri müzik enstrümanlarını kullanıyor. Geçen yıl ilk konserlerine 70'i aşkın kişiyle çıkan grup, bu yılın Haziran ayında da Saarbrücken'de 140 kişilik bir ekiple konser vermişti. Bu konser Ermenice, Kürtçe Türkçe, Lazca ve Çerkezce dillerinde verilmişti. Grubun öğretmen Hasan Hüseyin Talas, amaçlarının Amed Newroz'una katılmak olduğunu söyledi.

Şengal, Maxmur ve Rojava direnişlerinde hayatını kaybedenlerin anıldığı festivalin açılış konuşmasını festival organizötörü Almanya Kürt Demokratik Toplum Merkezi'nin (NAV-DEM) Eşbaşkanı Yüksel Koç yaptı.

PKK LİSTEDEN ÇIKARILSIN

AB ve ABD'yi PKK'yi listeden çıkarmaya çağıran Koç, NAV-DEM olarak Kürt parti ve oluşumlar ile savunma güçlerini tek çatı altında birleşmesi, Öcalan ile devlet arasındaki görüşmelerin müzakereye erilmesi, Avrupa ülkelerinin PKK'yi listeden çıkarması, başta BM olmak üzere uluslararası toplumun Rojava kantonlarını tanıması, savaş ve insanlık suçları işleyen IŞİD'e destek verenlerin Lahey'de yargılanmasınını istedi.

Saat 12.40'da sahneye KNK Eşbaşkanı Tahir Kemalizade çıkarak kitleyi selamlarken, Kürt özgürlük mücadelesinin zaferle taçlanacağına olan inancını dile getirdi. Kemalizade, gerilla, YPG ve ortak cephede savaşan peşmerge-gerilla direnişini selamladı.

GENÇLERİN YÜRÜYÜŞÜ SON BULDU

Kemalizade'nin ardından, günlerdir yürüyen gençler sahneye çıktı. Ciwanên Azad öncülüğünde 7 Eylül'de Hagen'de yürüyüşe başlayan 100 dolayında genç, bugün festival alanına ulaştı. Gençler, üzerinde “Şengal rûmeta me ye” (Şengal onurumuzdur) yazılı kırmızı tişörtler ve Ciwanên Azad bayrakları ile sahneye çıktı. Gençlik organizasyonları Komalên Ciwan ve Ciwanên Azad adına sahnede açıklamalar yapıldı.

MÜSLİM: ŞENGAL'İ YENİDEN KURACAĞIZ

Gençlerin ardından Kürt sanat dünyasının son 25 yılına damgasını vuran Koma Berxwedan grubunun sahne alarak hem eski hem de, grup üyelerinin yeni albümlerinden eseler okudu. Ardından Batı Kürdistan'ın en büyük siyasi partisi PYD Eşbaşkanı Salih Müslim “Şehid namirin” ve “Bijî berxwedana Rojava” sloganları eşliğinde sahneye çıktı.

Müslim Kürtçe yaptığı konuşmada, “Bugün Ortadoğu'da en örgütlü halk Kürt halkıdır” dedi. “Bugün Rojava'daki devrim, Kürt halkının örgütlülüğü ve şehitlerin kanıyla yapıldı” diyerek sözlerini sürdüren Müslim, “Rojava'da halkların kardeşliğini kurduk” ifadesini kurdu. Müslim, 3 Ağustos'ta insanlık düşmanı örgüt IŞİD'in işgal saldırıları ve vahşetine maruz kalan Şengal'de yaşananlara dikkat çekerek bugüne kadar bu halkın 72 kez katliamlardan geçirildiğini ve bir kez daha katliamlara maruz kaldığını ifade etti. Müslim, “Ezidi halkımıza sesleniyorum” diyerek dikkat çekerken, “Kürt halkının ruhu Şengal'siz olmaz, Şengal Kürdsitan'dır” vurgusunda bulundu.

“Şengal'i kuracağız, onları koruyacağız” şeklinde sözlerini sürdüren Müslim, 73'üncü fermanın amacına ulaşmasına izin vermeyeceklerinin altını çizdi.

Salih Müslim, “Tüm dünyaya söylüyoruz; gün Kürtlerin günüdür ve Ortadoğu'daki tüm halklara öncülük edecektir” diyerek, insanlığı, insanlık değerlerini, demokrasiyi savunduğunu söyleyenleri Kürt halkı ile dayanışmaya çağırdı. Müslim, “İnsanlık değerlerinin korunması için ne gerekiyorsa yapacağız. Bu sadece Kürt halkının hakları sorunu değildir. Bunu insanlık için yapıyoruz. Söz veriyorum, başarı Kürt halkınındır” diye noktaladı.

ÊZÎDÎLER FEDERASYONU OTONOMİ İSTEDİ

Festivalde konuşan Avrupa Ezidiler Federasyonu Eşbaşkanı Ali Atalan, yaptığı konuşmada Ezidilerin durumuna dikkat çekerek, “Şengal Kürt halkının birliğinin vesilesi oldu, Şengal Ezidilerin de rönesansı olacak. Kürt halkın düşmanları bilmeli ki Kürtler eski Kürtler değil, Ezidiler de eski Kürtler değil. Ne kadar katletseler, o kadar güçleneceğiz. Birliğimiz de o kadar güçlenecek” şeklinde konuştu. Kürt halkı Şengal'e sahip çıkarak, Kürt kardeşlerinin yanında olduklarını gösterdiklerinin altını çizen Atalan, Şengal'i istila eden IŞİD'in Kürt halkı ve tüm insanlık değerlerine karşı olduğunu kaydetti. Ezidi mültecilere sahip çıkılması çağrısında bulunan Atalan, Şengal direnişi de güçlendirilmesi ve 73'üncü fermanın dünyaya kabul ettirilmesi gerektiğini ifade etti. Atalan son olarak, “Avrupa Ezidiler Federasyonu olarak Ezidilerin yaşadığı bölgeler için demokratik özerklik istiyoruz” dedi.

DENGÊ XWEZAYÊ

Sanatçı Bengi Agıri, Pınar Aydınlar ve bir yıldır kurulan kadın grubu Dengê Xwezayê'nin (Doğanın Sesi) de sahne aldığı festivalde, sloganlar hiç eksik olmadı. Geleneksel kıyafetleri ile sahneye çıkan Dengê Xwezayê grubunun üyesi sanatçı Sosin, bu ekibin üç yıldan beridir eğitim aldığını belirtti. Grup hem renkli kıyafetleri hem de şarkıları ile beğeni topladı.

YÜKSEKDAĞ: PKK LİSTEDEN ÇIKARILSIN

Festivale Türkiye'den katılan HDP Eşbaşkanı Figen Yüksekdağ, Kürdistan ve Türkiye'deki devrimci mücadeleye dikkat çekerek, “Bu direniş halklarımızın özgürlüğünü belirleme direnişidir” dedi. “Ortadoğu'da yeni bir güneş doğuyor... İşte bu halklarımızın özgür geleceğinin ve kurtuluşunun güneşidir” diyen Yüksekdağ, “Onlar zulmün her türlü biçimini biliyorlarsa, biz de direnmenin ve kazanmanın, direnerek kazanmanın her türlü biçimini biliyoruz” diye ekledi.

HDP Eşbaşkanı Yüksekdağ, “Bir Avrupa şehrinden Avrupa'ya sesleniyorum” diyerek, PKK'nin “terörist örgütler” listesinden çıkarılmasını istedi. “Sizin bugüne kadar terörist ilan ettiğiniz, PKK bugün Ortadoğu'da vahşete ve barbarlığa karşı insanlık değerlerinin tek savunucusudur” şeklinde sözlerine ek yapan Yüksekdağ, “O zaman, gerçek terörist kimdir?” diye sordu. Yüksekdağ, PKK'nin Şengal ve Maxmur'da büyük bir insanlık destanı yazdığını söyleyerek, “PKK terörist değil, asıl terörist uluslararası emperyalist güçlerdir” dedi. Yüksekdağ, “Derhal yıllar önce düştüğünüz yanlıştan vazgeçin, meşru direniş güçlerini terör listesinden çıkarın. Bu bir halkın talebidir. Bu milyonların talebidir. Bu Ortadoğu'da kendi geleceklerini kurmak için yola çıkan bütün bölge halklarının talebidir (...) Eğer o listeyi korumaya devam ederseniz, tarih karşısında utançla yüzünüzü ellerinizle kaptamak zorunda kalacaksınız” diye belirtti. Yüksekdağ, demokratik çözüm sürecine Yıllar boyunca Sayın Abdullah Öcalan'ın liderliğini yaptığı bölgesel bir çözüm hamlesine gelmemek için direnen AKP hükümeti, bütün bölgede gelişen hakların mücadelesi ve iradesiyle birlikte bugün artık masaya oturmak ve müzakerenin gereklerini yapmak zorunda kalmıştır” diye vurguladı. Yüksekdağ, “Bugün bir kez daha ilan ediyoruz, AKP hükümeti müzakere sürecinin sorumluluklarından kaçamayacaktır” diye ekledi.

Festivalde Avrupa Barış ve Demokrasi Meclisi adında da, meclisin Ermeni üyesi Alexis Kalk, Alman Yeşiller partisinden Arif Unan'ın da konuşma yaptığı festivalde Doğu Kürdistanlı genç şarkıcı Hani, enerjik şarkıları ile kitleyi coşturdu. Son olarak sahneye çıkan Güney Kürdistanlı sanatçı Necmettin Xulami olurken, son konuşmacılardan biri Avrupa Kürt Demokratk Toplum Kongresi (KCD-E) Eşbaşkanı Murat Ceylan’dı. Ceylan, Kürtçe yaptığı konuşmada “Kürtler demokratik ulus çerçevesinde birliğini oluşturmadığı sürece sömürgecilerin Kürdistan'da katliamlarına devam etme riski” bulunduğunu söyledi. Ceylan, siyasi, askeri ve ekonomik bir birliğe ihtiyaç olduğunun altını çizerken, çözüm içine Öcalan'ın ortaya koyduğu demokratik Ortadoğu konfederasyonunu gösterdi. Şengal halkı için Avrupa'daki Kürtleri maddi ve manevi desteği güçlendirmeye çağıran Ceylan Batılı ülkelerden PKK'yi “terör” listesinden çıkarmasını istedi. Ceylan, “PKK'nin Ortadoğu'da bütün halkların topyekün savunmasını yapması, bu listenin ne kadar anlamsız ve haksız olduğunu bir kez daha ortaya koydu” dedi.

Festival katılımcıları saat 18.00'den itibaren dağılmaya başladı. Çoğu alanın çevresine park edilen onlarca otobüse yöneldi. Bu otobüslerden bazıları Pazar sabahına kadar yollarda olacak.