BDP telkari sanatının yaşatılması için Meclis Araştırması istedi
BDP telkari sanatının yaşatılması için Meclis Araştırması istedi
BDP telkari sanatının yaşatılması için Meclis Araştırması istedi
BDP Mardin Milletvekili Erol Dora, özellikle Mardin’in Midyat ilçesinde oldukça yaygın olan telkari sanatının yok olmasını önlemeye yönelik gerekli çalışmaların başlatılması amacıyla Meclis Araştırması açılmasını istedi.
BDP’nin Süryani Milletvekili Erol Dora, Süryaniler için önemli olan telkari sanatına ilişkin Meclis Araştırması önergesi sundu. Tel ile yapılan sanat anlamına gelen telkarinin tel ile yapılan her sanatsal çalışmayı kapsamadığını belirten Dora, Trabzon işi hasır örgü bileziğinin tel ile yapılmasına rağmen telkari denilmediğini ifade itti. Bunun nedeninin telkari sanatında kullanılan yöntemler ve ince işçilik olduğunu dile getiren Dora, “Telkari saç teli inceliğindeki altın ve gümüş tellerle yapılan altını veya gümüşü dokuma sanatı olarak tarif edilebilir. Telkâriden yapılan işler sayılamayacak kadar çeşitlidir. Sigara ağızlıklarından, tütün kutusundan, fincan zarflarından çeşitli tepsilere, kemerlere, tepeliklere, aynalara kadar birçok süs eşyası telkâri tekniği ile yapılmaktadır” diye kaydetti.
Arkeolojik kazılardan elde edilen bulgulara göre, telkâri tekniğinin M.Ö. 3000 yılından beri Mezopotamya'da, M.Ö. 2500'den günümüze kadar da Anadolu'da kullanıldığını belirten Dora, “Telkâri'nin asıl merkezinin 12. yüzyılda Musul olduğu, bu sanatın Musul'dan Suriye'ye, oradan da Anadolu'ya geçtiği ileri sürülmektedir. Telkâri yapımının 15. yüzyıldan bu yana ise Anadolu coğrafyasında yaygın olduğu, özellikle de Güneydoğu Anadolu'da çok geliştiği ve en önemli telkari merkezinin geçmişte Süryaniler’in de yoğun olarak yaşadığı Mardin’in Midyat ilçesi olduğu bilinmektedir. Midyat’ta yapılan telkari işleri son derece zarif ve kıymetlidir.
Telkari sanatı; bunların ötesinde bir gelenek, kültürel bir mirastır özü itibariyle. Yoğun işçilik ve el emeği ile meydana gelen eserlerin her biri, benzersiz ve kendine özgüdür. Bu eserlerin binlerce yıllık bir birikim neticesinde oluştuğunu ve bu birikim ile geliştiğini düşündüğümüzde meydana gelen eserlerin önemi daha da iyi anlaşılacaktır. Bu sanatın yok olması demek binlerce yıldır devam eden bir geleneğin, oluşmuş bir kültürün de yok olması demektir” ifadelerinde bulundu.
Günümüzde telkari sanatıyla uğraşan az sayıda ustanın kaldığını vurgulayan Dora, yeni nesil arasında çok fazla yaygınlaştırılamayan ve destek göremeyen telkari sanatının yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunun altını çizdi. Dora, oldukça değerli bir kültürel zenginlik olan telkari sanatının yok olmasını önlemeye yönelik gerekli çalışmaların başlatılması amacıyla Meclis Araştırması açılmasını istedi.