İnsan hakları örgütleri; Mardin, Şırnak, Siirt, Dersim, Erzurum, Hakkari Adana ve İzmir'de 19 Aralık 2000 tarihinde 20 ayrı cezaevinde yapılan ve onlarca tutsağın yaşamını yitirmesi ile sonuçlanan 19 Aralık Katliamını kınadı.

İHD Mardin Şubesi, 19 Aralık "Hayata Dönüş Operasyonu" adı altında cezaevlerinde gerçekleştirilen ve 30 tutsağın yaşamını yitirdiği katliamın 13'üncü yıl dönümünü Mardin E Tipi Kapalı Cezaevi önünde basın açıklamasıyla protesto etti. Açıklamaya, İHD Mardin Şube Başkanı Erdal Kuzu ve dernek yöneticileri, TTB Mardin Şube Başkanı Dr. Kamiran Yıldırım, TUHAD-DER Mardin Başkanı Adil Başaran ve dernek yöneticileri katıldı. "Ağır hasta mahpuslar için 163 dakika oturma eylemi hasta mahpuslara özgürlük" pankartı taşınan eylemde polisin aldığı yoğun önlem dikkat çekti.

Açıklamayı yapan İHD Mardin Şube Başkanı Erdal Kuzu, katliamı gerçekleştirenlerin hala yargı önüne çıkarılmadığını hatırlatarak, katliamın failleri yargı önüne çıkarılıncaya kadar da mücadelelerini sürdüreceklerini kaydetti. Cezaevlerinde bulunan 163 hasta tutsağın durumuna dikkat çeken Kuzu, "Ne 19 Aralık 2000'ni ne de bugün insan onurunu çiğnediğiniz cezaevlerini unutmayacağız ve unutturmayacağız" dedi. Açıklamanın ardından 5 dakikalık oturma eylemi yapan İHD'liler, alkışlar eşliğinde eylemini sonlandırdı. 
İHD Şırnak Şubesi ise, 19 Aralık'ta "Hayata Dönüş Operasyonu" adı altında gerçekleştirilen katliamı dernek binasında düzenlediği basın toplantısıyla kınadı. Toplantıda açıklamayı yapan İHD Şırnak Şube Başkanı Emirhan Uysal, "Cezaevlerinde neredeyse dünü aratacak inanılmaz insan hakları ihlalleri yaşanmaktadır. Yarın daha iyi olabilir umudumuz ise bugünkü uygulamalar nedeniyle hızla tükenmektedir" dedi. Katliamın üzerinden 13 yıl geçtiğini hatırlatan Uysal, şunları aktardı: "Bu vahşetin üzerinden tam 13 yıl geçti. Bugün hala cezaevlerinden yükselen çığlıkları duyuyoruz. Mahpuslarla dayanışma gününde insan hakları savunucuları olarak yetkili makamlara, bir kez daha sesleniyoruz, failleri yargılanıp cezalandırılıncaya kadar 19 Aralık katliamını unutmayacağız. Cezaevlerinde yaşam savaşı veren, her geçen gün ölüme yaklaşan 163'ü ağır, 544 hasta mahpusu unutmayacağız. Yasal düzenlemeler yapıp cezaevlerinden tahliyelerini imkânsız hale getirdiğinizi, ölüme terk ettiğinizi unutmayacağız."

İHD Siirt Şubesi de, devlet tarafından 19 Aralık’ta gerçekleştirilen ve “Hayata Dönüş Operasyonu” ismi verilen gün nedeniyle ilan ettiği “19 Aralık Cezaevlerinde İnsan Hakları İçin Mücadele ve Dayanışma Günü ”ne ilişkin dernek binasında basın toplantısı yaptı. Toplantı salonuna “Cezaevleri, Ölüm Evlerine Dönüştü” yazılı pankart asılırken, toplantıya TUHAD-DER Şube Başkanı İrfan Baykara, BDP Siirt İl Başkanı Mehmet Ata İnan, belediye meclis üyeleri ve KESK Şubeler Platformu’ndan Mustafa Dayan katıldı. Toplantıda konuşan İHD Şube Başkanı Vetha Aydın, İHD olarak amaçlarının tüm dünyada cezaevlerindeki koşullara dikkat çekmek tutuklu ve hükümlülerin cezaevinde insan onuruna uygun koşullarda yaşaması için mücadele vermek olduğunu söyledi. 19 Aralık katliamında yaşananları hatırlatan Aydın, “F Tiplerine verilen tepkilere ve yapılan açlık grevlerine rağmen bilinen trajik olaylar yaşandı. Operasyondan sonra da 2 yıldan fazla devam eden ölüm oruçlarında 104 kişi yaşamını yitirdi” dedi. Aydın, olayın üzerinden 13 yıl geçmiş olmasına rağmen bugün hala cezaevlerinden çığlıkların yükseldiğini belirterek, faillerin yargılanıp cezalandırılıncaya kadar katliamı unutmayacaklarının altını çizdi. Aydın, “Cezaevlerinde yaşam savaşı veren hasta tutsakları ölüme terk ettiğinizi unutmayacağız. Cezaevlerine yaptığınız hak ihlallerini, hukuksuzlukları unutmayacağız. Ailelerinden, topraklarından yüzlerce kilometre uzağa sürgüne yolladığınız mahpusları unutmayacağız. Cezaevlerinde cinsel istismara uğrayan çocukları sindirmek için sürgüne yolladığınızı, yaşlarını büyütüp ceza verdiğinizi, dışarıda ve içeride çocuklara yaptığınız işkenceleri unutmayacağız” dedi. 

Dersim'de aralarında BDP, ESP, DHF, EMEP, Partizan ve HDP'nin bulunduğu Emek ve Demokrasi Güçleri, 19 Aralık 2000 tarihinde cezaevlerindeki devrimci tutsaklara yönelik gerçekleştirilen ve 30 tutsağın yaşamını yitirdiği 19 Aralık katliamının 13'üncü yılında Sanat Sokağı'nda basın açıklaması gerçekleştirdi.

"19 Aralık katliamının hesabını soracağız" pankartının açıldığı açıklamada,"Devrimci tutsaklar onurumuzdur" sloganı atıldı. Dersim Emek ve Demokrasi Güçleri adına açıklamayı yapan Mustafa Naci Toper, devletin 19-22 Aralık tarihlerinde Türkiye cezaevlerinde bulunan devrimci tutsaklara yönelik tarihe kanla yazılacak nitelikte saldırı gerçekleştirdiğini ifade etti. Devrimci iradeyi teslim alma çabalarının halen devam ettiğini belirten Toper, devletin cezaevlerindeki yurtsever ve devrimci tutsakları teslim alma çabalarının tutsakların direnişleriyle boşa çıkarıldığını vurguladı. Toper, "Devrimci tutsakları teslim alma amacına ulaşamayan devlet hapishanelerde farklı yöntemler denemekten geri durmuyor" diye konuştu. 
19 Aralık katliamının devletin generalleri ve hükümet yetkilileri tarafından organize edildiğini söyleyen Toper, "Bu yüzden katiller ellerini kollarını sallayarak dolaşıyorlar" dedi. Devletin katliamcı yüzünün Roboski'de bir kez daha kendini gösterdiğini ifade eden Toper,"Bu katliamları yapan sorumluların yargı önüne çıkarılmalarını, cezalandırılmalarını ve halka hesap vermelerini istiyoruz" dedi.

İHD Erzurum Şubesi H Tipi Cezaevi önüde açıklama yaptı. HDP, BDP Erzurum il örgütü yöneticilerinin ve DHF'li (Demokratik Haklar Federasyonu) öğrenci grubunun destek verdiği açıklamada, "İnsanlık onuru işkenceyi yenecek", "Hasta tutsaklar onurumuzdur", "Direne direne kazanacağız" sloganları atıldı. Grup adına açıklama yapan İHD Erzurum Şube Medeni Aygül, Türkiye ve dünya kamuoyunun 19 aralık 2000 tarihinde büyük bir şaşkınlık, üzüntü ile Türkiye’de 20 cezaevine yapılan operasyonu izlediğini hatırlattı. İnsanlığın, yüzlerce tutuklu ve hükümlünün maruz kaldığı şiddete, yanmış vücutlara, cezaevinden yükselen alevlere tanık olduğunu belirten Aygül, operasyon sırasında ve sonrasında yaşanan ölümlere işaret etti. "Hala yükselen çığlıkları duyuyoruz" diyen Aygül, cezaevlerinde halen insanlık dışı keyfi uygulamaların ve tecrit sisteminin sürdürüldüğünü söyledi. Aygül, "Erzurum H Tipi Cezaevi'nde yaşamını yitiren mahpus İsmet Ablak’ı unutmayacağız, Mehmet Aras’ı unutmayacağız. Yaşanan bu hak ihlalleri sonlandırılıp fail ve sorumlulardan yargı eliyle hesap soruluncaya kadar unutmadıklarımızı her yerde haykıracağız" diyerek, cezaevlerinde uygulanan insan hakları ihlalleri sona erinceye kadar mücadele edeceklerini yineledi. Açıklama "İnsan haklarıyla insandır" sloganıyla son buldu. 

İHD Hakkari Şubesi de dernek binasında açıklama yaptı. Dernek adına açıklama yapan İHD Hakkari Şube Sekreteri Sait Çağlayan, 19 Aralık 2000 yılında cezaevlerinde yaşanan vahşetin Türkiye tarihine kara bir leke olarak kazındığını söyledi. Cezaevlerinde yaşananların dünden farksız olmadığını, zamana rağmen değişimin olmadığını belirten Çağlayan, “Türkiye, hapishaneler konusunda karanlık bir geçmişe sahiptir. Bugün daha mı iyidir?” diye sordu. Cezaevlerinde inanılmaz insan hakları ihlallerinin yaşandığını dile getiren Çağlayan, “Bir kez daha sesleniyoruz; failleri yargılanıp cezalandırılıncaya kadar 19 Aralık katliamını unutmayacağız” ifadesini kullandı. 

İHD İzmir Şubesi, 19 Aralık operasyonuna ilişkin Buca Cezaevi önünde basın açıklama yaptı. Çok sayıda kişinin katıldığı açıklamada "Unutmayacağız, unutturmayacağız" pankartı taşınarak "İnsanlık onuru işkenceyi yenecek" sloganı atıldı. Grup adına açıklamayı yapan İHD İzmir Şube üyesi Caner Canlı, 19 Aralık operasyonun üzerinden 13 yıl geçtiğini belirterek, "Bugün hala cezaevlerinde yükselen çığlıkları duyuyoruz. Bu gün mahpuslarla dayanışma gününde insan hakları savunucuları olarak yetkili makamlara, bir kez daha sesleniyoruz: yaşanan bu hak ihlalleri sonlandırılıp fail ve sorumlulardan yargı eliyle hesap soruluncaya kadar her yerde haykırmaya devam edeceğiz" dedi. Açıklamanın ardından grup cezaevi kapısına karanfil bıraktı. ÇHD İzmir Şubesi ise Kırıklar Cezaevi önünde toplanarak cezaevi kapısına karanfil bıraktı. 

Adana’daki sivil toplum örgütleri ve siyasi parti temsilcileri, 19 Aralık Cezaevlerinde İnsan Hakları İçin Mücadele ve Dayanışma Günü nedeniyle Adana Adliyesi eski binası önünde bir araya gelerek, basın açıklamasını düzenledi. “Unutmadık, unutmayacağız! "19-22 Aralık hapishaneler katliamının katilleri ve sorumluları yargılansın" pankartlarını açan kitle sık sık ”Devrimci tutsaklar onurumuzdur”, “Katil devlet hesap verecek”, “Zindanlar yıkılsın tutsaklara özgürlük” ve “Hasta tutsaklar serbest bırakılsın” sloganı attı. Açıklamaya, İHD Adana Şube Başkanı Şahin Kılıç ve yönetimi, BDP Yüreğir ilçe Başkanı Mehmet Bayram ve yönetimi, EMEP, TUHADER, ESP, BDSP, Adana Özgürlükler Derneği, Devrimci Hareket ve Proleter Devrimci Duruş üyeleri katıldı. Grup adına İHD Adana Şube yöneticisi Nejat Okay basın açıklaması metnini okudu. Türkiye cezaevlerinin “vahşi” işkenceler ve katliamlarla ünlü olduğunu ifade eden Okay, cezaevlerinde bulunan tutsakların her dönem katliamlarla karşılaştıklarını aktardı. Okay, “Bugün hala hapishanelerden tabutlar çıkıyor. Ölüm ve hastalık üreten “hücre tipi hapishaneler” kapatılmalıdır. Hasta tutsaklarımız derhal serbest bırakılmalıdır. Zindanlar yıkılsın tutsaklara özgürlük” dedi. Açıklama sloganlarla son buldu.