Van’ın Erciş Ýlçesi’nde 23 Ekim 2011’de meydana gelen depremden bu yana 6 ay geçti ancak ilçede yaşam koşulları halen hasarlı. Ýlçeyi afet bölgesi ilan etmeyen AKP hükümeti, TOKI eliyle ilçede yapımı tamamlanacak konutlarla yeni bir rant kapısı aralamanın peşinde. Yüzde 90’ı işsiz olan, hiçbir iş sahası, sanayisi, fabrikası olmayan ilçede yaşamlarını dahi zor idame ettiren halk ise, 70 ila 75 bin TL arasında deðişen konut fiyatlarıyla kendilerinin rehin alınarak, borç bataðına sürüklenmek istendiðini belirtti.

Erciş’te 23 Ekim 2011’de meydana gelen ve yaklaşık on bin konutun hasar gördüðü depremin ardından 6 ay geçti ancak sıkıntılar diz boyu. Özellikle kış aylarında uzun süre çadırlarda yaşamak zorunda kalan vatandaşların konut sorunu çözülmedi. Afet bölgesi ilan edilmeyen bölgede halkın konut sorunu ise TOKݒye havale edilmiş durumda. Çadırlarda yaşamanın koşullarının zor oluşu nedeniyle de birçok depremzede halen hasarlı binalarda ikamet ediyor. Ýş sahası, sanayisi, fabrikası bulunmayan ilçede esnaf da depremin ardından işlerinde düşüş yaşanması nedeniyle ekonomik sorunlar katlanarak büyüdü.

Depremin ardından ilçeyi afet bölgesi ilan etmeyen AKP ise TOKÝ eliyle yaptırılması planlanan konutlarla yeni bir rant kapısı aralamanın peşinde. Konut için başvuran kişilere de TOKI, 6 aylık elektrik, emlak ve su borçlarının olmaması şartı getiriyor. Elektrik borçlarının ödenmesi meselesi ise ayrı bir muamma konusu. Nisan ayı başında Vangölü EDAŞ, 6 aydır alınmayan elektrik borçlarının tümünün tahsil edilmeye başlanacaðını duyurdu. Vangölü EDAŞ, 500, 1.000 ve 2.700 TL aralarında deðişen borçların taksitlendirilerek tahsil edileceðini açıklarken, hükümet yetkilileri ise borçların Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlıðı (AFAD) tarafından ödendiði açıklamasını yaparak, basında çıkan haberlerin gerçeði yansıtmadıðını ileri sürüyor. TOKI konutları için sıfır borçlu elektrik aboneliði şartı getirilirken, Vangölü EDAŞ’ın hasarlı evlerini kullanmayan depremzedelerin 6 aylık elektrik borçlarının olduðunu ve bunun tahsil edileceði yönündeki açıklaması ise Ercişlilerin kafasında soru işareti oluşturuyor.

Van’ın en büyük ilçesi olan ve nüfusu 150 binin üzerinde olan Erciş halkının yüzde 90’ı ise işsizliðin pençesinde. Büyük bölümü yaz aylarında çeşitli yerlere giderek inşaatlarda, tarlalarda, düşük ücrete mevsimlik işçi olarak çalışmak zorunda kalan bir ekonomik yapıya sahip. Yılın kalan yarısında ise yine işsizliðin kol gezdiði ilçede günü birlik işlerle yaşam mücadelesi veriliyor. Afet bölgesi ilan edilmeyen ilçede esnafa ise faizle kredi ve borçlandırma yoluyla depremin yaraları sarılmak isteniyor!

ZARAR GÖREN KONUT SAHÝBÝ 10 BÝN, BAŞVURAN 200

Bu şartlar altında 10 binin üzerinde hasarlı ve yıkılmış konut sahibinden ilçe merkezi ve çevre köylerden toplamda ancak 200 kişi TOKݒye başvurmuş durumda. Ayrıca konut talep edecek kişilerin de ellerinde bulunan arazi, emlak tapularının da bankaya verilerek, borçlar ödenene kadar hiçbir işlem yapamayacaðı da belirtiliyor. Söz konusu konutlar için ödenecek aylık taksit bedeli ise 350 TL olarak belirlenirken, ilçe merkezinde oturanlardan toplamda 75 bin, köylerden başvuracaklar için ise 70 bin TL civarında rakamlarla satılacak. Halk ise 30 bin TL’ye mal olan 90 metrekarelik dairelerin bu fiyata satılmasına tepkili. Bunun dışında bina giderleri, ulaşım, elektrik, su gibi giderler de eklenince aylık harcamalar bir aile için yaklaşık 700-800 TL’ye varıyor. Halkın ortalama geliri ise asgari ücretin de altında. Bu şartlarda konut sahibi olabilmeleri ise mümkün görünmüyor.

‘BIZI BORÇ BATAÐINA SÜRÜKLÜYORLAR’

Maðdurlar ise bölgenin afet bölgesi ilan edilmeyerek kendi kaderine terk edildiðini ifade ediyor. “Başbakan selden dolayı Rize’yi afet bölgesi ilan etti. Ancak Erciş'in büyük bölümünün yıkılmasına raðmen afet bölgesi ilan etmedi” diye tepki gösteren Erciş halkı, ilçede 2 bin 500 kişinin yaşamını yitirdiðini ama resmi yetkililerin bu sayıyı 600 olarak verdiðini dile getiriyor. Ercişliler, devletin TOKI konutlarıyla kendilerini rehin alacaðını ve borç bataðına sürükleyeceði düşüncesinde.

‘BU ŞARTLARDA ORADA YAŞAYAMAYIZ’

Evi hasar gören ve TOKI konutlarına sıcak bakmayan Cevdet Yılmaz, “Inşaat işçisiyim. 6 ay kışın evdeyim. Biz konutumuzu arsalarımız üzerinde yıkılan evlerimizin yerine yapmak istiyoruz. Devlet 25 bin TL’ye mal ediyor kar amacı güderek bize de 75 bin TL’den satmak istiyor. 10 kişilik aile nasıl 90 metrekarede kalabilir? Üstelik evler şehir merkezine uzak. Ulaşım parası da eklenecek buna” dedi.

Hacı Ali adlı vatandaş da hayvancılık ve çiftçilik ile geçimini saðladıðını belirterek, şunları söyledi: “Şimdi biz TOKI konutlarına gidersek, ben ne işle uðraşacaðım. Benim geçimim hayvancılık, çiftçilik. O zaman bize iş imkanı da saðlasınlar. Bu şartlarda nasıl oraya yerleşelim?”

ANF NEWS AGENCY